اشکها و لبخندهای گلستان
رکورد شکنی آمار اشتغال، توجه به محیطزیست و فرازهای چشمگیر مالی از جمله تحولات اقتصادی استان در سال 96 است
فاطمه میرزایی| گرگان ـ خبرنگار:
اگرچه بهار گلستان در سال 96 به عزا نشسته بود اما شیرینی طرحهای موفق به نوروز 97 رنگ و بوی شادی داد. برگهای تقویم به آخر رسیده است و فردا سال 96 باید کولهبارش را ببندد و برای همیشه ما را ترک کند. سالی که در آن بارها دل گلستانیها به تب و تاب در آمد تا 96 هیچگاه از ذهن مردمان این سرزمین پاک نشود. اتفاقات تلخ و شیرینی که در استان رخ داد هم برای مسئولان و هم برای شهروندان درسهایی داشت.
شروع بهار 96 با تب تند انتخابات
سال 96 با تبلیغات 2 انتخابات مهم ریاستجمهوری و شوراهای اسلامی شهر و روستا آغاز شد. درهای فرمانداریها که از 30 اسفند 95 به روی نامزدها باز شده بود در ایام تعطیلات نوروزی نیز شاهد حضور نامزدهای انتخابات شوراها بود.
بیش از 8480 نفر در این روزهای تعطیل که شهروندان مشغول دید و بازدیدهای نوروزی بودند به ستادهای انتخابات سراسر استان رفتند و نامنویسی کردند. همان زمان اعلام شد که 2/95 درصد آنان تأیید صلاحیت شدند تا در روز 29 اردیبهشت با رأی شهروندان، سرنوشت حضورشان در پارلمانهای محلی مشخص شود. نوروز 96 با شور انتخاباتی در حال سپری بود و در گوشه و کنار هم محافل و مجالس خانگی کاندیداها در جریان بود.
از سوی دیگر انتخابات بزرگ دیگری هم در پیش بود و مردم باید در واپسین روزهای اردیبهشت 96 رئیس قوه مجریه را انتخاب میکردند. در نهایت گلستان با بیشترین سهم مشارکت سیاسی در انتخابات، توانست دور پنجم شوراهای شهر و روستاها را با تحولی قابل توجه در کرسیهای شوراها، به جز گرگان، انتخاب کند. نتیجه انتخابات رئیسجمهور هم اعلام شد و حسن روحانی به عنوان رئیس جمهوری دولت دوازدهم دوباره بر کرسی نشست.
رکورد بیسابقه گردشگری در نوروز 96
بهار برای گلستان با خبرهای خوشی آغاز شده بود. یک روز پس از پایان تعطیلات نوروز 96 اعلام شد که گلستان رکورد بیسابقهای در گردشگری از خود به جای گذاشته است. رونق گردشگری به میزانی رسیده بود که نام شهرهایی که دور از انتظار بود نیز با اعداد بالا خودنمایی میکرد.
اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گلستان از بازدید 6 میلیون و 167 هزار و 751 نفر از اماکن تاریخی و گردشگری استان در نوروز خبر داد. عددی که از رشد 155 درصدی این حوزه نسبت به مدت مشابه آن در سال 95 خبر میداد و البته از موفقیتی قابل توجه برای استان.
بنا به آمار منتشرشده از سوی این نهاد، 3 شهر گرگان، گالیکش و بندر ترکمن و مینودشت توانسته بودند بخش بزرگی از گردشگران ورودی به استان و همچنین گردشگران استان را به خودشان اختصاص دهند. براساس ارقام منتشرشده یک میلیون و 512 هزار و 500 نفر در بندر ترکمن، 935 هزار نفر در گرگان و 728 هزار و 885 نفر در گالیکش از اماکن تاریخی و گردشگری بازدید کردند تا این 3 شهرستان بیشترین آمار بازدیدکننده را در گلستان داشته باشند.
در نوروز سال 95، 524 هزار و 470 نفر گردشگر و مسافر در گلستان اقامت داشتند و در نوروز 96 این میزان به یک میلیون و 30 هزار و 935 نفر رسیده بود که رشد 96 درصدی اقامت در استان را نشان میداد.
