کافیشاپها صحنه تعاملات اجتماعی
سیدمحمد بهشتی؛ کارشناس فرهنگی
زمانی که یک بحران در جامعهای ایجاد میشود ممکن است ندانیم که این بحران چه مدتزمانی طول میکشد اما همیشه همه بحرانها یک آغاز و یک پایان دارند. زمانی که بحرانی به پایان میرسد اگر کوتاهمدت باشد که وضعیت به شرایط عادی قبل از بحران برمیگردد اما مشکل زمانی ایجاد میشود که انتهای یک بحران مشخص نباشد. بحران فعلی شیوع ویروس کرونا در کشور ما و جهان هم از نوع بحرانی است که با پایانیافتن آن ما شرایط جدیدی را تجربه خواهیم کرد و این وضعیت با شرایط قبل از شیوع کرونا فرق خواهد داشت. اما در همان شرایط نرمال جدید بعد از کرونا هم مطمئنا تعاملات اجتماعی وجود خواهد داشت و اینطور نیست که تصور کنیم با بستهشدن کافهها در شرایط کرونایی، شاهد ختم تعاملات اجتماعی خواهیم بود. اما این تعاملات با تمهیدات و ترتیبات جدیدی که اتخاذ میشود، ارتباطات اجتماعی را دوباره برقرار میکند. کافیشاپها هم در شرایط پساکرونا تفاوتهایی را در فضاهای عمومی برای تعاملات اجتماعی خواهند داشت ولی اینکه چه تغییراتی، باید صبر کنیم تا ببینیم شرایط نرمال بعد از کرونا چطور خواهد بود تا بتوانیم برآورد روشنی از فضا و زمان داشته باشیم، اما میتوانیم مطمئن باشیم که کافیشاپها بهطور کلی تعطیل نمیشوند.
کافیشاپها صحنه تعاملات اجتماعی بودند که بعد از چندین دهه فقدان جریان زندگی و حیات مدنی کمکم به حیات مدنی جامعه ما برگشتند و در کنار فضاهای عرصههای عمومی مثل خیابانها، پیادهروها، پارکها و... نقش فوقالعادهای را در زندگی اجتماعی ما ایفا کرده و میکنند.
الان که بهدلیل شیوع ویروس کرونا و شرایط قرنطینه خانگی مردم ناچارند در خانه بمانند و رفتوآمدها در شهرها کمتر از گذشته شده است، نمیتوانیم این شرایط را معیاری برای سنجش وضعیت جامعه قرار دهیم، چراکه اکنون در اوج بحران بهسر میبریم و باید منتظر تمامشدن بحران و رسیدن به شرایط نرمال باشیم.
با وجود این در شرایط فعلی همانطور که اقتصاددانها نیز بارها عنوان کردهاند بیشترین صدمه به افرادی وارد میشود که مشاغل خدماتی دارند و یا افرادی که روزمزد هستند. کافیشاپها از مهمترین مشاغلی بودند که در این شرایط صدمات زیادی را متحمل شدند و برخی از آنها ناچار شدند کسبوکار خود را تعطیل کنند. با وجود این باید فکری اساسی برای این مشاغل شود تا این ظرفیت اجتماعی نابود نشود. ما از شرایط بحران بالاخره عبور خواهیم کرد اما اینکه بسیاری از ظرفیتها را در شرایط بحران از دست بدهیم که بعد از بحران نتوانیم بهراحتی به ثبات برسیم، بسیار خسارتبار است و باید تلاش شود و شرایطی فراهم شود که این مشاغل دوباره سرپا شوند و تعاملات اجتماعی دوباره در شهرها شکل بگیرد.