بخش ناپیدای مجلس دهم

مجلس دهم از 31اردیبهشت‌ماه مذاکرات و مباحثش در تاریخ ادوار مجلس شورای اسلامی بایگانی می‌شود. با به شماره افتادن عمر این مجلس ارزیابی عملکرد آن به انحنای مختلف محل نقد صاحب‌نظران و در رأس آن خود مجلس دهمی‌هاست. این روزها بایدها و شاید‌های بسیاری حول عملکرد دوره دهم مجلس شورای اسلامی خبرساز می‌شود؛ از نحوه مدیریت بهارستان گرفته تا حجم قانون‌نویسی، عملکرد نمایندگی و حواشی که نمایندگان برای خانه ملت رقم زدند. در جدیدترین نقدها حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به میدان آمده و گلایه همیشگی‌اش نسبت به تعدد برگزاری نشست‌های غیرعلنی مجلس دهم را که در مصاحبه‌هایش مطرح کرده، باز تکرار کرده است. او این بار نقدش به این مهم را در قالب نامه‌ای به علی لاریجانی، رئیس مجلس رسما اعلام کرده و او را در رأس مجلس مسئول این روند دانسته و تأکید کرده که جلسات غیر علنی پرتکرار بزرگ‌ترین ظلم به مجلس دهم بوده است. هرچند براساس اصل 69قانون اساسی، مجلس می‌تواند در شرایط اضطراری، درصورتی که رعایت امنیت کشور ایجاب کند، به تقاضای رئیس‌جمهور یا یکی از وزرا یا 10 نفر از نمایندگان، جلسه غیرعلنی تشکیل دهد. اما کارنامه مجلس دهم پر است از عنوان جلسات غیرعلنی‌ای که پیش از نشست‌های رسمی مجلس به‌مدت 30تا 60 و بعضا 90دقیقه برگزار می‌شد؛ جلساتی که شاید در برخی موارد برگزاری آن از قبل خبری می‌شد اما عمدتا خبر برگزاری نشست‌های غیرعلنی به‌دلیل تأخیر در آغاز به‌کار مجلس و با پیگیری رسانه‌ها در چرایی تأخیر در آغاز به کار نشست‌های علنی عیان می‌شد. ‌براساس قانون اساسی، جلسات علنی مجلس 3 روز در هفته از ساعت 8صبح تا 12ظهر برگزار می‌شود.

محور نشست‌های غیرعلنی مجلس چه بود؟
نکته متفاوت در نشست‌های غیرعلنی مجلس دهم با نشست‌های غیرعلنی مجالس گذشته حواله کردن تصمیم‌گیری‌ها برای ابراز نکردن اکثریت مجلس در نشست‌های غیرعلنی بود؛ نشست‌هایی که به سبک نشست‌های علنی موضوعی در دستور کار قرار می‌گرفت و مخالفان و موافقانش نطق می‌کردند و در نهایت رأی استمزاجی برای آن گرفته می‌شد و اگر موضوع مورد بحث مورد تأیید اکثریت مجلس قرار می‌گرفت مذاکرات در شمایی رسانه‌ای در صحن علنی همان روز یا جلسات بعدی مطرح می‌شد.
در ادوار گذشته مجلس عمدتا موضوعاتی در نشست‌های غیرعلنی مطرح می‌شد که رنگ و بوی امنیتی و سیاسی داشت یا به‌دلیل شرایط اضطراری بروز یافته‌ای مذاکرات غیرعلنی مسئولان را می‌طلبید اما در این مجلس حتی برای بررسی وضعیت فحاشی یکی از نمایندگان در دفتر اداره گمرک هم جلسه غیرعلنی برگزار شد.
 بررسی لوایح چهارگانه برای پیوستن به اف‌ای‌تی‌اف در سری جلسات غیرعلنی و در بزنگاه‌های سیاسی، بحث بر سر افزایش نرخ بنزین که حداقل 3نشست غیرعلنی 3 تا 4ساعته برای آن برگزار شد، یا بحث بر سر نظام یارانه‌ها، بررسی اعتراضات مردمی که عمدتا در اعتراض به گرانی‌ها و مشکلات معیشتی بروز می‌کرد، مثل اعتراضات دی‌ماه 96یا اعتراضات مردمی به گرانی بنزین درسال 98، تعطیلی بازارها در اعتراض به گرانی‌ها در بیشتر شهرهای کشور، بررسی و ارزیابی حوادث و سانحه‌هایی مثل حادثه پلاسکو، حادثه سانچی، حادثه تروریستی اهواز، حمله داعش به مجلس و حرم بنیانگذار جمهوری اسلامی، ماجرای سقوط هواپیمای اوکراینی و ترور سردار سلیمانی و حتی بررسی چند و چون لوایح بودجه هم در نشست‌های غیرعلنی مطرح می‌شد و در نهایت به صحن علنی کشانده می‌شدند. تعدد نشست‌های غیرعلنی مجلس آنچنان بود که بعضا مهمانان این نشست‌ها ازجمله وزرا و مقامات از حضور در آنها طفره می‌رفتند و معاونانشان را برای ارائه گزارش و توضیحات و هم‌نظری با نمایندگان راهی بهارستان می‌کردند.

