تنسیق جنگل‌ها

ندا زندی 

«تصویب‌نامه راجع به تنسیقات جنگل‌های ایران» در جلسه 30اردیبهشت 1306 به تأیید هیأت‌ وزرای عظام رسید. در آن زمان، مهدی‌قلی هدایت، وزیر فلاحت و تجارت و فواید عامه بود. در ماده یک این تصویب‌نامه آمده: «کلیه جنگل‌هایی که مالک خصوصی ندارد ملک دولت محسوب است». مطابق ماده 5 این تصویب‌نامه قطع اشجار صنعتی از قبیل شمشاد، بلوط، گردو، افرا و... برای احتیاجات شخصی از قبیل مصارف ساختمان عمارات یا ابزار و مایحتاج فلاحتی و غیره هر خانوار تا مقدار 50اصله در سال آزاد و بیش از این مقدار منوط به اجازه وزارت فلاحت بود. البته قطع تنه و سر درختان شمشاد، سرو، کاج و سور مطلقا ممنوع بود و فقط می‌شد از شاخه‌های این درختان برای سوخت یا مصارف دیگر استفاده کرد. با اینکه اصولا قطع اشجار غیرصنعتی ممنوعیتی نداشت، اما طبق تبصره 2 این ماده، قطع تنه و شاخه‌های اشجار در کوهستان و دامنه کوه‌ها و محب ریاح در جنگل‌ها که بنا به تشخیص متخصص جنگل‌ها ممکن بود به‌واسطه حوادث جوی مثل سیل به دهات و منازل مجاور خسارتی وارد آید، مطلقا ممنوع بود. نکته جالب درباره این تصویب‌نامه نثر قابل‌فهم آن است که شباهتی به نگارش دشوار و متن ثقیل اغلب دستورالعمل‌‎های اداری امروزی ندارد و تلاش شده تا با حداکثر شفافیت ممکن حدود قانون در آن مشخص شود. 
درضمن، «تنسیق» به معنی نظم و نسق دادن است که در آن دوره واژه رایجی بوده و ممکن است امروزه برای برخی‌ها نامأنوس باشد. این تصویب‌نامه از نخستین تلاش‎ها برای محافظت از محیط‌زیست در ایران است.