گلستان در عزای زمستان یورت
در حالی که بهار با شور و شوق در حال سپری شدن بود و همه اخبار حول انتخابات میچرخید، حادثهای مهیب بهار گلستان را به سوگ نشاند. کارگران معدن زمستان یورت که حقوقهای معوقهشان فراتر از 12 ماه رفته بود، جلوی فرمانداری آزادشهر تجمع کرده بودند که کمی آن سوتر انفجاری مهیب زمین را تکان داد.
سقف تونل معدن ریزش کرد و عدهای دیگر از کارگران که با وجود کار بیحقوق هنوز رگههای زغال سنگ را دنبال میکردند زیر آوار ماندند. آنانی که بیرون بودند برای کمک به داخل تونل دویدند اما حجم و غلظت متان اجازه نفس کشیدن به آنان نیز نداد.
حالا دیگر خبرنگاران فارغ از هیاهوی انتخابات، روزها و شبها در زمستان یورت میماندند تا اجساد از زیر آوار بیرون آورده شود. با تلاش مدیران استان، این بحران نسبت به بحرانهایی که کشور در سال 96 به خود دید با مدیریت قابل قبولی به پایان رسید.
انفجار معدن زمستان یورت در اردیبهشت 96، پای چند تن از وزرا، نماینده ویژه مقام معظم رهبری، اعضای کمیسیونهای عمران و صنایع و معادن مجلس، گروههای امدادی معدن از سایر استانها و افراد دیگری را به آزادشهر باز کرد.
حتی رئیس دولت یازدهم که آن روزها در کارزار انتخاباتی بود نیز در محوطه زمستان یورت و در جمع خانوادههای داغدار حاضر شد. پس از چند ماه و در زمستان 96، کمیته حقیقتیاب اعلام کرد که مقصر صد درصدی حادثه شرکت بهرهبردار است.
زندگی در دام سیل
هنوز داغ زمستان یورت بر سینههای شهروندان سنگینی میکرد که این بار نه انفجار بلکه سیلابی مهیب کام گلستانیها را تلخ کرد.
روز 20 مرداد درست در سالروز سیلاب بزرگ سال 80، بار دیگر بارشها آغاز شد و در مدت کوتاهی به سیلاب تبدیل شد. یک جوان 21 ساله در گنبد کاووس جان خود را بر اثر طوفان از دست داد و در دهنه زرینگل هم خانوادهای 3 نفره در سیلاب اسیر شد. روز بعد جنازه فرزند و مادر پیدا شد اما هفتهها طول کشید تا جسد پدر این خانواده پیدا شود. البته خسارتهای جانی و مالی ناشی از سیل بارشهای
نقطهای گستان نسبت به سالهای گذشته بسیار کاهش پیدا کرد.
شوراها روی کار آمدند
در کنار این تلخکامیها اما اتفاقات و تحولات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی هم در استان جریان داشت. در شهریورماه فعالیت شوراها آغاز شد، بسیاری از مدیران شهری در استان تغییر کردند که میتوان گفت حاشیهسازترین تغییر، عزل شهردار گرگان بود. افرادی که تحت عنوان فهرست حامیان شهردار گرگان به شورا راه یافته بودند در نخستین جلسه رسمی و برای نخستین مصوبه قانونی با عنوان تعیین شهرداری، رأی به عزل «حسین صادقلو» دادند و پس از 4 سال کشمکش شورای چهارم و شهردار گرگان بالاخره حسین صادقلو صندلی شهردار گرگان را ترک کرد. کش و قوسها برای معرفی شهردار مرکز استان ماهها ادامه یافت و گزینههای متعددی هم مطرح شد که در نهایت «عبدالرضا دادبود» که در دولت دهم معاون عمرانی استاندار گلستان بود به عنوان شهردار گرگان انتخاب شد. در روستاها هم بسیاری از دهیاران تغییر کردند و تیمهای جدیدی برای عمران و آبادانی شهرها و روستاها شکل گرفت. تغییر در روند شهرداران استان تا جایی کند بود که کردکوی یکی از مهمترین شهرهای غرب استان هنوز هم شهردار ندارد.
