پزشکی
چالش جهانی اولویت‌بندی واکسن کرونا
شرکت‌های زیادی برای تولید واکسن پیشتاز شده‌اند، اما چه افراد و کشورهایی زودتر از دیگران می‌توانند آن را به‌دست بیاورند؟
زهرا خلجی- خبر‌نگار
رقابت بر سر ساخت واکسن کووید-19حالا تبدیل به جنگ بر سر اولویت تلقیح شده است. به گزارش بلومبرگ، چند شرکت از آمریکا تا اروپا و آسیا از پشت سر گذاشتن آزمایش‌های موفق در فازهای اول و دوم انسانی خود خبر داده‌اند و همین امر موجب شده تا کشورهایی که توانایی مالی بالایی دارند، دست به جیب شده و دلارهای خود را برای قرار گرفتن در جایگاه اول صف تامین واکسن خرج کنند. اما متخصصان سلامت عمومی هشدار می‌دهند اینگونه ملی‌گرایی در تامین واکسن موجب عدم دسترسی کشورهای ضعیف‌تر که اتفاقا بیشتر با شیوع ویروس کرونا درگیر هستند، می‌شود که در نهایت به ماندگاری بیشتر بیماری همه‌گیر کمک می‌کند.
آمریکا با هدف پیشبرد توسعه اقدامات ضد‌ویروس کرونا، میلیارد‌ها دلار از شرکت‌های توسعه واکسن با هدف اولویت‌بخشی از شهروندان آمریکایی حمایت کرده است. مقامات رسمی این کشور، صدها میلیون دوز واکسن را با هدف تامین منابع کافی برای پوشش جمعیت آمریکا تا ژانویه 2021پیش‌خرید کرده‌اند.
در کنار آمریکا، انگلیس نیز هم‌اکنون بیشترین تعداد دوز واکسن بالقوه کووید-19را با امضای قرارداد با شرکت‌های GlaxoSmithKline Plc و Sanofi برای حدود 60میلیون نفر تضمین کرده است. انستیتوی Serum نیز در هند در حال ساخت یکی از واکسن‌های کاندیدای کووید-19است و مالک آن اشاره کرده که درصورت تأیید این واکسن، جمعیت کشور خودش در اولویت قرار دارد. ژاپن، آلمان، فرانسه، ایتالیا و هلند نیز قراردادهایی را برای پیش‌خرید 300میلیون دوز واکسن از شرکت AstraZeneca امضا کرده‌اند.
اما نگرانی مهم کارشناسان تضعیف دسترسی کشورهایی با زیرساخت‌های بهداشتی و اقتصادی پایین در سایه قدرت مالی ملت‌هایی است که توانایی پیش‌خرید واکسن را دارند؛ چرا که به این ترتیب قطع چرخه انتقال بی‌ثمر می‌ماند.
چه کسانی در اولویت تزریق واکسن هستند؟
دکتر فرانسیس کالینسم، مدیر مؤسسه ملی سلامت آمریکا می‌گوید: ممکن است جواب این سؤال مورد پسند همه نباشد. بسیاری از افراد حق خود می‌دانند که در صدر لیست اولویت‌بندی دریافت واکسن قرار بگیرند، اما در حقیقت اینگونه نخواهد شد.
همیشه اولویت اول دریافت واکسن با کادر درمان و آنهایی است که با بیماران سروکار دارند و در مرحله بعدی افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای قرار دارند. اما کالینز از ایده‌های جدیدی در این زمینه رونمایی کرد: در شیوع کووید-19باید جغرافیا و محل‌هایی که به‌شدت درگیر بیماری هستند درنظر گرفته شود. البته نباید آنهایی که داوطلب آزمایش واکسن شده‌اند را فراموش کرد. آنها نیز باید در اولویت تلقیح واکسن واقعی قرار بگیرند. با وجود اینکه چندین واکسن کاندیدا، مراحل آزمایشی را با موفقیت سپری کرده‌اند، اما یک واقعیت تلخ وجود دارد؛ اینکه حتی اگر یک واکسن ایمن و مؤثر تا پایان امسال معرفی شود، برای همه آنهایی که آن را می‌خواهند در دسترس نخواهد بود؛ به‌ویژه واکسن‌هایی که نیاز به 2 دوز تزریق دارند. این یک معضل جهانی است. سازمان بهداشت جهانی نیز تلاش می‌کند که واکسن به‌طور عادلانه در کشورهای ضعیف‌تر نیز توزیع شود؛ تصمیمی که با وجود کشورهای توانمند در کمین واکسن، سخت می‌شود.
اما پیشنهاد مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری برای اولویت‌بندی واکسیناسیون چیست؟ ابتدا واکسینه کردن 12میلیون نفر از مهم‌ترین افراد شامل کادر درمان، امنیت ملی و سایر کارمندان مشاغل اساسی، سپس 110میلیون از افرادی که در ریسک بالای ابتلا به ویروس کرونا قرار دارند – افراد بالای 65سال و افرادی که در شرایط بهداشتی ضعیف زندگی می‌کنند – یا افرادی که در حرفه‌های ضروری مشغول به‌کار هستند، واکسینه شوند و در اولویت سوم جمعیت عمومی قرار می‌گیرند. درواقع هدف مشاوران مرکز کنترل و پیشگیری در اولویت‌بندی، درنظر گرفتن ضروریات است.
