رونمایی از نرخ‌های 99 در بازار خودرو
علی ابراهیمی_خبرنگار
کرکره نمایشگاه‌های خودرو پس از 40روز تعطیلی بالا رفته اما رکود، هنوز هم حرف نخست در بازار خریدوفروش خودرو است. همزمان با آغازبه‌کار رسمی بازار خودرو در سال99، فعالان صنفی از نرخ‌های جدید برخی خودروهای داخلی رونمایی کردند؛ قیمت‌هایی که به گفته فعالان بازار، نسبت به قیمت‌های مبادله‌ای در بازار قبل از عید(دی و بهمن) 10درصد افزایش داشته است.
مشاهدات خبرنگاران همشهری نشان می‌دهد با وجود اعلام نرخ‌های جدید در بازار خودرو هنوز هم خریدار چندانی برای خودرو وجود ندارد و فروشندگان و سرمایه‌گذاران بازار خودرو حاضرند خودروهای دپوشده و انباری و پارکینگی خود را با تخفیف نسبت به قیمت‌های حاشیه بازار به مشتریان عرضه کنند. اعلام نرخ‌های کف بازار خودرو برای سال99 در شرایطی اتفاق افتاده که چندی پیش نخستین نشست شورای سیاستگذاری خودرو برای تعیین قیمت فروش خودروهای پرتیراژ داخلی در کارخانه‌ها بدون نتیجه به پایان رسید. اگرچه هنوز خودروسازان نرخ‌های جدیدی را برای فروش محصولات‌شان اعلام نکرده‌اند ولی در گام نخست مابه‌التفاوت افزایش 25درصدی نرخ بیمه خودروهای خریداری‌شده در سال گذشته را در صورتحساب خودروهای تحویلی امسال لحاظ کرده‌اند، به‌نحوی که به‌عنوان نمونه با افزایش نرخ دیه و رشد 25درصدی قیمت بیمه شخص ثالث، سایپا خریدارانی که تیبا2 با موعد تحویل اردیبهشت‌ماه امسال ثبت‌نام کرده بودند را به پرداخت مابه‌التفاوت 500هزار تومانی برای بیمه شخص ثالث این خودرو ملزم کرده است.
کلاف سردرگم قیمت‌گذاری خودرو
افت تقاضا، ناشی از شیوع کرونا و کاهش عرضه در بازار شب عید، زمینه تشدید رکود بازار خودرو را فراهم کرد. همین سردرگمی به حذف خودجوش قیمت پیشنهادی از آگهی‌های فروش اینترنتی خودرو در فضای مجازی منجر شد. در 40روز گذشته اغلب صاحبان آگهی، بر نرخ‌های «توافقی» برای فروش خودرو تأکید داشتند. دست‌اندرکاران بازار، قیمت‌های نامشخص را یکی از دلایل سردرگمی محدود مشتریان خودرو قلمداد می‌کنند. کاهش شدید عرضه و افزایش قیمت خودرو در ماه‌های دی و بهمن پارسال موجب به‌تعویق‌افتادن تقاضای خرید مشتریان به امید بهبود شرایط بازار خودرو در شب عید شد اما شیوع کرونا زمینه افت تولید قطعات و عرضه خودرو در بازار را فراهم کرد و به تشدید رکود تورمی خودرو دامن زد. از سوی دیگر با تأکید دست‌اندرکاران بخش سلامت بر تعطیلی کسب‌وکارها برای مقابله با شیوع کرونا، نمایشگاه‌ها و بازارهای رسمی فروش خودرو نیز در فهرست مشاغل شلوغ و پرخطر قرار گرفت و فعالیت این صنوف در بازار شب عید تعطیل شد. تعطیلی نمایشگاه‌ها و اتوگالری‌ها و جمعه‌بازارهای خودرو در شب عید، افزایش قیمت‌ها و نگرانی مشتریان و حتی دلال‌ها و سرمایه‌گذاران از به‌خطرافتادن سلامتی‌شان، عملا بازار خودرو را از اسفند‌ماه سال گذشته تا ابتدای اردیبهشت به کما برد. در این میان حتی برپایی برخی نشست‌های رسمی برای کشف قیمت خودروهای پرتیراژ داخلی نیز نتیجه‌ای دربرنداشت. گفته می‌شود مقام‌های تصمیم‌گیر در بازار خودرو در نشست‌های بعدی با بررسی مستندات تولیدکنندگان، بررسی میزان افزایش قیمت خودروهای داخلی در سال99 را آغاز می‌کنند؛ فرایندی که احتمالا در پایان راه آن، نرخ‌های جدید، به خودروسازان ابلاغ شود.
بازار خودرو در 3ماه گذشته در برزخ نبود قیمت و رکود ناشی از افت شدید تقاضا به سر برده و مشخص نیست که آیا قیمت‌های جدید حاشیه بازار یا نرخ‌های تعیین‌شده برای فروش رسمی شرکت‌های خودروسازی قادر به آشتی‌دادن مشتریان با بازار خودرو خواهد بود یا خیر؟ اما آنچه مسلم است این که حتی پیش از تصویب و ابلاغ نرخ‌های رسمی جدید، شرکت‌های خودروسازی، برای تحویل‌دادن خودروهای ثبت‌نامی سال گذشته، به مشتریان، برخی هزینه‌های بیمه و شماره‌گذاری و تعویض پلاک را بر مبنای قیمت‌های جدید لحاظ خواهند کرد.
