نگاه به شرق در حوزه شهری

عبدالله گنجی‌؛ مشاور فرهنگی شهردار تهران

نظام جمهوری اسلامی در حالی کشور را اداره می‌کند که با 1800تحریم آمریکا و همپیمانان غربی‌اش مواجه است. برای رفع این مشکل، 2‌راهبرد بی‌اثر کردن تحریم و رفع تحریم به‌صورت همزمان مدنظر بوده است.
خوشبختانه تکثیر جهان از دوقطبی به چند قطبی، فرصتی را برای ایران محاصره‌شده فراهم کرد که برای بی‌اثرکردن تحریم‌ها، ظرفیت‌های داخلی و شرق را بازیابی کند. طبیعی بود که ایران به‌عنوان کشور تک‌محصولی عمده تمرکز خود در توجه به شرق را در حوزه انرژی متمرکز کند یا کمبودهای سیستم‌های تولیدی را در قالب قطعات کارخانه‌ها در شرق جست‌وجو کند، اما مدیریت شهری تهران در 2سال اخیر به این جمع‌بندی رسید که برای حل معضل ترافیک، حمل‌ونقل و آلودگی هوای تهران می‌توان ظرفیت‌های شرق را مطالعه کرد. همه می‌دانند که چین در ساخت پل، بزرگراه، تونل، برقی‌سازی‌ خودرو و... جزو سرآمدهای جهان است و مناطق صعب‌العبور خود را به بهترین وجه به هم وصل کرده است؛ بنابراین با مطالعه چنین ظرفیت‌هایی در چین و مطالعه معضلات شهر تهران که آزاردهنده‌ترین آن، همان 3عنصر ذکر شده است، تصمیم به سفر شهردار تهران به این کشور گرفته شد.
 این سفر نه برای تفاهمنامه که امری نسیه است،  بلکه برای امضای قرارداد ساخت بیش از  700دستگاه واگن صورت گرفت و بازدید از کارگاه حفر تونل‌های بی‌نظیر نیز در دستور کار قرار داشت. اگر شهرداری تهران به گسترش مترو اهتمام داشته باشد، اما واگن‌های آن در تراز این اهتمام تهیه نشود، آن گسترش نیز بیهوده خواهد بود. مترو اصلی‌ترین عامل تسهیل حمل‌ونقل و تقلیل آلودگی ‌هوا در تهران است که مورد اهتمام جدی است.
ورود بیش از ۷۰۰دستگاه واگن از شرق به اضافه ظرفیت تولید داخلی ساخت واگن در کشور که توامان مورد توجه مدیریت شهری است، می‌تواند در تغییر چهره تهران مؤثر باشد. نهضت برقی‌کردن موتورها و خودروها با شروع به کار  وزیر صمت جدید شتاب گرفت نیز در کاهش آلودگی مؤثر است. شهرداری تهران برای سال1402حدود 65درصد بودجه خود را به حمل‌ونقل اختصاص داده و این  مهم نشان می‌دهد حمل‌ونقل و ترافیک در اولویت جدی شهرداری و اصلی‌ترین معضل شهری مردم نیز همین است.
بنا براین ظرفیت‌های شهرسازی شرق کمتر از ظرفیت های دیگر آن در دوران تحریم نیست و می‌توان اتوبوس، واگن، برقی‌سازی‌ و حفاری زیرزمینی را هم از نظر تجربه و هم از جهت تکنولوژیکی به سمت شرق برد و در کنار ظرفیت‌های داخلی ناکامی دشمنان قسم‌خورده را رقم زد و تحریم را بی‌اثر  کرد. توجه شهرداری به حمل‌ونقل و آلودگی در 2 سال آینده از طریق اولویت بودجه‌ریزی و توجه همزمان به شرق و داخل می‌تواند تصاعد ظرفیتی را به‌وجود آورد و سرعت اصلاح امور را مردم شاهد باشند. تغییر چهره شهر در این دو سال در حوزه حمل‌ونقل برای مردم ملموس خواهد شد.