مأموریت برای نجات سهام بوئینگ

آمریکا مدعی است؛ هواپیمای 800- 737 اوکراینی که در ایران سقوط کرده، مورد اصابت پدافند هوایی ایران قرار گرفته است؛ اما ایران قاطعانه تاکید می‌کند که چنین خبری صحت ندارد. برخی گمانه زنی‌ها این احتمال را مطرح می‌کند که شاید آمریکا با جریان‌سازی رسانه‌ای در تلاش است از سقوط بیشتر ارزش سهام بوئینگ جلوگیری کند. سهام بوئینگ در یک سال گذشته، تحت تاثیر ماجرای نقص فنی هواپیماهای 737 مکس، 25 درصد سقوط کرده است.
به گزارش همشهری، هرچند تا زمان انتشار اطلاعات جعبه سیاه نمی‌توان به طور دقیق از دلایل سقوط هواپیمای اوکراینی که حامل شهروندان، ایرانی،اوکراینی، افغانستانی و کانادایی بود، سخن گفت اما صحت این احتمال که مقام‌های آمریکایی در تلاشند روی موج شایعات از سقوط ارزش سهام بوئینگ جلوگیری کنند، بیش از پیش قوت گرفته است . پیش از این، سقوط هواپیماهای  بوئینگ 737 مکس به علت مشکلات فنی، بوئینگ را دچار بحران عمیقی کرده بود.

ریشه ماجرا
دراکتبر ۲۰۱۸ سقوط یک فروند بوئینگ ۷۳۷ ماکس در اندونزی به کشته‌شدن ۱۸۹ مسافر و خدمه هواپیما منجر شد. هنوز دامنه انتقادهای داخلی و خارجی فروکش نکرده بود که هواپیمایی مشابه در اتیوپی سقوط کرد و جان157 نفر را گرفت.هر 2سانحه مدت کمی پس از آغاز پرواز و در حال اوج‌گیری هواپیما رخ دادند. کارشناسان به این نتیجه رسیدند که علت این 2 حادثه، نقص یک نرم‌افزار ویژه سیستم کنترل  در بوئینگ‌‌های مدل ۷۳۷ مکس است که مقامات این شرکت آن را مدت‌ها پنهان کرده بودند. با وجود اینکه شرکت بوئینگ همواره تاکید ‌کرده هیچ ریسک امنیتی در این هواپیماها وجود ندارد و قول کنترل و تکمیل سریع نرم‌افزار را داده اما کشورهای زیادی از جمله آلمان، بریتانیا و فرانسه پرواز هواپیماهای بوئینگ ۷۳۷ مکس را در حریم هوایی خود ممنوع کرده‌اند‌. اداره هوانوردی فدرال آمریکا هم به تازگی مجوز پرواز بوئینگ ۷۳۷ را لغو کرد. به دنبال این رویداد، چند هفته پیش شرکت بوئینگ به طور رسمی اعلام کرد تا اطلاع ثانوی از ساخت هواپیمای ۷۳۷ ماکس خودداری می‌کند. مجموعه این رویدادها به بروز بحران عمیق مالی در شرکت بوئینگ، به عنوان یکی از2 شرکت سازنده بزرگ در صنعت هواپیمایی جهان، درکنار ایرباس، منجر شد و سقوط شدید ارزش سهام بوئینگ را به دنبال داشت.

سقوط ارزش سهام بوئینگ
بروز سوانح متعدد برای هواپیماهای737 مکس به شدت بر ارزش سهام بوئینگ اثر داشت و به سقوط 25 درصدی ارزش سهام این شرکت منجر شد، به طوری که قیمت هر سهم این شرکت ظرف یک سال اخیر از 440 دلار به 330 دلار رسیده است.
به نظر می‌رسد سقوط هواپیمای اوکراینی، عملا تیر خلاص بر پیکر شرکت بوئینگ باشد. زیرا سهام بوئینگ بلافاصله پس از سقوط هواپیمای اوکراینی در آسمان ایران، 2.3 درصد یعنی معادل4.3 میلیارد دلارکاهش یافت.  بنابراین چنانچه ثابت شود هواپیمای بوئینگ 800-737 هم مانند بوئینگ 737 مکس دارای مشکل فنی است، بوئینگ عملا با چالشی حیاتی مواجه می‌شود. تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند در صورت اثبات نقص فنی در این نوع هواپیما ارزش سهام بوئینگ  میلیاردها دلار دیگر کاهش خواهد یافت. جولیا مکفارلین، خبرنگار ای بی سی در توییتی با اشاره به احتمال سقوط هواپیمای بوئینگ به دلیل نقص فنی نوشت: بوئینگ با ارزش‌ترین شرکت صادراتی آمریکاست، اما بروز بحرانی دیگر می‌تواند نابودش کند.
بوئینگ پیش‌تر براثر ماجراهای پیش آمده برای هواپیمای737 مکس، 7میلیارد دلار ضرر کرده بود، مسلما خروج یک مدل دیگر از ساخته‌های بوئینگ، از خطوط تولید و فروش، یکی ازبزرگ‌ترین شرکت های آمریکایی را در معرض ورشکستگی قرار می‌دهدکه  این موضوع یک آبروریزی بزرگ برای کل صنعت آمریکا و یک شکست قطعی برای دونالد ترامپ در آستانه رقابت‌های انتخاباتی است. 

   ارتباط ترامپ و بوئینگ

برخی اطلاعات تایید نشده نشان می‌دهد دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا دست‌کم تا سال 2015 ، یعنی پیش از به قدرت رسیدن، یکی از سهامداران شرکت بوئینگ بوده، چنان که خبرگزاری رویترز گزارش داده، ترامپ که در طول سال های 1989 تا 1992 میلادی ایرلاینی تحت عنوان ترامپ شاتل تاسیس کرده بود، ازعلاقه‌مندان سرسخت صنعت هوانوردی و شرکت بوئینگ است. رویترز روابط بین بوئینگ و دولت ترامپ را بسیار عمیق توصیف کرده است. همچنین ترامپ در دوران ریاست جمهوری خود، همواره از محصولات و اماکن متعلق به شرکت بوئینگ برای اعلام مواضع مهم خود استفاده کرده است.در کنار همه این‌ها،ترامپ همواره متحدان آمریکا را برای خرید محصولات شرکت بوئینگ تحت فشار قرار داده است. بوئینگ دومین پیمانکار بزرگ دفاعی دولت آمریکا به شمار می رود که بین سال های 2014 تا 2018 میلادی در قراردادهای دفاعی غیرمحرمانه 104میلیارد دلار از دولت آمریکا دریافت کرده است. رقم دریافتی بوئینگ از دولت آمریکا در قالب قراردادهای محرمانه مشخص نیست.این ارقام شائبه تلاش آمریکا برای جلوگیری از سقوط ارزش سهام این شرکت را تقویت می کند؛ بنابراین احتمال دروغ پراکنی مقام‌های آمریکایی برای انحراف افکار عمومی جهان و به ویژه سهامداران آمریکایی از مشکلات بوئینگ وجود دارد؛ چنان که مقام‌های آمریکایی، فارغ از هیاهوی رسانه‌ای، هنوز اطلاعات موثق و سند معتبری که نشان دهد هواپیمای اوکراینی طبق ادعای آنان مورد هدف پدافند هوایی ایران قرار گرفته، ارائه نکرده است.