بازگشایی بازار با طعم گرانی
با شروع اردیبهشت‌ماه و آغازبه‌کار نمایشگاه‌های خودرو، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو اعلام کرد: بعد از تعطیلی چهل‌روزه، در نخستین روز اردیبهشت، نخستین معاملات بازار خودرو در سال جدید رقم خورده و قیمت‌های رسمی خودروهای پرتیراژ داخلی استخراج شده است. سعید مؤتمنی، رئیس اتحادیه فروشندگان خودرو، درباره وضع کنونی بازار خودرو افزود: نمایشگاه‌داران خودرو از نخستین روز اردیبهشت‌ماه فعالیت خود را آغاز کردند و بررسی نرخ‌های ابتدای اردیبهشت‌ماه نشان می‌دهد تاکنون شاهد افزایش ۱۰درصدی قیمت خودروها نسبت به معاملات قبل بوده‌ایم که دلیل آن بازگشایی نمایندگی‌های خودرو قبل از بازگشایی کار نمایشگاه‌داران بوده است. به گفته او، نمایندگی‌ها از ۲۳فروردین‌ماه کار خود را آغاز کرده‌اند و محصولات خود را به صورت ویرایشی (کارتکس) به فروش رسانده‌اند. در این روش افرادی مجاز به خرید بوده‌اند که ۱۸ماه از نمایندگی‌ها خرید نداشته‌اند و خودرویی تحویل نگرفته‌اند. رئیس اتحادیه فروشندگان خودرو افزود: این دسته از افراد زمانی که خودروی خود را تحویل می‌گیرند ۳میلیون تومان بیشتر، آن را به نمایشگاه‌داران می‌فروشند که همین امر به گران‌ترشدن خودروها منجر شده است.
تیبا:۵۱ میلیون، سراتو:450میلیون
رئیس اتحادیه فروشندگان خودرو با اشاره به قیمت حاشیه بازار خودروهای داخلی و وارداتی در نخستین روز اردیبهشت‌ماه گفت: با توجه به رشد 10درصدی قیمت‌ها نسبت به پایان سال قبل، پراید۱۱۱ با نرخ ۶۸میلیون و 500هزار، پراید۱۵۱ با قیمت ۷۰میلیون، پژو۲۰۶ تیپ2 ساده با نرخ ۱۲۶میلیون، پژو۲۰۶ تیپ۵ مدل۹۹ با نرخ ۱۴۲میلیون، ساینا با نرخ ۸۳میلیون، کوئیک دنده‌ای با نرخ 96میلیون، تیبا با نرخ ۷۶میلیون، تیبا۲ با نرخ ۸۷میلیون و پژو۲۰۷ دنده‌ای نیز با قیمت ۱۶۵میلیون تومان معامله شد. در بازار خودروهای مونتاژ داخل هم چانگان با قیمت 265میلیون و سراتو به نرخ 450میلیون تومان به معدود مشتریان متقاضی عرضه شد.
بن‌بست تعیین نرخ رسمی خودرو
رشد هزینه تمام‌شده تولید موجب شده که در شرایط رکود بازار نیز خودروسازان، درخواست افزایش رسمی قیمت محصولات‌شان را متناسب با نرخ تورم، به شورای سیاستگذاری خودرو ارائه کنند. برخی کارشناسان مانند سعید مدنی، مدیرعامل پیشین سایپا و دست‌اندرکاران صنعت خودرو در گفت‌وگو با همشهری، با اشاره به پیشی‌گرفتن نرخ حاشیه بازار از قیمت رسمی فروش، صدور مجوز فروش خودرو به نرخ حاشیه بازار را تنها راه حذف فاصله قیمت رسمی و بازار آزاد خودرو قلمداد کرده‌اند و معتقدند با اعمال چنین سیاستی دولت قادر خواهد بود خودروسازان را ملزم کند که سود ناشی از فروش خودرو به نرخ بازار را در زمینه تحقیق و توسعه و بهبود کیفیت محصولات‌شان هزینه کنند. آنها معتقدند در حالی که قیمت پراید در کارخانه ۳۷میلیون و ۵۰۰تومان است این خودرو برای سایپا ۴۳میلیون تومان هزینه دارد اما به جای اینکه کارخانه سود کند، دلالان با فروش پراید به چندبرابر قیمت کارخانه، منفعت کسب می‌کنند.
اعلام قیمت حاشیه بازار
با گذشت 40روز از قرنطینه خانگی و بازگشایی نمایشگاه‌های خودرو، اتحادیه نمایشگاه‌داران برای نخستین بار قیمت حاشیه بازار خودروهای داخلی را اعلام کرد
ممنوعیت مراجعه حضوری خرید خودرو
همزمان با نوسان قیمت‌ها در بازار خودرو، شرکت‌های خودروسازی ضمن تأکید بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی در اطلاعیه‌هایی از مشتریان خواسته‌اند که از مراجعه حضوری به سازمان‌های فروش آنها خودداری کنند. بر این اساس شرکت سایپا به مشتریان اعلام کرده است با هدف اجرای مصوبه‌های ستاد ملی مقابله با شیوع کرونا و نیز حفظ سلامت مشتریان، درخواست‌های مشتریان را فقط به صورت تلفنی و اینترنتی پاسخ می‌دهد. بر این اساس، امکان مراجعه حضوری به سازمان فروش سایپا تا اطلاع ثانوی وجود ندارد و مشتریان سایپا می‌توانند همه درخواست‌های خدمات مربوط به فرایندهای فروش و تحویل خودروی خود را در سایت اینترنتی سایپا ثبت و پیگیری کنند. همچنین مشتریان می‌توانند با مراجعه به آدرس اینترنتی این شرکت، با دانلود و نصب نرم‌افزار موبایلی (اپلیکیشن) سایپا، درخواست‌های خدمات فروش خود را ثبت و از همین طریق
پیگیری کنند.