سال خوب سلامت
میتوان گفت سال 96 در حوزه سلامت یکی از سالهای مثبت بود. در 4 سال گذشته بیش از 40 طرح خرد و کلان در حوزه سلامت استان یا کلنگ خورد و یا به بهرهبرداری رسید از تجهیز بیمارستانها گرفته تا کلنگزنی بیمارستانهای جدید که برای ارائه خدمات بهتر و بیشتر به شهروندان انجام شده است. تجهیز بیمارستانهای استان یکی از اقدامات مؤثر دانشگاه علوم پزشکی در سال 96 بود. در این سال 63 تخت بیمارستانی به مراکز درمانی استان اضافه شد.
خیران هم در این مسیر سنگ تمام گذاشتند و راهاندازی دستگاه لاپاراسکوپ در بیمارستان آققلا و مینودشت از جمله خدمات آنان است. در شرق استان بیمارستان مطهری گنبد کاووس که اورژانس آن با کمبودهایی مواجه بود، تجهیز شد و توسعه یافت و دستگاه ماموگرافی دیجیتال هم به تجهیزات این بیمارستان افزوده شد. راهاندازی بخش پزشکی هستهای هم یکی از کارهای ارزنده در این شهرستان است. راهاندازی بخش آندوسکوپی و کلونوسکوپی با مشارکت پزشکان فوق تخصص گوارش در کلینیک دزیانی گرگان و رفع مشکل اعتباری ساخت مرکز آموزشی درمانی 5 آذر از رویدادهای مورد توجه امسال بود. همچنین شهروندان منطقه مرزی و محروم مراوهتپه که سالها از نبود مرکز درمانی در این منطقه رنج میبردند، کلنگ بیمارستان 64 تختخوابی آنان به زمین زده شد تا دانشگاه علوم پزشکی با مشارکت بنیاد مستضعفان این خدمات را به مردم ارائه دهد.
آشوراده، وعدهای که پس از سالها محقق شد
باز شدن گرههای کور کلاف سردرگم آشوراده تنها جزیره ایرانی خزر را شاید بتوان شاخصترین اتفاق استان دانست. طرح گردشگری آشوراده یکی از طرحهای مصوب سفر رئیسجمهوری در دولت یازدهم به گلستان بود و البته 2 دهه مناقشه را هم در سابقه داشت. در نخستین ماههای سال 96 یعنی در دوره دولت یازدهم نیز سازمان حفاظت محیطزیست کشور طرح نهایی گردشگری آشوراده را مورد تأیید این سازمان قلمداد کرد. 19 سال پیش برای نخستین بار زمزمههای برنامهریزی برای جزیرهای که شهرتش به عنوان منطقهای ویژه و ذخیرهگاهی زیستی در جهان بیبدیل بود، شنیده شد. اما ماجرا به زمزمهها ختم نشد و تا جایی پیش رفت که اراضی ملی به سرمایهگذار بخش خصوصی واگذار شد. نخستین طرح ارائهشده از سوی این سرمایهگذار کتابچهای بود که مختصات ساحلی کشورهایی مانند مالزی را الگوی طرح قرار داده بود و آنچه آخرین درجه اهمیت را داشت، حفظ محیط و تنوع زیستی منطقه بود. با این همه با اقدام قضایی «معصومه ابتکار» واگذاری این اراضی و طرح ملغی شد.
پس از آن سازمان حفاظت محیطزیست کشور هرگز با اجرای طرح گردشگری در آشوراده موافقت نکرد تا قرعه به نام «حسن روحانی» و دولت یازدهم رقم خورد. سال 95 این طرح به تصویب نهایی رسید و دی امسال از سوی معاون سابق هماهنگی امور عمرانی استاندار رسما اعلام شد تا شاید اجرای طرحهای گردشگری شامل طبیعتگردی، بومگردی و پرندهنگری و... بتواند پای گردشگران زیادی را به این جزیره باز کند. ابلاغ رسمی موافقت محیطزیست نیز بهمن سال 96 به استان رسید.
