شگفتیهای غذای چینیها
تخممرغ صدساله، سوپ مار و سوپ لانه پرندگان، عجیبترین غذاهای چینی به شمار میروند
سبا ثروتی _ روزنامهنگار
تردیدی وجود ندارد که رژیم غذایی چینیها برای بسیاری از کشورها و فرهنگها عجیب و غریب است. اینکه میگویند چینیها به این موضوع که هر جانداری که بال یا پا داشتهباشد را میخورند، افتخار میکنند. همین طرز تفکر است که سبک غذایی بخش بزرگی از جمعیت سیاره زمین را برای دیگر انسانها غریب و غیرقابل درک ساختهاست. با بحرانیترشدن شیوع ویروس کرونا در چین و در جهان، توجه همگان به یک نقطه خاص در کشور چین جلب شدهاست: بازار غذاهای دریایی شهر ووهان؛ منطقهای که آغازگر شیوع کرونا شناخته شدهاست. مشخص نیست تماس مستقیم با مارها یا خفاشهای زندهای که در این بازار در میان دیگر جانوران زنده مانند روباهها، تولهگرگها و موشها به فروش میرسیدند، ویروس کرونای جدید را به انسان منتقل کرده یا طبخ غذا با خفاش، مار یا دیگر انواع جانداران. روزنامههای بریتانیایی مصرف سوپ خفاش را عامل آغاز شیوع کرونا میدانند و چینیها مقصر اصلی را مارها معرفی کردهاند. حتی ویدئویی از یک بلاگر آسیای شرقی در این روزها پربازدید شدهاست؛ ویدئویی که در آن زنی جوان یک خفاش درسته را درون ظرف سوپ میخورد. اما این ویدئو در سال2016 و در کشوری غیر از چین ضبط شدهاست؛ درواقع سوپ خفاش در چین به هیچوجه غذای رایجی نیست و غذای بومی ساکنان جزیرهای به نام پالائو در غرب اقیانوس آرام به شمار میرود. با این همه مصرف مواد غذایی عجیب و غریب در چین و بسیاری از دیگر نقاط جهان رواج دارد. چینیها در پخت غذاهای خود از گوشت سگ، گربه، مار و موش استفاده میکنند و البته به همان اندازه که غذاهای چینی برای دیگر کشورها غریب و مشمئزکننده است، غذاهای کشورهای دیگر بهویژه کشورهای غربی برای چینیها ناخوشایند است.
سوپ مار، یکی از متهمان اصلی انتقال ویروس کرونا به انسان، درچین و بهویژه هنگکنگ از محبوبیت بالایی برخوردار است و بهعنوان یک مکمل غذایی مؤثر شناخته میشود. این سوپ حاوی گوشت 2نوع مار مختلف است و بهدلیل افزودن نوعی برگ گل و ادویه، طعمی شیرین دارد و گفته میشود گوشت مار درون سوپ طعم و بافتی مشابه با گوشت مرغ دارد. این سوپ قرنهاست که در چین مصرف میشود و بهخاطر فواید پزشکی و ارزش غذایی بالا از محبوبیت زیادی برخوردار است.
سوپ لانه پرنده که طبخ آن در مناسبتهای خاص مانند سال نوی چینیها رواج فراوان دارد، یکی دیگر از غذاهای عجیب چینیهاست. برای پخت این سوپ چینیها لانههای پرندهای به نام بادخورک را جمعآوری میکنند. آن را در آب میجوشانند تا بزاق پرنده که از آن برای ساخت لانه استفاده کرده را استخراج کنند. این ماده قیمتی برابر 110دلار در ازای هر اونس دارد و آن را به همراه انواع گوشتها با سوپ مخلوط میکنند. این سوپ تنها برای درباریان پخت میشدهاست. قیمت این سوپ کاسهای 100دلار است. چینیها معتقدند این سوپ برای پوست، سیستم ایمنی بدن و بهبود قوای جنسی مفید است.
تخممرغ صدساله غذای محبوب دیگری است که برای آمادهسازی آن از چندماه پیش از سرو، تخممرغ باید تخمیر شود. اینکار با کمک خاکستر، رس، نمک و اکسید کلسیم انجام میشود. پس از اتمام فرایند تخمیر، تخممرغ به مادهای سیاه رنگ و کریستالی تبدیل میشود که به همراه سس سویا، گوشت خوک و توفوی سرد سرو میشود.
جیرجیرکها در بخشهایی خاص از چین به هیچوجه به چشم حشرهای با صدایی نوستالژیک و دوستداشتنی دیده نمیشوند. خوردن جیرجیرکها در بخشهایی از چین بهشدت رایج و حتی توصیه شده است. جیرجیرکها در چین به سیخهای چوبی کشیده شده و برشته میشوند. خوردن جیرجیرکها در چین بسیار توصیه شده است زیرا چینیها معتقدند این کار درختان را از حملات مخرب این حشرات در امان نگه میدارد.
بالوت، همان جنین آبپز شده درون تخم پرندگان مختلف، ازجمله اردک از دیگر غذاهای رایج چینیهاست که اتفاقا در فیلیپین نیز محبوبیت زیادی دارد. چینیها بهخاطر حس همزمان طعم گوشت پرنده و تخم پرنده علاقه زیادی به این غذا دارند.
سوپ خون اردک در دسته غذاهای خیابانی چینی قرار دارد. این وعده غذایی رایج تقریبا در تمامی چین محبوبیت دارد و در هر سوپفروشی در چین میتوان آن را یافت. برای پخت این غذا خون تازه اردک تا حد غلیظ و جامدشدن جوشانده میشود و محصول نهایی بافتی محکم و پنیرمانند پیدا میکند. تکههای خون اردک سپس درون مایعی ترش مملو از ریشه خردل، نودل و سبزیجات پخته میشود.
استفاده حداکثری از تمامی اعضای بدن حیوانات از سنتهای قدیمی چینیهاست، تا از هدررفت مواد غذایی جلوگیری کنند. این سنت طی قرنها به شیوههای غریبی در آشپزی چینی تبدیل شدهاست. مغز خوک آبپز محصول یکی از این شیوههاست. چینیها مغز کامل خوک را درون مایعی تند آبپز و سپس سرو میکنند.