
هوایی برای زندهماندن
مهدی تقیزاده، کارگردان نمایش «جایی برای هیچکس» از زاهدان

نمایش «جایی برای هیچکس» از مسیر بیستوهشتمین جشنواره تئاتر استان سیستانوبلوچستان به جشنواره تئاتر فجر راه یافت. شرایط ما در استان سیستانوبلوچستان و شهر زاهدان با شهرهایی چون تهران و امثال آن متفاوت است. جشنواره تئاتر استانی برای ما، حکم ستونی را دارد جهت زنده نگهداشتن تئاتر. به این دلیل که اجرای عمومی تئاتر در شهر ما نهادینه نشده است و اینگونه نیست که شما بتوانید برای چندین شب با سالنی پر از تماشاگر به اجرای عمومی بپردازید مگر اینکه بهعنوان مثال اثرتان کمدی باشد. در نتیجه انگیزهای که برای کار کردن میماند حضور در جشنواره استانی است و این رویداد، برای استانی مانند استان ما، امری حیاتی است.
این که سطح جشنواره استانی سیستانوبلوچستان در سالجاری یا سالهای قبل چگونه بود بحثی دیگر است و درخصوص آن باید به این نکته توجه کرد که آنچه تئاتر ما را تحتالشعاع قرار میدهد ضعف ارتباطات است. ارتباط ما با تئاتر روز ایران به عللی ازجمله بعد مسافت با پایتخت، ارتباطی ضعیف است و این خواهناخواه بر کیفیت آثارمان تأثیر میگذارد. اگر ما را با خودمان بسنجید شاهد روالی ثابت خواهید بود اما اگر با دیگران بسنجیدمان به مسئلهای پی میبرید که میتوان فقدان آموزش نامیدش. تئاتر زاهدان و سیستانوبلوچستان نیازی مبرم به آموزش دارد؛ آموزشی که منجر به ارتقای سطح دانش و در نتیجه سطح کیفی آثار هنرمندان این استان شود.
درخصوص بحث مخاطب در استان سیستانوبلوچستان و شهر زاهدان باید به این نکته توجه کرد که وضعیت اجرای عمومی آثار در 3 یا 4سال اخیر در این استان متحول شده است. تا پیش از آن چیزی به نام اجرای عمومی در زاهدان وجود نداشت و اغلب آثار به یکبار حضور سالانه در جشنواره تئاتر استانی دل میبستند و همهچیز تا جشنواره استانی سال آینده تعطیل میشد. در 4سال اخیر، آقای مسگرانی، مدیرکل ارشاد استان در کنار همکاری با انجمن نمایش استان، زمینه اجرای عمومی آثار را فراهم و روندی را آغاز کردند که برای دیدن نتیجه آن باید چند سالی صبر کرد. اکنون شاید اجرای عمومی نمایشها با کمبود تماشاگر مواجه شود اما از سوی اداره ارشاد مورد حمایت مالی قرار میگیرد، به این معنا که برای از دست نرفتن انگیزه گروه مبلغی به آنها پرداخت میشود و گروه موظف است باقی را از طریق گیشه و حضور مخاطب بهدست آورد. باید تأکید کرد در مجموع اینگونه نیست که همه سالنها با کمبود مخاطب مواجه باشند و شاید در سالن نمایش آثاری که رویکرد طنز دارند، جایی برای نشستن نباشد و آثاری با رویکرد اجتماعی هم آرامآرام در حال جاافتادن هستند، اما برای رسیدن بهحدی که بگویید گروه اجرایی میتواند با حضور مخاطب به چرخهای اقتصادی دست یابد به برنامهریزیای احتیاج است که گمان میکنم تا 5 یا 6 سال آینده درصورت متوقف نشدن روندی که توسط مدیر فعلی پایهگذاری شده است، شاهدش خواهیم بود.