حیات مترو، نیازمند مساعدت شورای اقتصاد

 لیلا موسوی، مدیر بخش سرمایه‌گذاری شرکت متروی تهران

ماده‌12 قانون بودجه عمومی کشور رفع موانع تولید می‌گوید اگر یک دستگاه اجرایی سرمایه‌گذاری کند و کاری را انجام دهد و خریدی انجام دهد که به صرفه‌جویی سوخت منجر شود، هزینه سرمایه‌گذاری را بازپرداخت می‌کند. براساس این قانون(ماده‌12) شورای اقتصاد مصوبه‌هایی درباره سیستم‌های مختلف حمل‌ونقل دارد. ضمن اینکه ما هم در مترو مصوبه‌ای از شورای اقتصاد داریم که تصریح می‌کند، اگر واگنی خریداری شود و در شبکه حمل‌ونقل قرار بگیرد که منجر به افزایش مسافر (حدی تعیین‌شده) شود، به ازای هر مسافر 9.8سنت دلار طی 10سال به مترو پرداخت می‌شود تا پول خرید ناوگان به شرکت برگردد. به این ترتیب، ما واگن می‌خریم و در شبکه قرار می‌دهیم. مثلا از روزی که واگن‌ها خریداری می‌شوند تا تولید شوند 17، 18‌ماه طول می‌کشد. اما از روزی که ما نیت کرده و واگن‌ها را خریداری می‌کنیم، طبق قرارداد موجود، و به محض جابه‌جایی مسافر این پروسه محاسبه می‌شود. خط مبنایی هم در این میان وجود دارد که شرطی را برای بازپرداخت سرمایه‌گذاری تعیین کرده است. این شرط تصریح می‌کند که سرمایه‌گذاری جدید و یا خرید واگن باید بتواند هر سه‌ماه 166میلیون نفر مسافر را جابه‌جا کند؛ یعنی تقریبا جابه‌جایی 1.6میلیون نفر مسافر در روز. اگر بیشتر از این خط مبنا مسافر جابه‌جا شود، هزینه سرمایه‌گذاری به مترو طبق قراردادی که عنوان شد، بازپرداخت می‌شود. این خط مبنا هم برای این است که سرمایه‌گذاری در مسیر درستی صورت بگیرد و گره‌ای را از سیستم حمل‌ونقل (مترو) باز کند. این قانون از سال‌1393وجود داشته، اما کسی آن را اجرا نکرده بود. سال1396 شورای اقتصاد مصوبه‌ای را در این زمینه تصویب می‌کند و براساس این مصوبه، ما قراردادی را منعقد می‌کنیم. با توجه به اینکه همه شرط و شروط قانونی را رعایت کرده بودیم، ماده‌12 نخستین مبلغ یعنی نزدیک به 150میلیارد تومان را به ما پرداخت کرد. در سال‌99 شیوع کرونا و کاهش شدید تعداد مسافران مترو باعث شد‌ شرط قانونی جابه‌جایی روزانه 1.6میلیون مسافر در روز محقق نشود. ستاد ملی مقابله با کرونا هم طی دستورالعملی برای رعایت فاصله‌گذاری به مترو اعلام کرد که مترو نه‌تنها نمی‌تواند تعداد واگن‌ها را کاهش دهد، بلکه برای اجرای بهتر فاصله‌گذاری باید هم تعداد واگن‌ها افزایش پیدا کند و هم سرفاصله حرکت قطارها کمتر شود. بر این اساس مترو در حال فعالیت با همه ظرفیت خود است و از طرفی هم با توجه به اینکه مسافران برای مراقبت از خود، کمتر سوار مترو می‌شوند، ما به خط مبنایی که درنظر گرفته شده بود، نمی‌رسیم. بعد از مدت‌ها که قانون ماده‌12 اجرایی شد، ما به کرونا و مشکلات آن برخورد کردیم. ازطرفی هم ما به‌عنوان شرکت سرمایه‌گذاری مترو طبق اسناد و گزارش‌هایی که داریم، توانستیم با این پول کارهای مهمی را انجام دهیم. اول از همه 14واگنی که مدت‌ها در واگن‌سازی‌ خوابیده بود و پولی برای آزاد‌کردن آن نداشتیم را ترخیص کردیم. در اردیبهشت‌ماه 2رام قطار شامل هر قطار 7واگن را با دستور رئیس‌جمهور وارد شبکه حمل‌ونقل کردیم. از طرف دیگر بخشی از این پول صرف اورهال و بازسازی واگن‌ها شد. ضمن اینکه 50میلیارد تومان هم برای افتتاح پایانه اکباتان صرف کردیم که نیاز جدی برای مترو به‌حساب می‌آید. به‌خاطر توقف پرداختی‌های ماده12، نامه‌ای را برای آقای نوبخت نوشته‌ایم که کرونا باعث کم‌شدن تعداد مسافران بوده و با توجه به اینکه مصوبه شورای اقتصاد تا 10سال است، هر سال که طی شود، پول مترو می‌سوزد.