پایان مرمت پل تاریخی آققلا
حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان در سال 96 اتفاقات خوب دیگری را هم تجربه کرد که میتوان به برگزاری جشنواره سفره ایرانی با مشارکت 4 استان گلستان، مازندران، گیلان و قزوین اشاره کرد.
برپایی یازدهمین دوره جشنواره اقوام در 2 شهر گرگان و گنبد کاووس از دیگر رویدادهای فرهنگی گلستان در سال 96 بود. پایان مرمت پل تاریخی آققلا بعد از 6 سال یکی از مهمترین رخدادها در حوزه میراث فرهنگی استان بود.
با پایان مرمت این پل پس از 6 سال، یک بار دیگر داربستها و فنسها کنار رفت و شهروندان آققلا توانستند بار دیگر پل را زنده و با کاربری حقیقیاش ببینند.
همچنین معرفی بافت تاریخی گرگان به عنوان پایگاه ملی از وقایع مثبتی بود که برای میراث فرهنگی استان اتفاق افتاد. بافت تاریخی گرگان با موافقت اعضای کمیته تخصصی میراث فرهنگی به عنوان پایگاه ملی تصویب شد. پیگیری و انجام هرچه بیشتر و دقیقتر طرحهای مطالعاتی، مرمتی و باستانشناسی از مزیتهای تبدیل شدن به پایگاه ملی است.
ساحل بندر گز به روی گردشگران لبخند زد
طرح گردشگری ساحل بندر گز موسوم به طرح آرمان طبیعت که با وجود سرمایهگذار عمانی به دلیل موانع محیطزیستی، تحویل سند و بنادر و دریانوردی سالها معطل مانده بود نیز در سال 96 تعیین تکلیف شد.
چنانچه مسئولان گلستانی و سرمایهگذار بر سر تفاهم شکلگرفته باقی بمانند، شرکت سرمایهگذار با عنوان آرمان طبیعت گرگان با سرمایهگذاری 350 میلیارد تومانی در زمینی به وسعت 52 هکتار در ساحل بندر گز مجموعهای تفریحی، گردشگری و توریستی را ایجاد خواهد کرد که پس از اجرایی شدن در 3 فاز، اشتغال مستقیم و فعال 1500 نفر را فراهم خواهد آورد.
در آخرین نشست استاندار و نمایندگان این شرکت، «سیدمناف هاشمی» اعلام کرد که گلستان انگیزه و رغبت لازم را برای حضور سرمایهگذاران خارجی در این استان دارد و در این زمینه مشکلات مربوط به مجوزهای محیطزیستی این پروژه و همچنین مشکلی که با سازمان بنادر و دریانوردی داشته حل شده است.
گلستان میزبان هنرمندان
امسال در حوزه فرهنگی و هنری نیز شهرهای مختلف گلستان میزبان رویدادهای بزرگ فرهنگی و هنری بودند که از آن جمله باید به برگزاری نمایشگاه بزرگ کتاب در استان اشاره کرد که میزبان علاقهمندان بسیاری بود. جشنوارههای فیلم فجر، پویانمایی رضوی، تئاتر اتود، موسیقی آوای فجر، مد و لباس ایرانی و اسلامی، تئاتر استانی و جشنواره امیدهای جوان از دیگر اتفاقات فرهنگی و هنری در استان بود. به این مجموعه میتوان تهیه 6 نمایش خیابانی، 7 فیلم کوتاه، 40 کارگاه آموزش نقاشی با موضوع آسیبهای اجتماعی، جشنواره ملی نقاشی آیات و میزبانی از جشنواره تجسمی جوانان را هم اضافه کرد.
