انزوای جهانی ترامپ

وقتی ترامپ در میان بهت و ناباوری افکار عمومی جهان موفق به تثبیت حضورش در کاخ سفید در 20ژانویه2016 شد، گویی زلزله‌ای در مناسبات جهانی رخ داد و همه قدرت‌ها را از آینده نظم و امنیت بین‌المللی نگران ساخت. فردای پیروزی ترامپ، واکنش رسانه‌های جهانی بسیار مهم بود و در این میان تیتر مجله اشپیگل بیش از دیگران جلب توجه کرد. «روز سیاه برای جهان.» شایدخیلی‌ها در آن موقع به عمق این تیتر چندان فکر نکرده بودند اما اتفاقات و رفتارهای ترامپ طی 3سال اخیر مهر تأیید بر تیتر مجله اشپیگل بود. چه اینکه در این 3سال جهان روی خوش به‌خود ندیده و هر روز شاهد سیاست‌های ایذایی، مخرب و امنیت‌زدای ترامپ است. 

نکته اینجاست که تاکنون سیاست‌های مخرب ترامپ بیشتر در حوزه تجارت بین‌الملل بود و در حوزه امنیت بین‌المللی کمتر ورود می‌کرد. اما حادثه جمعه شب در فرودگاه بغداد چهره جدیدی از ترامپ نزد جهانیان برملا ساخت و مشخص شد که ترامپ در امر تروریسم و اقدامات غیرانسانی هم یگانه است. شهادت مظلومانه حاج قاسم از مناظر مختلف مورد تحلیل قرار گرفته است، اما شاید آنچه کمتر به ‌آن اشاره شده، جنبه‌های حقوقی اقدام غیرانسانی ترامپ و پیگیری قضایی آن در محافل جهانی است.
در وهله اول باید گفت که ادعای ترامپ مبنی بر اینکه با حمله به سردار سلیمانی از وقوع حملات آتی جلوگیری کرده‌است،  از منظر حقوقی و از نگاه اخلاقی قابل دفاع نیست. اول اینکه تشخیص این تهدید بر چه مبنایی است؟ و آیا هر شخص سیاسی می‌تواند با تهدید قلمداد کردن هر امری سیاسی، اقدام نظامی کند؟ درصورتی که این اصل را بپذیریم که فردی را  به این دلیل که احتمال دارد در آینده مسبب ضرر و تهدیدی شود، حذف کنیم، مصداق قصاص قبل از جرم است. این رفتار منجر به آنارشی و بی‌نظمی در نظام بین‌الملل می‌شود و به نوعی تداعی‌کننده قانون جنگل است. از سوی دیگر اشلی کول، استاد حقوق‌دانشگاه ویرجینیا گفته است: مطابق فرمان‌های اجرایی رئیس‌جمهور در آمریکا، هرگونه عمل قتل، ممنوع اعلام شده است. دیدگاه دیگر این است که رئیس‌جمهور مطابق قانون اساسی آمریکا درصورتی که تشخیص به تهدید پدیده و اتفاقی علیه منافع ملی آمریکا ‌دهد، حق استفاده از زور را دارد. مثال  این مورد، دوره بوش پسر و استفاده از تهدید قلمداد شدن صدام حسین برای منافع آمریکا به عنوان مجوز استفاده از زور و قدرت نظامی است.
از سوی دیگر حمله به سردار سلیمانی و همراهانش در کشوری دیگر رخ داده است. خود این امر نقض حقوق بین‌الملل و اصل احترام به حاکمیت ملی کشورهاست. آمریکا با اقدام نظامی در کشوری دیگر این اصل مهم جهانی را نقض کرده است. نه در قانون اساسی آمریکا و نه در حقوق بین‌الملل مجوز چنین اقدامی داده نمی‌شود که کشوری در خاک کشوری دیگر اقدام نظامی علیه یک کشور کند. به‌عبارتی این فرض که یک مقام رسمی نظامی آمریکا در داخل خود آمریکا مورد هدف کشوری دیگر قرار گیرد چه اتفاقی می‌افتد. دقیقا کار آمریکا به همین می‌ماند. در پایان باید گفت که اقدام ضد‌بشردوستانه آمریکا با مخالفت گسترده افکار عمومی در داخل خود آمریکا هم مواجه بوده است.  بنا به گزارش روزنامه یو اس تودی، مردم آمریکا در شهر شیکاگو، اقدام ترامپ در به شهادت رساندن سردار سلیمانی را محکوم و همچنین از تصمیم ترامپ در اعزام 3 هزار سرباز آمریکایی به خاورمیانه ابراز نگرانی کرده‌اند. با عطف به این امر، ترامپ حتی اگر مدعی درستی تصمیم‌اش باشد، افکار عمومی در آمریکا مخالف این تصمیم و از آن اعلام انزجار کرده است.