 ظلم غیرعلنی‌های مجلس چه بود؟
 در همین راستا هم فلاحت‌پیشه دیروز در نامه‌ای سرگشاده خطاب به رئیس مجلس از عدم‌ارائه فایل‌های تصویری و صوتی اظهارات نمایندگان در جلسات غیرعلنی انتقاد و ابراز امیدواری کرد که در این‌باره به وظایف قانونی عمل شود. فلاحت‌پیشه که تجربه نمایندگی ادوار هفتم و هشتم و دهم مجلس را دارد و ازجمله نمایندگانی است که از حضور در انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی به‌دلیل تنزیل جایگاه مجلس انصراف داد، نامه‌اش به علی لاریجانی را در 3محور خلاصه کرده و در بند اول آن آورده است که متأسفانه بسیاری از رویدادها و تصمیمات مؤثر 4 سال گذشته در جلسات غیرعلنی مطرح شده که عدم‌اطلاع مردم از آن در ارزیابی‌های منفی عملکرد مجلس دهم و نمایندگان اثر داشته است. در این شرایط قرار است تا چه زمانی طبقه‌بندی محرمانه خودساخته این جلسات ادامه داشته باشد.
به گزارش ایسنا، او در بند دوم نامه‌اش نوشته با توجه به اینکه اجازه انتشار نطق‌های جلسات غیرعلنی مسبوق به سابقه است توضیح دهید که آیا جلسات غیرعلنی طبقه‌بندی دیگری دارد؟
 فلاحت‌پیشه در ادامه نامه‌اش آورده است که بنده قبل از هرگونه تعلق به سمت نمایندگی بخش عمده‌ای از عمرم را مشغول تحقیق و پژوهش بوده‌ام و در آینده نیز اگر عمری باقی باشد در همین حوزه فعالیت خواهم کرد. با کمال تأسف چنین برخوردهای خلاف قانون توسط هیأت‌رئیسه نگرانی‌ها در مورد صیانت از اسناد مربوط به جلسات غیرعلنی را افزایش می‌دهد و به همین دلیل بارها اعلام کرده‌ام که تعدد جلسات غیرعلنی مجلس بزرگ‌ترین ظلم به مجلس دهم بوده است. امیدوارم جنابعالی در این رابطه به وظیفه قانونی خود عمل کنید.

کلاه گشادی بر سر مجلس

این نخستین باری نیست که فلاحت‌پیشه از تعدد نشست‌های غیرعلنی مجلس انتقاد می‌کند، او پیش‌تر در گفت‌وگو با همشهری نیز گفته بود: «جلسات غیرعلنی، آفت و کلاه گشادی است که سر مجلس دهم گذاشتند،  چراکه هیچ‌یک از جلسات غیرعلنی مجلس دهم با هدف تصمیم‌گیری برگزار نشده، بلکه توجیهی برای جلساتی بود که در خارج از مجلس برگزار شد.» 
نماینده اسلام‌آباد غرب و دالاهو در شرح نقدش گفته بود: «در جلسات غیرعلنی نمایندگان مجلس مواضع‌شان را به‌طور مشخص اعلام می‌کنند. در قضیه افزایش قیمت بنزین هم چندین بار نمایندگان نظر مخالف‌شان را با افزایش اعلام کردند، ولی آقای لاریجانی به نمایندگی از طرف مجلس، نظر موافقش را با این افزایش قیمت در جلسه سران قوا اعلام کرد که مورد انتقاد نمایندگان واقع شد.»