جذب کمک 92 میلیون یورویی برای آب
اگرچه بیش از یک دهه است که گلستان در بخش آبی با تنش روبهرو است، اما به نظر میرسد در سال 96 تلاشهای بیوقفه استان برای مدیریت استراتژیکترین و حیاتیترین ماده نتایج مثبتی داشته است. براساس اعلام شرکت آب منطقهای گلستان تا پایان بهمن 96 میزان بارشها در سال آبی جاری اندک بوده است و بسیاری از سدهای استان از نظر آبگیری وضعیت بحرانی داشتهاند.
با توجه به گسترش و تشدید بحران کمآبی در گلستان، طرحهای خوبی در بخش مدیریت منابع آب استان اتفاق افتاد که میتوان به اجرای شبکه آبیاری قرهسو ـ زرینگل با استفاده از تسهیلات بانک توسعه اسلامی نام برد. استان توانست برای این طرح موافقت 2/92 میلیون یورویی از این بانک دریافت کند که اجرای آن به افزایش راندمان آبیاری، کاهش مصرف آب، افزایش تولید محصولات زراعی، ایجاد اشتغال توسعه پایدار و بهبود سیستمهای انتقال آب منجر میشود.
پیشرفت 91 درصدی طرح آبرسانی به شهرهای کردکوی، بندر ترکمن، گمیشان و روستاهای مسیر، حفر دهها حلقه چاه برای تأمین آب، نصب کنتورهای هوشمند و فهام روی چاههای آب مجاز، انجام مطالعات تکمیلی 2 سد شصتکلاته گرگان و قرهچای رامیان و آغاز عملیات اجرایی زهکشی در 22 هزار هکتار که 5 هزار هکتار آن به اتمام رسیده است از دیگر اقدامات اثرگذاری بود که در سال 96 در گلستان رخ داد.
افزایش تولیدات کشاورزی
در حوزه کشاورزی افزایش تولیدات کشاورزی استان نسبت به سالهای گذشته و رسیدن به 5/4 میلیون تن در مجموع اقلام کشاورزی، تولید بیش از یک میلیون و 350 هزار تن گندم و کسب رتبه دوم و همچنین کسب رتبه نخست در تولید دانههای روغنی حاصل دسترنج کشاورزان این استان بود.
افزایش 14 درصدی اعتبارات مکانیزاسیون کشاورزی و خرید بیش از 1500 دستگاه انواع تراکتور و ادوات و دنبالهبندها، اتمام زهکشی 10 هزار هکتار از این اراضی، آغاز عملیات اجرایی بزرگترین کارخانه تولید بذر هیبریدی با مشارکت سرمایهگذاری خارجی، آمادهسازی فاز 4 هزار هکتاری سایت پرورش میگوی گمیشان و واگذاری اراضی به سرمایهگذاران و دهها رخداد بزرگ و کوچک دیگر در گلستان موجب شد بخش کشاورزی استان مسیر پیشرفت را طی کند. همچنین امسال مدیر کل صنعت و معدن به توتونکاران استان وعده افزایش دو برابری کشت توتون را با مدیریت و بهرهبرداری استان داد. مژدهای که پس از سالها مناقشه توتونکاران با شرکت دخانیات و به ویژه پس از واگذاری به بخش خصوصی یکی از بهترین خبرهای حوزه کشاورزی بود.
گرگان؛ میزبان پرحاشیه کبدی
در حوزه ورزش هم رویدادهای بزرگی به میزبانی گلستان برگزار شد که مهمترین و البته پرحاشیهترین این رویدادها مسابقات کبدی قهرمانی آسیا در گرگان بود که تیم مردان و زنان ما بدترین نتیجه ممکن را کسب کردند.
هنوز مسابقات به اتمام نرسیده بود که رئیس فدراسیون سرمربیان هر 2 تیم را برکنار کرد و پس از آن هم ماجرای حضور مربی تایلندی در مسابقات کبدی زنان نیز حاشیههای زیادی را به دنبال داشت.
واگذاری مدیریت مجموعه سوارکاری و کورس به گلستان پس از سالها اتفاق افتاد که در نوع خود اقدامی درخور تحسین است. توسعه فضاهای ورزشی و برگزاری المپیادهای ورزشی در استان نیز سال نسبتا شلوغی را در این حوزه رقم زد. هنوز هم در استان اصلیترین بحث ورزش، موضوع تأمین اعتبارات هیأتهای ورزشی و تیمها به ویژه تیمهای بسکتبال گرگان و والیبال گنبد است که هریک برای خود نامی در ورزش کشور دارند.
