رشد جمعیت تهران و رشد سریع جمعیت در حاشیه شهر تهران باعث شده است که مسئولان شهری هر روز طرح جدیدی برای اسکان خانواده‌ها ارائه کنند و این طرح‌ها بلافاصله مورد نقد کارشناسان قرار می‌گیرد. طرح‌هایی که در دست اجرا قرار دارد و در گروه باز‌آفرینی قرار می‌گیرد هم با مشکل کمبود بودجه و بازار کساد ساخت‌وساز زمینگیر شده است.
مطرح شدن مسکن کوچک اندازه باعث ایجاد سؤالات فراوانی شد. از یک‌سو ساخت این خانه‌ها بدون اینکه دارای پارکینگ باشند به مشکل کمبود جای پارک در شهر که سال‌هاست شهروندان را آزار می‌دهد، اضافه می‌کند و از طرف دیگر نمی‌توان اطمینان داشت که قیمت این واحد‌های کوچک در توان خرید قشری باشد که به آن نیاز دارند.
یک اقتصاددان معتقد است طرح مسکن کوچک اندازه ابهامات زیادی دارد، اما به‌طور قطع برای گروه کارگران و کسانی که اکنون خارج از شهر زندگی می‌کنند و در طول هفته باید بین تهران و شهرهای اطراف در رفت‌وآمد باشند مناسب است، با این حال شرایط اقتصادی کنونی شاید مناسب اجرای این طرح نباشد.
«مهدی تقوی» می‌گوید: ضرورتی برای ورود شهرداری به حوزه مسکن و ساخت خانه‌های کوچک اندازه نیست. شهرداری تهران حوزه مسئولیت بسیار وسیعی دارد که متأسفانه برخی از این مسئولیت‌ها به‌دلیل اقدامات گذشته و مشکلات مالی و بدهی‌ها به کندی انجام می‌شود.
او با بیان اینکه جزئیات دقیق طرح مسکن کوچک اندازه به درستی مطرح نشده است، گفت: ساخت مسکن و سیاستگذاری در این حوزه جزو وظایف شهرداری نیست، اما با توجه به شرایط کنونی اقتصاد و کاهش سود سرمایه‌گذاری به‌خصوص در بخش مسکن، فکر نمی‌کنم انبوه‌سازان یا بخش خصوصی هم رغبتی برای ورود به این بازار داشته باشند.
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی با تأکید بر اینکه منابع مالی این طرح چگونه تامین خواهد شد، می‌گوید: آیا جانمایی برای ساخت این خانه‌ها انجام شده است یا نه؟ چراکه به گفته مسئولان شهرداری جای خالی در تهران وجود ندارد.
درباره ساخت خانه‌های کوچک معمولا از شهرهای آسیایی در کشور‌هایی مانند ژاپن مثال زده می‌شود اما به گفته تقوی نمی‌توان در این زمینه شهر توکیو را با تهران مقایسه کرد زیرا زیرساخت‌های این 2شهر با هم تفاوت دارد.
طبق آمار بانک مرکزی، اجاره‌نشینی در شهر تهران به مرز ۵۰درصد نزدیک شده است و طرح جامع مسکن در سال۹۶ اعلام کرده که ۴۰درصد از خانواده‌ها در تهران زیر خط فقر مسکن قرار دارند. پیش از این، کاوه حاجی‌علی‌اکبری، مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران شهرداری در گفت‌وگو با همشهری تأکید کرده بود که شهرداری در این طرح تنها موانع ساخت واحد‌های کوچک را برمی‌دارد تا در همه جای شهر بتوان خانه‌های کوچک را در کنار خانه‌های بزرگ ساخت. تقوی با بیان اینکه نزدیک به 43درصد خانوارها در تهران مستأجر هستند، تأکید می‌کند: این طرح به‌طور قطع برای گروه کارگران و کسانی که اکنون خارج از شهر زندگی می‌کنند و در طول هفته باید بین تهران و شهرهای اطراف در رفت‌وآمد باشد مناسب است، اما شرایط اقتصادی کنونی باعث شده است که سبد خانوارها روزبه‌روز کوچک‌تر شود و حتی تحمل پرداخت اجاره‌خانه 30متری را نداشته باشند. طرح‌های مکرر مسکن اجتماعی، مسکن استیجاری و مسکن کوچک دائما مطرح می‌شود و پاسخ مناسبی از سوی بازار ساخت‌وساز دریافت نمی‌کند همین باعث شده است که مدیران شهری دائما راه‌حل‌های جدیدی را بیان کنند و درباره بزرگ شدن حاشیه‌های شهر هشدار بدهند. ظاهرا ساخت خانه‌های کوچک باید بخشی از مشکل رفت‌وآمد و در نتیجه ترافیک شهر را کاهش دهد اما با توجه به میزان و شیوه استفاده از حمل‌ونقل عمومی در تهران، نمی‌توان خانه‌های کوچک را راه‌حلی برای این مشکل دانست.
طرح «خانه‌های کوچک‌اندازه» در بوته نقد
در همینه زمینه :
یادداشت
اندیشه دینی
