ارزش معاملات بازار سرمایه به 60میلیارد دلار رسید

ارزش کل معاملات بازار سرمایه در سال‌جاری با رشد بی‌سابقه‌ای مواجه شده و برای نخستین‌بار در 11ماهه سال‌جاری به 860هزار میلیارد تومان، معادل 60میلیارد دلار رسیده است. این موضوع در کنار بازده 170درصدی بورس، که رتبه نخست را در دنیا دارد، توجه سرمایه‌گذاران خارجی را هم جلب کرده است.

به گزارش همشهری، رشد نماگر‌های بورس در سال‌جاری منجر به رشد ارزش معاملات در بورس‌های چهارگانه ایران یعنی بورس تهران، فرا‌بورس، بورس‌کالا و بورس انرژی شده است. طبق آخرین آمار میزان بازده سرمایه‌گذاری در بورس در 11ماهه امسال معادل 170درصداست، در این میان آمارها نشان می‌دهدکه از ابتدای سال تاکنون 860هزار میلیارد تومان سهام، اوراق بدهی، اوراق مشتقه، کالا و واحد‌های ‌صندوق‌های سرمایه‌گذاری مورد مبادله قرار گرفته ‌که در تاریخ بازار سرمایه بی‌سابقه است. این اطلاعات نشان می‌دهد بخش عمده معاملات مربوط به دادوستد اوراق بهاداری مانند سهام، اوراق بدهی‌ و اوراق مشتقه است.

معاملات اوراق بهادار
آمار‌ها نشان می‌دهد در 11ماهه امسال جمعا 551هزارو 488میلیارد تومان سهام در بازار سرمایه توسط سهامداران معامله شده که این میزان 64درصد از کل معاملات را تشکیل می‌دهد. از این مقدار 379هزارو 488میلیارد تومان در بورس و 172هزار میلیارد تومان در فرابورس دادوستد شده است. در 11ماهه امسال همچنین 79هزارو 726میلیارد تومان اوراق بدهی در بورس تهران و فرابورس مورد دادوستد قرار گرفته ‌که بخش عمده این معاملات در فرابورس انجام شده است. آمارها نشان می‌دهد هم‌اکنون 139هزار میلیارد تومان اوراق بدهی شهرداری‌ها، دولت و شرکت‌های خصوصی در بازار سرمایه منتشر شده ‌که از این مقدار 115هزارو 800میلیارد تومان سهم دولت و 17هزار و 200میلیاردتومان سهم شرکت‌های خصوصی است. شهرداری هم امسال 5880میلیارد تومان اوراق بدهی در بازار سرمایه منتشر کرده‌ است.
همچنین در 11ماهه امسال 23هزار میلیارد تومان اوراق مشتقه شامل اوراق آتی و اختیار معامله در بازار سرمایه انجام شده که بخش عمده آن مربوط به معاملات آتی زعفران در بورس کالا‌ست.

افزایش ورود سرمایه‌گذاران خارجی
همزمان با رشد بازده سرمایه‌گذاری در بورس، داده‌های آماری نشان می‌دهد که حجم سرمایه‌گذاری سهامداران خارجی هم در بازار سرمایه افزایش یافته است. بورس تهران در سال گذشته میلادی رتبه نخست پربازده‌ترین بازار سهام دنیا را به‌دست آورد. این رشد بازده، برخی سرمایه‌گذاران خارجی را هم برای سرمایه‌گذاری در بازار سهام ایران ترغیب کرده و منجر شده، شیب ورود سرمایه‌های خارجی به بورس از اول سال تاکنون رشد کند؛ به‌طوری که ارزش کل سرمایه‌گذاری‌های خارجی که در ابتدای سال نزدیک به 300میلیارد تومان بود، اکنون به بیش از 2110هزار میلیارد تومان رسیده است. هم‌اکنون 1707سرمایه‌گذار خارجی در بازار سرمایه ایران در حال فعالیت هستند که از این تعداد 959نفر حقیقی و 748نفر حقوقی هستند.

افزایش سهم معاملات آنلاین
داده‌های آماری از نحوه انجام معاملات بازار سهام نشان می‌دهد که الکترونیک‌شدن معاملات، منجر شده ‌بخش‌ زیادی از دادو‌ستد‌های بازار سرمایه به‌صورت آنلاین انجام شود. این در حالی است که در ابتدای دهه‌90 تقریبا اغلب معاملات به‌صورت کاغذی انجام می‌شد. هم‌اکنون نزدیک به 70درصد از کل معاملات یعنی رقمی معادل 386هزار میلیارد تومان از طریق سامانه‌های برخط کارگزاران بورس و بقیه معاملات هنوز به‌صورت کاغذی انجام می‌شود. با این حال، فعالان بازار سرمایه بر این باورند که باید تا اواخر دهه‌70 بیش از 90درصد معاملات به‌صورت برخط یا آنلاین انجام شود. این اطلاعات همچنین نشان می‌دهدکه هم‌اکنون تهران، مشهد و اصفهان 3 قطب بزرگ سرمایه‌گذاری در بورس هستند و سرمایه‌گذاران در این 3شهر، بخش عمده معاملات بازار سرمایه را به‌خود اختصاص داده‌اند.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری 
آمار‌ها همچنین نشان می‌دهد که 5درصد از کل معاملات انجام‌شده در بازار سرمایه در 11ماهه سال‌جاری مربوط به معاملات صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله است، به‌طوری که در این مدت سرمایه‌گذاران 45هزارو 233میلیارد تومان از واحد‌های این صندوق را در بورس تهران، فرابورس، بورس کالا و بورس انرژی دادوستد کرده‌اند‌ که بخش عمده آن مربوط به معاملات صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بورس تهران بوده است.
هم‌اکنون واحد‌های این صندوق‌ها در هر 4بورس مورد دادوستد قرار می‌گیرد با این تفاوت که صندوق‌هایی که در بورس و فرابورس دادوستد می‌شوند، عمدتا صندوق‌هایی مبتنی بر سهام و اوراق بدهی هستند و صندوق‌هایی که در بورس کالا و انرژی دادوستد می‌شوند، عمدتا صندوق‌های کالایی و اوراق بهادار هستند.


معاملات کالا
آمار‌ها نشان می‌دهد که در 11ماهه سال‌جاری 155هزارو 380میلیارد تومان کالا شامل محصولات صنعتی و معدنی، پتروشیمی، فرآورده‌های نفتی، برق و سایر کالا‌ها در بازار سرمایه دادوستد شده است که از این مقدار 123هزارو 380میلیارد تومان در بورس‌کالا و 32هزار میلیارد تومان در بورس انرژی مورد دادوستد قرار گرفته است. این اطلاعات نشان می‌دهد‌ سرمایه‌گذاران در سال‌جاری 54هزار میلیارد تومان محصولات صنعتی و معدنی، 38هزارو 400میلیارد تومان محصولات پتروشیمی و 30هزار میلیارد تومان فرآورده نفتی دادوستد کرده‌اند.