ایجاد 5700 شغل صنعتی در استان
در حوزه صنعت استان، مانند سال قبل تسهیلات رونق تولید به استان تزریق شد و واحدهای تولیدی زیادی هم پروانه تأسیس و بهرهبرداری دریافت کردند.
در این حوزه چند کارخانه که به دلایل مختلف تعطیل شده بودند دوباره فعال شدند و بیش از 5700 شغل جدید در حوزه صنعت استان ایجاد شد. چهارمین کارخانه ید در استان با مشارکت گروه سرمایهگذاری غدیر کلنگزنی شد تا میزان تولید این محصول که فقط در انحصار 9 کشور جهان است به هزار تن افزایش پیدا کند.
یکی از مهمترین اقدامات رخ داده که بیشک اثرات آن در سال 97 دیده میشود، تسریع تکمیل راهآهن ریلی اینچهبرون در مرز ایران بود. چنانچه ترکمنستان به عهد خود وفا کند، بیشک گلستان در سال 97 یکی از مهمترین محورهای ترانزیتی کالایی و بازوی توانمند کشور در صادرات و واردات خواهد بود.
گلستان رکورد تولید شغل را زد
در 4 سال گذشته، سالانه بیش از 13 هزار شغل در گلستان ایجاد میشد تا اینکه امسال دستگاههای اجرایی استان از سوی دولت مکلف و متعهد به ایجاد 19 هزار و 400 شغل شدند.
با زیرساختهای ایجادشده در دولت یازدهم و تسریع انجام امور در دولت دوازدهم و در نهایت با تلاشهایی از سوی 2 دولت و با مشارکت کارآفرینان و نیروهای جوان خلاق استان در سال 96 بیش از 20 هزار و 400 شغل در گلستان ایجاد شد و در سامانه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به ثبت رسید.
امسال در قالب بخشهای مختلفی از جمله بند الف و ب تبصره 18، مشاغل خانگی، تسهیلات روستایی، رونق تولید، تفاهمنامه بانکها و نهادها بیش از 1700 میلیارد تومان اعتبار نصیب گلستان شد که تاکنون 950 میلیارد تومان از این اعتبارات تسهیلاتی در استان جذب شده است.
مدیر ارشد استان تغییر کرد
در کنار همه آنچه گفته شد، تغییر مدیر ارشد استان یکی از تحولات مهم سیاسی و اقتصادی استان بود.
«حسن صادقلو» مدیر بومی استان و مردی از جنس دانشگاه، با کرسی استانداری خداحافظی کرد و «سیدمناف هاشمی» شخصی که نامش را با بودجه گره میزنند به عنوان استاندار جدید به استان آمد.
معاون سابق وزیر ورزش، ردای استانداری گلستان را بر تن کرد و چنانکه انتظار میرفت از نخستین روزهای ورودش به استان که همزمان با تنظیم لایجه بودجه در دولت بود، تلاشش را به سمت افزایش اعتبارات سوق داد.
استاندار گلستان پس از تغییر معاون هماهنگی امور عمرانیاش روند جابهجاییها را متوقف کرد. اندکی بعد اما نوبت به فرمانداران رسید و در نخستین گام فرمانداران 2 شهر ساحلی بندر گز و بندر ترکمن تغییر کردند. پس از آن نوبت به شرق استان رسید و 3 فرماندار در یک روز معارفه شدند.
سال 96 با همه سختیها، تلخیها و مشکلات در حال اتمام است اما تلاشهایی که صورت گرفت نوید سالی همراه با توسعه و پیشرفت برای استان دارد. سال 97 مدیران استان باید کمر همت را ببندند و به قول رئیسجمهوری پاشنهها را وربکشند و برای توسعه استان و بهبود شاخصهای آن اقدام و عمل جهادی انجام دهند.