روزه‌داران در روزهای کرونایی باید چه برنامه‌ای برای تغذیه داشته باشند؟
شرایط روزه‌داری
متخصص تغذیه: افرادی که سال‌های پیش بدون مشکل روزه می‌گرفته‌اند، امسال هم مشکلی ندارند
نیلوفر جلالی_روزنامه نگار
ممکن است برای شما این سؤال پیش آمده باشد که آیا غذایی که در‌ماه‌رمضان می‌خورید نیازهای بدن شما را برآورده می‌کند یا خیر؟ خصوصا که این‌روزها با شیوع ویروس کرونا، تقویت سیستم ایمنی بدن، از همیشه مهم‌تر شده است.
علاوه بر این، روزه‌گرفتن برای ساعات طولانی در روز ممکن است شما را به سردرد، سرگیجه، کم‌آبی بدن، خستگی، مشکل در تمرکز و موارد دیگر مبتلا کند. بیشتر این علائم خفیف به‌دلیل داشتن رژیم نامتعادل در وعده‌های افطاری و سحری بروز می‌کنند؛ بنابراین باید تغذیه سالم را در اولویت قرار دهیم و به ارزش غذایی مواد مصرفی در طول وعده‌های غذایی توجه داشته باشیم. با دکتر شهاب اولیایی، متخصص تغذیه در این باره صحبت کرده‌ایم.
او می‌گوید: افراد سالمی که سال‌های پیش روزه می‌گرفته‌اند و طی روزه‌داری مشکلی برای آنها ایجاد نمی‌شده، می‌توانند امسال هم روزه بگیرند؛ البته به شرطی که روزه به روش درست آن گرفته شود؛ یعنی همراه با دریافت تمام وعده‌های سحری، افطار و شام سبک باشد و غذای با‌کیفیت و مایعات کافی مصرف کنند. در این صورت و به‌شرط رعایت بهداشت فردی و فاصله‌گذاری اجتماعی، مشکلی برای آنها ایجاد نخواهد شد.
او ادامه می‌دهد: اما افرادی که در سال‌های قبل با روزه‌گرفتن دچار بیماری و مشکل شده‌اند یا احتمالا به هر دلیلی روزه باعث ضعف سیستم ایمنی بدن آنها می‌شود و افرادی که بیماری زمینه‌ای (مثل بیماری قلبی و عروقی، فشار‌خون بالا، دیابت، مشکلات کلیوی و نقص سیستم ایمنی) دارند بهتر است امسال احتیاط بیشتری کنند و قبل از اقدام به روزه‌داری با پزشک خود حتما مشورت کنند.
در صورت نبود دسترسی به پزشک هم روزه نگیرند و قضای آن را در زمان دیگر یا به طریق دیگر به جا آورند. همچنین افرادی که سن بالای 60سال دارند، بهتر است با احتیاط عمل کنند و روزه نگیرند؛ چون در صورت ابتلا به ویروس کرونا خطر بیشتری آنها را تهدید می‌کند. این متخصص تغذیه با بیان اینکه در بعضی از تحقیقات علمی بین‌المللی مشخص شده است که درست‌روزه‌گرفتن می‌تواند تا حدی سیستم ایمنی بدن را حتی بهبود ببخشد، می‌افزاید: نکته اینجاست که این موضوع درباره همه افراد صادق نیست. بهتر است هر فردی بنا بر شرایط و توانایی بدن خود و شناختی که از خود دارد و با رعایت جوانب احتیاط اقدام به روزه‌داری کند. اگر فکر می‌کنند با توجه به سوابق گذشته، امکان ضعف سیستم ایمنی بدن برایشان وجود دارد، بهتر است قبل از روزه‌گرفتن، با پزشک مشورت کنند.
