بازی مجلس روی لبه فرصت و تهدید

لیلی خرسند

ممنوعیت رقابت ورزشکاران ایران با نمایندگان رژیم صهیونیستی قانون می‌شود. بعد از انقلاب قانون نانوشته‌ای ورزشکاران ایران را از رودررو شدن با نمایندگان اسرائیل منع کرد. حالا 33نماینده مجلس در طرحی خواسته‌اند این ممنوعیت قانونی شود؛ هر چند برخی از مدیران ورزش می‌گویند این طرح شوی تبلیغاتی بعضی از نمایندگان در روزهای پایانی مجلس است و تصویب آن می‌تواند به تعلیق ورزش ایران منجر شود.
دیروز 243نماینده مجلس2 فوریت طرح مقابله با اقدامات رژیم صهیونیستی علیه صلح و امنیت منطقه‌‌ای و بین‌المللی را تصویب کردند. قرار است ماده‌های مختلف این طرح در فراکسیون‌های مرتبط مطرح و بعد از بررسی، برای تصویب به رأی گذاشته شود. این طرح 14ماده دارد و ماده 11آن مربوط به ورزش است. در این ماده آمده است: «برگزاری هرگونه مسابقه یا رقابت ورزشی اعم از رسمی یا تدارکاتی میان ورزشکاران و تیم‌های ورزشی ایران با حریفان رژیم صهیونیستی ممنوع است.» این قانون اگر به تصویب برسد، فدراسیون‌های ورزشی را موظف می‌کند برای جلوگیری از محرومیت ورزشکاران با فدراسیون‌های جهانی رایزنی کنند: «هر یک از فدراسیون‌ها در رشته ورزشی مربوطه موظفند با بهره‌مندی از تمام ظرفیت‌های داخلی و بین‌المللی و برقراری ارتباط اصولی با مجامع بین‌المللی ورزشی، تعهدات و اقدامات مقتضی را جهت ممانعت از اعمال هرگونه مجازات و محرومیت‌های ورزشی بین‌المللی علیه ورزشکاران مستنکف از مواجهه با حریفان رژیم صهیونیستی اتخاذ کرده و با پیش‌بینی تخصیص منابع لازم، به تشویق و حمایت از آنها بپردازند..» طبق ماده 11این طرح، وزارت ورزش و جوانان، با همکاری وزارت امور خارجه و سازمان برنامه و بودجه، موظف است که دستورالعمل این ماده را تهیه کند و به تصویب هیأت وزیران برساند.
در 4دهه اخیر، کم نبودند ورزشکاران ایرانی که با نمایندگان رژیم صهیونیستی مسابقه ندادند. شکستن دست و پای ورزشکاران به‌دست مربیان، مسمومیت‌های مصلحتی کل تیم، شکست‌های خودخواسته‌ تیم‌ها و ورزشکاران ایرانی و... اقداماتی بوده که فدراسیون‌ها انجام داده‌اند تا ورزشکارانشان در یک میدان با اسرائیلی‌ها رقابت نکنند. این کناره‌گیری‌های مصلحتی در بعضی مواقع محرومیت‌هایی را هم برای ورزش ایران داشته است. در بازی‌های پارالمپیک پکن تیم بسکتبال با ویلچر ایران تن به شکست مصلحتی داد تا با اسرائیل روبه‌رو نشود اما مسئولان فدراسیون جهانی که از این شکست قانع نشده بودند، فدراسیون ایران را تعلیق و تیم ملی را از حضور در مسابقات محروم کردند. داستان «‌باید ببازی» علیرضا کریمی کشتی‌گیر تیم ملی و محرومیت او و مربی‌اش، داستان سعید ملایی و تعلیق فدراسیون جودو و... اتفاقاتی بوده که بعد از کناره‌گیری‌های غیررسمی ورزشکاران از مسابقه با نمایندگان رژیم صهیونیستی افتاده است.اگر طرح مقابله با اقدامات رژیم صهیونیستی علیه صلح به تصویب نمایندگان برسد و ماده 11این طرح هم رأی بیاورد، ورزش ایران می‌تواند به‌طور رسمی از رقابت با اسرائیل کناره‌گیری کند و تعلیق و محروم نشود؟ فدراسیون‌ها قدرت لابی کردن در فدراسیون‌های جهانی را دارند؟
فدراسیون جودو بعد از اتفاقی که برای سعید ملایی در مسابقات قهرمانی جهان 2019ژاپن افتاد، با تعلیق روبه‌رو شد. ماه‌های گذشته، فدراسیون و کمیته ملی المپیک ایران در تلاش بودند تا اثبات کنند شکست ملایی مصلحتی و از ترس مقابله شدن با نماینده اسرائیل نبوده است اما هنوز به نتیجه نرسیده‌اند و احتمال اینکه کاروان ورزش ایران در بازی‌های المپیک توکیو محروم و ورزش ایران تعلیق شود، وجود دارد.
