محور سبز، آبی و تاریخی خیابان ولیعصر
محمد حقانی _ عضو پیشین شورای شهر تهران
درباره خیابان ولیعصر(عج) چه زمانی که ما در دوره چهارم شورای شهر تهران حضور داشتیم و چه حالا صحبتهای بسیاری انجام شده است. اما اتفاقی که درباره این خیابان باید بیفتد، کمتر روی داده است. صرفا اینکه سالی یکبار هزار تا کمتر یا بیشتر چنار به جای درختان خشک بکاریم، کافی نیست. ولیعصر یک خیابان استثنایی است؛ خیابانی که هم محور سبز است، هم محور تاریخی و هم محور آبی. یعنی محوریترین خیابان از نظر آب در طرفین محسوب میشود. همچنین پاتوقی بهمعنای واقعی فرهنگی بهحساب میآید و ساختمانهای قدیمی و تاریخی، این خیابان را استثنایی کرده است. اگر خیابان ولیعصر در جای دیگر دنیا بود و کمی توجه بیشتر به آن میشد، شاید از ظرفیتهای زیاد این خیابان استفاده بهتری میشده است.
در عین حال، محور ولیعصر اقتصادیترین خیابان کشورمان نیز هست، یعنی از نظر ارزش افزودهای که در دو طرف این خیابان(کسبهها) مبادلات تجاری و خرید و فروش صورت میگیرد، آن را به محور اقتصادی تبدیل کرده است. زمانی که دکتر حناچی، معاون معماری و شهرسازی بودند، صحبتی خدمت ایشان داشتیم که مشاوره بگیریم و روی این خیابان کار کنیم. برنامه این بود که خیابان ولیعصر را از میدان راهآهن با کمک مردم فازبندی کنیم. اینکه عرض میکنم با کمک مردم شعار نیست و قرار بود در فاز نخست تا چهارراه ولیعصر پیش بیاییم. بعد در فاز بعد به میدان ونک و بعد از میدان ونک تا تقاطع مدرس و پارک وی و در آخر نیز از پارک وی به تجریش. قرار بود بهطور کلی ولیعصر را پیادهراه کنیم که دیگر خودروها در آنجا تردد نداشته باشند و با درآمدهای حاصل از کار، این طرح را اجرایی میکرد. قرار بود 2الآردی در دو طرف خیابان راهاندازی شود که حتی در بهار و تابستان الآردی میتوانست بهصورت اتوبوسهای روباز باشد؛ طوری که مسافران از مناظر این خیابان دیدن کنند. قرار بود بهطور کلی جداول و کفسازیهایی که در داخل نهرها انجام شده و متأسفانه سبب خشک شدن درختان شده بود، جمعآوری شود.
در واقع خیابان ولیعصر را از نظر درخت و شمای ظاهری به 80، 90سال قبل برگردانیم. خیابان ولیعصر دارای حدود 60هزار اصله در 4ردیف و در دو طرف خیابان بود؛ از میدان راهآهن تا میدان تجریش. درختان به فاصله نیم متر کاشته شده بود و الان با کارهایی که شهرداری تهران انجام داده، به سختی میتوانید 3، 4هزار درخت طرفین خیابان در محور 17.5کیلومتری ببینید.
مطالعاتی صورت گرفت و مشاوران خیلی استقبال کردند و آن موقع مورد استقبال شخص آقای دکتر حناچی نیز قرار گرفت، ولی ظاهرا کار مشاور فعلا معطل مانده است. مشکل مالی هم به آن صورت وجود نداشته ولی من نمیدانم چرا این کار متوقف شده است. ما بارها با کارشناسان مختلف جلسه گذاشتیم و همه خوشحال بودند و من فکر میکنم که اگر این کار عملی میشد(دور از دسترس هم نبود) محوریترین، بلندترین، فرهنگیترین و زیباترین خیابان در منطقه خاورمیانه بود.
در عین حال، هماکنون درختان خیابان ولیعصر آسیبهای فراوانی دیده است. از پساب، فاضلابهای بیمارستانی یا غیره بیمارستانی که وارد خیابان میشود، گرفته تا جدولگذاری در طرفین که روی طوقه درختان انجام شده و کفسازیهایی که جاهایی از آن سیمان هم شده، متأسفانه به درختان آسیب زده است. درختان با آب رشد میکنند و وقتی این جدولها گذاشته شده، جلوی آبرسانی به درختان گرفته شد. بعد کنار تنه درختان را خالی کردند تا آبرسانی صورت بگیرد و خوشبختانه با افزایش بارندگیها میتوانیم در طرفین خیابان آب داشته باشیم. بلندمرتبهسازی و مسائل دیگر نیز به درختان آسیب زده است، درحالیکه این خیابان برای مردم میتواند کاربرد شبانهروزی داشته باشد.