او ادامه می‌دهد: نمی‌توان درباره روزه‌داری توصیه کلی ارائه کرد چون بدن هر فردی با توجه به ویژگی‌های شخصی، فیزیولوژیک یا وراثتی، نسبت به روزه‌داری پاسخ‌های متفاوتی دارد. اولیایی با اشاره به ضرورت مصرف مایعات برای سلامت می‌گوید: مصرف مایعات و حفظ رطوبت بدن به‌طور کلی برای سلامتی بدن خوب است و در مقابله با ویروس کرونا هم بهتر است بدن و خصوصا مجاری تنفسی خشک نباشد، اما از نظر علمی نمی‌توان گفت که مصرف مایعات در دفع ویروس کرونا مؤثر است و هنوز در این‌باره چیزی ثابت نشده است. روزه‌داران باید از افطار تا سحر حداقل ۸ تا ۱۰ لیوان آب و مایعات مصرف کنند.
این متخصص تغذیه درباره نوع مصرف مواد غذایی در ماه‌رمضان امسال که با شیوع ویروس کرونا همراه شده، می‌گوید: نوع تغذیه با حالت عادی تفاوت چندانی ندارد. مثل همیشه توصیه می‌کنیم کیفیت غذای مصرفی بالا باشد. اصول تغذیه که همان تنوع، تعادل و تناسب است، رعایت و از میوه و سبزیجات تازه و پروتئین به مقدار کافی استفاده شود. همچنین از نظر کمّی (مقدار)، غذاها را مطابق با نیاز بدن مصرف کنند و از کم‌خوری افراطی یا پرخوری پرهیز کنند. بهتر است به جای کمیت(مقدار)، روی کیفیت غذا تمرکز کنند و حواسشان باشد که حتما از گروه‌های مختلف غذایی شامل نان و غلات، پروتئین (حیوانی و گیاهی)، لبنیات کم‌چرب، میوه و سبزیجات تازه و چربی‌های سالم در حد نیاز و آب و مایعات کافی استفاده کنند. روزه‌داران باید توجه کنند که مصرف مواد قندی و شیرینی زیاد، سیستم ایمنی را ضعیف می‌کند. همچنین یکی از مهم‌ترین موارد، خوردن سحری است.
به هیچ وجه وعده سحری را حذف نکنید تا مشکلی برایتان پیش نیاید. او ادامه می‌دهد: مردم همچون قبل بهتر است از مصرف غذاهای بیرون پرهیز کنند؛ چراکه درباره بهداشت زنجیره تولید، فراوری و توزیع آنها اطمینان صددرصدی وجود ندارد.
در صورت استفاده از غذاهای خارج از منزل حتما با رعایت دستورالعمل‌ها غذاها از مکان‌های کاملا مطمئن تهیه و قبل از مصرف به‌خوبی گرم شوند.
عادت‌های سالم غذایی در ماه‌رمضان
توصیه می‌شود که روزه با خرما یا نوشیدنی‌های بدون شکر باز شود چرا که این نوع مواد به سادگی جذب بدن می‌شوند. همچنین نوشیدن مقدار کافی آب برای غلبه بر تشنگی لازم است.
مصرف سوپ به سیستم گوارشی کمک می‌کند و همچنین احساس خستگی را در ساعات روزه کاهش می‌دهد.
توصیه می‌شود افطار به2وعده کوچک تقسیم شود؛ بخشی از آن بعد از اذان و بخشی دیگر با گذشت ساعتی مصرف شود.
دسرهای شیرین بهتر است بلافاصله بعد از اذان مصرف نشوند و در طول شب تا سحر به‌عنوان میان‌وعده خورده شوند.
پرهیز از مصرف غذاهای سرخ‌شده در وعده افطار بهترین راه برای جلوگیری از اضافه‌وزن است.
در وعده افطار، آب، نوشیدنی‌های تازه یا سالاد میوه بدون شکر، سبزیجات پخته، پروتئین‌های گریل یا آبپزشده به همراه مقدار کمی کربوهیدرات و چربی‌های سالم خورده شود.
عادت‌های ناسالم غذایی در ماه‌رمضان
مصرف غذاهای سنگین و نوشیدن آبمیوه‌هایی که حاوی شکر هستند
مصرف نوشیدنی‌های یخ که می‌تواند باعث دل‌درد شود
خوردن مقدار زیادی غذا در یک وعده که باعث مشکلات گوارشی می‌شود
خوردن غذاهای سرخ‌شده یا با چربی زیاد
ازدست‌دادن وعده سحر که باعث عملکرد نامطلوب بدن و خستگی در طول روز می‌شود
در همینه زمینه :