فدراسیون کشتی لابی قوی با اتحادیه جهانی دارد. ایران یکی از 3 قدرت اول کشتی جهان است و اسرائیل جایگاهی در کشتی جهان ندارد. با وجود این، مدیران کشتی ایران نتوانستند جلوی محرومیت کریمی را بگیرند.
بعد از تصویب این قانون ممنوعیت 2 احتمال وجود دارد؛ 1- ورزشکاران و فدراسیون‌های ورزشی دیگر به‌دنبال بهانه نیستند و می‌توانند بگویند طبق قانون کشورشان اجازه مسابقه دادن با ورزشکاران رژیم صهیونیستی را ندارند؛ اتفاقی که در بعضی از کشورها می‌افتد. ترکیه و ارمنستان یا آذربایجان و ارمنستان به‌خاطر اختلافات سیاسی در بعضی از مسابقات حاضر نشده‌اند مقابل هم قرار بگیرند. در انتخابی یورو 2008ارمنستان و آذربایجان باید روبه‌رو می‌شدند اما یوفا این بازی را لغو کرد. یوفا در مسابقات قهرمانی زیر 19سال اروپا هم جدول را تغییر داد تا این دو تیم با هم روبه‌رو نشوند. روسیه و اوکراین هم 2 کشوری هستند که در مسابقات ورزشی مقابل هم قرار نمی‌گیرند. ایرانی‌ها امیدوارند با توجه به این نمونه‌ها فدراسیون‌های جهانی هم مسابقه ندادن آنها با اسرائیل را بپذیرند اما نکته‌ای که وجود دارد این است که در این موارد 2 طرف موافق به برگزاری مسابقه نیستند، ولی در مورد ایران و اسرائیل، فقط ایران حاضر به رقابت نیست. 2- لابی صهیونیسم که اتفاقا در ورزش قدرت زیادی هم دارد، همین قانون را مستمسک قرار دهد تا ثابت کند که ورزشکاران ایران برخلاف منشور المپیک رفتار می‌کنند و باید از رقابت‌های بین‌المللی محروم شوند.
  یوسف‌نژاد: تلاش می‌کنیم چیزی تصویب شود که به مصلحت جمهوری اسلامی ایران باشد
علی‌اصغر یوسف‌نژاد، نایب‌رئیس فراکسیون ورزش مجلس به همشهری می‌گوید: با توجه به همه احتمالاتی که هست، این ماده در فراکسیون ورزش بررسی می‌شود: «این طرح هنوز تصویب نشده است. اما از افراد مختلف در ورزش و همینطور از وزارت امورخارجه دعوت می‌کنیم تا همفکری شود. خود وزارت ورزش باید دستورالعمل این ماده را بنویسد. همه ما تلاش می‌کنیم تا چیزی که به نفع و به مصلحت جمهوری اسلامی ایران است، تصویب شود.» نمایندگان مجلس وزارت ورزش را خطاب قرار داده‌اند اما در مجامع بین‌المللی ورزش، وزارت ورزش به رسمیت شناخته نمی‌شود و کمیته‌های ملی المپیک هستند که باید پاسخگو باشند.
