خیز کرونا در خوزستان

مریم سرخوش- خبرنگار

گزارش‌های پزشکی جدید حاکی از آن است که حدود 60 درصد آزمایش‌های کرونا در حالی مثبت می‌شود که افراد هیچ نشانه‌ای از بیماری هنگام انجام تست ندارند. اتفاقی که می‌تواند بسیاری از مردم را در معرض ابتلا به این بیماری قرار دهد بی‌آنکه خود یا اطرافیانشان از مبتلا بودن به ویروس مطلع باشند. و شاید همین مساله همزمان با اجرای طرح غربالگری و تجهیز استان‌ها به آزمایشگاه‌های بومی تست‌های کرونا، شناسایی و در نهایت آمار مبتلایان در خوزستان، بوشهر، فارس، مازندران و هرمزگان را صعودی کرد. اما در خوزستان به ویژه در شهرهایی مانند دزفول و اهواز مثبت شدن تست روزانه ده‌ها نفر را نمی‌توان تنها نتیجه افزایش آزمایش‌ها دانست. تنها در شهر دزفول موارد مثبت ابتلا به کرونا از 268 نفر در روز چهارشنبه (10 اردیبهشت) به 324 نفر در روز شنبه (13 اردیبهشت) رسیده است. بی‌شک عوامل مهم دیگری از جمله باز شدن جاده‌ها، افزایش ترددها، ورود مسافران و البته بی‌توجهی مردم به هشدار در خانه بمانید و تداوم مهمانی‌ها هم در آن دخیل است و به نوعی می‌توان گفت که دورهمی‌های پنهانی خانوادگی به عنوان یکی از متهمان پرونده افزایش کرونا در شهرهای خوزستان مطرح می‌شود تا نشان دهد که با وجود اعمال یک ماه قرنطینه و کاهش بیماری، اما پس از بازگشت شهرها به شرایط عادی و تغییر نکردن سبک زندگی مردم و عدم رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی کرونا به خط صعودی‌اش برگشته است.    اتفاقی که علی احسان‌پور، سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور در اهواز هم آن را تایید کرده و گفته با افزایش شمار مبتلایان و سیر صعودی ویروس کرونا در خوزستان، احتمال تعطیلی استان طی روزهای آینده وجود دارد. او همچنین از احتمال اعمال ضوابط سختگیرانه و جدی‌تر در شهرهای قرمز استان خوزستان خبر داده است.

زندگی عادی و نادیده گرفتن کرونا
محمود زمانی یکی از ساکنان دزفول می‌گوید: تا اواخر فروردین بیشتر خیابان‌های اصلی شهر و همه مغازه‌ها به جز سوپرمارکت‌ها بسته بودند اما از ابتدای اردیبهشت تقریبا همه مغازه‌ها باز شده‌ و مردم به خیابان‌ها هجوم آورده‌اند. در حال حاضر به جز یکسری مشاغل مثل رستوران‌های بزرگ حتی اغذیه‌فروشی‌های کوچک هم باز شده‌اند و همه چیز به روال عادی بازگشته است. وی ادامه می‌دهد:‌ برای خرید به یکی از هایپرهای بزرگ رفته بودم و به خاطر تخفیف آخر هفته مردم زیادی در یک مکان سربسته در حال خرید بودند، هیچ کدام از مسئولان فروشگاه تذکری برای رعایت بهداشت نداشتند و هیچ نظارتی هم نبود تا مردم فاصله‌گذاری اجتماعی را رعایت کنند. استان ما عشایرخیز است و در فصل کوچ، عشایر برای رفتن از سمت خوزستان به لرستان با محدودیت‌هایی مواجه شده‌اند. بسیاری از عوامل هم موجب می‌شود که عشایر نتوانند مسائل بهداشتی را به صورت کامل رعایت کنند که عاملی برای ابتلای خودشان و دیگران است. به جز این‌ها شب‌ها هم سری به پارک‌ها بزنید و ببنید که چه خبر است و چه جمعیتی بعد از افطار به پارک‌ها می‌آیند.