   هاشمی‌طباء:  به نفع ورزش ایران نیست
مصطفی هاشمی‌طباء، رئیس پیشین سازمان تربیت بدنی و کمیته ملی المپیک ایران، تصویب هر قانونی در این مورد را به ضرر ورزش ایران می‌داند. او به همشهری می‌گوید: «با توجه به فعالیت‌هایی که اسرائیل در مجامع مختلف دارد، کمیته بین‌المللی المپیک و فدراسیون‌های جهانی را ترغیب می‌کند تا عضویت ایران را  به حالت تعلیق دربیاورند. به این دلیل که فدراسیون‌ها دولتی نیستند، شاید تا وقتی که در عمل اتفاقی نیفتد و ورزشکار ما از مسابقه‌ای کناره‌گیری نکند، سکوت کند، ولی اگر این کناره‌گیری عملی شود، فدراسیون‌ها می‌توانند از این قانون علیه خود ما استفاده کنند.» هاشمی‌طباء معتقد است که رایزنی با فدراسیون‌ها و IOC نمی‌تواند به نتیجه برسد.رسول خادم در زمان ریاستش بر فدراسیون کشتی، نخستین نفری بود که موضوع علنی شدن ممنوعیت رودررو شدن ورزشکاران ایران با اسرائیل را مطرح کرد. او معتقد بود که نباید فقط ورزشکاران هزینه بدهند و بهتر است تکلیف این موضوع در سطح بالای نظام حل شود.
   حمایت یکی از روسای فدراسیون‌های ورزشی
روسای فدراسیون‌های ورزشی چه واکنشی به این طرح و قانونی شدن این ممنوعیت دارند؟ یکی از روسای فدراسیون‌ها که نمی‌خواهد نامی از او برده شود، به همشهری می‌گوید: «تا کی می‌خواهیم فیلم بازی کنیم، الکی پایت را بگیر، دستت را بگیر و آخر سر هم محروم شو. این قانون اگر تصویب شود، خوب است. ما حتما با چالش روبه‌رو می‌شویم و حتما هم ورزشکار ما با مشکلاتی روبه‌رو می‌شود، ولی اینکه این موضوع در سطح سیاسی مطرح شود، به نفع ورزش است. با این قانون تکلیف فدراسیون‌ها مشخص می‌شود.» این رئیس فدراسیون هم تأیید می‌کند که همه فدراسیون‌ها قدرت لازم برای لابی را ندارند.

چرا در روزهای پایانی مجلس؟
روزهای پایانی مجلس دهم نزدیک است و از هشتم خرداد مجلس یازدهم کارش را آغاز می‌کند. با توجه به این جابه‌جایی است که یکی از مدیران ارشد ورزش، این طرح را شوی تبلیغاتی می‌داند. او به همشهری می‌گوید: «این طرح را سال پیش،
 5-4 نفر از نمایندگان پیشنهاد کردند. گفته شد این کار خطرناک است و آقای لاریجانی، رئیس مجلس هم از این نمایندگان خواست تا این کار را دنبال نکنند. به‌نظر می‌رسد این طرح بیشتر یک شوی تبلیغاتی است. آیین‌نامه داخلی مجلس می‌گوید همه طرح‌هایی که به تصویب نرسیده‌اند، با ورود مجلس جدید لغو می‌شود و از نو باید طرح داده شود.» به‌نظر این مدیر تصویب این طرح زمان‌بر است: «این طرح باید در فراکسیون‌ها مطرح شود، نماینده دولت تأییدش کند، در مجلس تصویب و به تأیید شورای نگهبان برسد. نماینده دولت هم حتما با این طرح مخالفت می‌کند. چون توجیه می‌شود که این طرح به زیان ورزش است و باعث تعلیق ورزش می‌شود.» او می‌گوید اگر نمایندگان مجلس دنبال قانونگذاری بودند باید از 6 ‌ماه پیش اقدام می‌کردند: «در زمانی که ورزش تعطیل است چرا این موضوع مطرح می‌شود؟ اگر نمایندگان می‌خواستند فوریتی بدهند، 6 ‌ماه پیش که موضوع سعید ملایی و تعلیق فدراسیون جودو مطرح شد، طرح می‌دادند نه الان. درحال حاضر این موضوع در سطح شورای‌عالی نظام در دستور کار است و ابعاد قضیه در حال بررسی است و دستورالعملش به وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک ابلاغ می‌شود. در این شرایط نیازی به ورود مجلس نیست.»