بررسی شرایط قرنطینه مجدد
مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، افزایش مبتلایان به کرونا در خوزستان طی روزهای اخیر را نتیجه آزادسازی ترددها، رعایت نکردن فاصله اجتماعی، افزایش تردد بین شهری و داخل شهری می‌داند و از سویی افزایش مراکز غربال‌گری و تعداد آزمایشگاه‌ها به 4 مورد را از عوامل موثر در تشخیص مبتلایان برمی‎شمرد. حسین کاملی البته تاکید می‌کند آزادسازی تردد در پی مصوبه جلسه ستاد ملی مبارزه با کرونا اتفاق افتاده و یک تصمیم کشوری بوده است که در پی آن، آمار مبتلایان در بسیاری از استان‌ها افزایش یافته است.
کاملی با اشاره به احتمال قرنطینه دوباره در خوزستان اظهار می‌کند: این موضوع در جلسه‌های دانشگاه‌ علوم پزشکی، جلسه با استاندار و ستاد استانی کرونا بررسی و به ستاد ملی کرونا هم اعلام شده است. در صورت تایید، شرایط قرنطینه مجددا در خوزستان اعمال می‌شود.
وی با گلایه از شهروندان که فاصله اجتماعی را به درستی رعایت نمی‌کنند، ادامه می‌دهد:‌ استفاده از ماسک در اداره‌ها، اماکن عمومی و وسایل حمل‌ونقل عمومی با مصوبه ستاد استانی کرونا اجباری شده است. به گفته این مسئول، تردد بین استانی به دلیل ماه رمضان تفاوت خاصی با شرایط قرنطینه نکرده است، اما تردد بین‌شهری و داخل شهری افزایش قابل توجهی یافته است.  

ادامه قرنطینه توجیه اقتصادی ندارد
معاون آموزشی تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی دزفول هم درباره افزایش آمار مبتلایان به کرونا می‌گوید: تقریبا از اوایل اردیبهشت آزمایش‌گیری از نمونه‌های سرپایی در دزفول آغاز شده است. تا پیش از آن این روند آزمایشی تنها در بیمارستان‌ها بود که تقریبا از 20 مورد آزمایش 5 تا 6 مورد مثبت اعلام می‌شد اما این تعداد اکنون به 60 تا 70 آزمایش رسیده و به تبع تعداد نمونه‌های مثبت هم افزایش پیدا کرده است.  میثم مرد‌سلطانی به افزایش غربال‌گری همزمان با کاهش سطح قرنطینه هم اشاره می‌کند و می‌افزاید: این طرح به صورت کشوری اجرا شد و قرنطینه‌ از 40 درصد به 10 درصد رسید که خود عامل مهمی در افزایش این بیماری بود و تنها خوزستان با این شرایط مواجه نیست و کل کشور آن را تجربه خواهد کرد. البته اجرای طرح‌های قرنطینه 40 تا 70 درصد نه تنها در کشور ما که در هیچ کشوری نمی‌تواند به مدت طولانی ادامه داشته باشد چرا که تبعات اقتصادی جبران‌ناپذیری دارد.  این مسئول به کنترل کرونا در دزفول اشاره و اظهار می‌کند: در 28 فروردین آمار ابتلا در این شهرستان به مدت 2 روز به صفر رسید و انتظار داشتیم که پس از پایان قرنطینه این روند ادامه داشته باشد. اما پس از پایان قرنطینه باز هم با شیوع ویروس مواجه شدیم که این نشان می‌دهد برای تداوم کنترل کرونا تنها باید به سواد اجتماعی و آگاه‌تر شدن مردم پناه ببریم.  وی به طرحی جالب در بررسی بیماران مبتلا هم اشاره می‌کند و می‌گوید: در بررسی نمونه‌ها به مورد جالبی برخوردیم. این که افراد از مراجعه به بانک یا مکان‌های دیگر، دچار این بیماری نشده بودند بلکه در یک خانواده 6 نفره 4 نفر بیمار شده بودند و این نشان می‌دهد که انتقال کرونا در زیر پوست شهر و در نشست‌های خانوادگی و دورهمی‌ها رخ می‌دهد و حتی با قرنطینه 70 درصد هم نمی‌‌توان این نوع مهمانی‌های خانوادگی و شیوع کرونا را کنترل کرد. در قرنطینه‌ها فقط فعالیت‌های اقتصادی تعطیل می‌شود اما مهمانی‌ها به صورت پنهانی همچنان ادامه دارد و ما چگونه می‌توانیم بر آنها نظارت کنیم. آن هم در حالی که 80 درصد موارد ابتلا به کرونا در زمان آزمایش، افرادی هستند که یا علائم خفیف دارند یا اصلا علائمی ندارند.

یک طرح پیشنهادی برای محدودیت‌های ساعتی
بازگشایی مجدد اصناف امری توجیه‌پذیر برای آغاز دوباره فعالیت‌هاست اما این روزها دزفولی‌ها به جز دورهمی‌های خانوادگی، ساعت‌های زیادی از شب را پس از افطار در پارک‌ها حضور دارند که خود تهدیدی در انتقال ویروس است و توجیه اقتصادی هم ندارد. در این باره از معاون آموزشی تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی دزفول سوال می‌کنیم و پاسخ می‌دهد: هر نوع تصمیم‌گیری این چنینی از حوزه اختیارات دانشگاه‌های علوم پزشکی خارج است. این تصمیم‌گیری به ستادهای مقابله با کرونا مربوط می‌شود. البته پیشنهادی به فرمانداری و استانداری دادیم که محدودیت‌هایی را در برخی ساعات شبانه‌روز در نظر بگیرند. در صورت تایید این طرح و صدور مصوبه، احتمالا محدودیت تردد از ساعت 8 شب اعمال خواهد شد، به این صورت که فعالیت‌های روزانه تا زمان افطار مجاز است اما پس از آن برخی مراکز از جمله بوستان‌ها تعطیل شوند.

فاکتورهای شیوع بیماری در خوزستان
بسیاری از استان‌های کشور طی روزهای اخیر با افزایش آزمایشگاه‌های ویژه کرونا انجام تست را در را آغاز کردند و در این بین خوزستان از معدود استان‌هایی بود که پس از انجام آزمایش‌ها با افزایش آمار مبتلایان روبه‌رو شد. چرایی این موضوع را هم از مردسلطانی می‌پرسیم که می‌گوید: این سوالی است که در جلسات علمی دانشگاه هم مطرح می‌شود و شاید موفقیت ما برای کنترل بیماری در پیک اول موجب شد تا شهروندان نگاه سطحی نسبت به این بیماری داشته باشند.  این مسئول 4 فاکتور را در شیوع کرونا دخیل می‌داند؛ اول این‌که غربال‌گری از 20 مورد به 100 مورد رسیده و موجب افزایش آمارها شده است. دوم این که با توجه به عملکرد موفق مسئولان بهداشت و درمان استان در کنترل موج اول، شهروندان تصور کردند که این ویروس آنقدر جدی نیست که بخواهند توصیه‌های بهداشتی را مد نظر قرار دهند. سومین فاکتور فاصله‌گذاری اجتماعی است که اصلا مطلوب نیست و با وجود عدم استفاده از ماسک هیچ فایده‌ای در کنترل بیماری ندارد. نکته چهارم هم تصور اشتباه مردم در گرم شدن هوا و از بین رفتن کلی ویروس است. نمی‌دانیم که ویروس کرونا در گرمای 50 تا 60 درجه خوزستان چه مقاومتی دارد اما با وجود رسیدن دمای هوا به 35 درجه همچنان با افزایش تعداد مبتلایان مواجه هستیم.  این مسئول ادامه می‌دهد: به دلیل همین فاکتورهاست که به سمت پیک دوم بیماری می‌رویم و حتی با وجود اعمال قرنطینه و پایان دوران آن، تنها راه‌حل تغییر سبک زندگی، رعایت بهداشت فردی و فاصله‌گذاری اجتماعی، آگاهی از روش‌های انتقال ویروس و دوری آگاهانه از روش‌های انتقال است. 

موج نگران‌کننده کرونا
استاندار خوزستان با بیان اینکه اوضاع کرونا در این استان در حال رصد است به همشهری می‌گوید: باوجود افزایش آمار افراد مبتلا به کرونا، اغلب مراجعه‌کنندگان بیماران سرپایی هستند که حال عمومی خوبی دارند و در خانه قرنطینه می‌شوند. غلامرضا شریعتی ظرفیت تعداد زیادی از تخت‌های بیمارستانی، آی.سی.یو، ویژه، دستگاه‌های کمک تنفسی و تنفس مصنوعی را خالی می‌داند و می‌افزاید: به دلیل اینکه فاصله‌گذاری اجتماعی به درستی از سوی شهروندان رعایت نمی‌شود با موجی از ابتلای جدید روبه‌رو بودیم و به همین دلیل پنجشنبه گذشته در دانشگاه علوم پزشکی جلسه‌ای برگزار شد. نتیجه بررسی‌های کمیته ‌علمی روز گذشته (شنبه) به استانداری ارسال شد تا بعد از بررسی‌ در این نهاد و ستاد استانی کرونا تصمیم‌گیری‌های لازم گرفته شود. وی تاکید می‌کند: هنوز هیچ تصمیمی مبنی بر قرنطینه مجدد شهرهای خوزستان گرفته نشده و با توجه به رصد 24 ساعته وضعیت ابتلا در استان، هر تصمیمی که برای حفظ سلامت مردم و جامعه لازم باشد، گرفته خواهد شد.

تردد بین استانی در خوزستان به دلیل ماه رمضان تفاوت خاصی با شرایط قرنطینه نکرده است، اما تردد بین‌شهری و داخل شهری افزایش قابل توجهی یافته است