پیش‌بینی 5 اقدام برای توسعه حمل‌و‌نقل عمومی

در پی درج اظهارات رئیس محترم شورای شهر تهران به این مضمون که «سرانه‌ محیط‌زیستی و حمل‌ونقل عمومی تهرانی‌ها در بودجه ۹۹ در حد صفر است»، مرکز اطلاع‌رسانی، روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان برنامه و بودجه کشور توضیحاتی به شرح ذیل ارائه کرد.

مستندات و شاخص‌هایی همانند سهم عمران شهری و سهم شهروندان استان تهران از بودجه عمومی ارائه شده در مصاحبه، با شاخص‌های توزیع بودجه عمومی متفاوت است.
توجه به این نکته ضروری است که بودجه با رویکرد بخشی تنظیم می‌شود و منابع بودجه عمومی در بخش عمران شهری و حمل‌ونقل درون‌شهری در اصل ماهیت کمکی داشته که در قالب طرح‌های توسعه‌ای در اختیار شهرداری‌ها قرار می‌گیرد.
گفتنی است که عمده منابع بخش عمران شهری خارج از بودجه عمومی کشور و در چارچوب بودجه شهرداری‌ها تأمین می‌شود که بخش قابل توجهی از آن در اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده، با بیش از 35هزار میلیارد تومان تامین اعتبار می‌شود.
از طرفی، برای پوشش سرانه‌های فرهنگی، ورزشی، گردشگری، آموزش‌و‌پرورش، دانشگاه‌ها و... در شهرها منابعی در سرفصل‌های مرتبط لایحه بودجه سال 1399تأمین شده که برای بهبود خدمات عمومی به شهروندان منظور شده‌است.
در ادامه به عمده اقدام‌های به عمل آمده به‌منظور کمک به طرح‌های حمل ونقل شهری به شرح زیر اشاره می‌شود:
نوسازی ناوگان اتوبوس: با استفاده از اوراق مشارکت موضوع بند (د) تبصره 5قانون بودجه سال 1398نسبت به تأمین12300میلیارد ریال اوراق مشارکت برای توسعه ناوگان حمل‌ونقل عمومی–اتوبوس پیش‌بینی و در دست اقدام است.لازم به توضیح است که اعتبار طرح « کمک به توسعه و نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی» از 260میلیارد ریال در قانون بودجه سال‌جاری به بیش از 1525میلیارد ریال در لایحه بودجه سال 1399افزایش یافته است.
تمهیدات پیشنهادی برای نوسازی ناوگان اتوبوسرانی شهری: با استناد به مصوبه شماره 128845مورخ 20/3/1397شورای اقتصاد«طرح جایگزینی و نوسازی ناوگان حمل‌ونقل درون‌شهری و برون‌شهری» برای نوسازی 9هزار اتوبوس دیزل و گازسوز شهری با استفاده از صرفه‌جویی حاصل از سوخت تا سقف 156هزار دلار به وزارت صنعت، معدن و تجارت، اجازه داده شده است که نسبت به نوسازی ناوگان با استفاده از سرمایه‌گذاری در این بخش اقدام کند.
در مورد نوسازی هزاردستگاه اتوبوس با استفاده از تسهیلات موضوع تبصره 18قانون بودجه سال‌جاری پیشنهاد به دبیرخانه شورای اقتصاد ارائه شده و مقرر است تسهیلات هر دستگاه اتوبوس با همکاری صندوق کارآفرینی امید، بخشی از اعتبار در قالب وجوه اداره شده و منابعی از محل بودجه عمومی، آورده متقاضی (شهرداری و بخش خصوصی) تامین و عملیاتی شود.
تامین منابع مالی به‌منظور توسعه شبکه مترو:لازم به توضیح است که طی سال‌های 97-1392بالغ بر 61هزارمیلیارد ریال اوراق مشارکت به طرح‌های قطار شهری کلانشهرهای کشور با مشارکت در بازپرداخت معادل 50درصد شهرداری و 50درصد از محل بودجه عمومی اقدام شده است.
در سال 1398نیز با استفاده از اوراق مشارکت موضوع بند (د) تبصره 5قانون بودجه سال 1398نسبت به تأمین 50هزار میلیارد ریال اوراق مشارکت برای طرح‌های قطار شهری در حال بررسی و اقدام است.
از مجموع منابع فوق بیش از 30هزار میلیارد ریال به پروژه‌های مرتبط با شبکه راه‌آهن شهری تهران همانند تکمیل خطوط 3، 6و 7متروی تهران اختصاص یافته است.
همچنین طی سال های 98-1396به طرح‌های احداث خطوط قطار شهری در کلانشهرهای کشور بیش از 12.5هزار میلیارد ریال پرداخت شده که بیش از 1250میلیارد ریال آن به شهرداری تهران برای تکمیل شبکه مترو پرداخت شده است.
شایان ذکر است که در بند (د) تبصره 5لایحه بودجه سال 1399کل کشور نیز معادل 50هزار میلیارد ریال اوراق مشارکت برای توسعه شبکه ریلی شهری و ناوگان اتوبوسرانی شهری پیش‌بینی شده است.
تهیه و تامین ناوگان مترو:به استناد مصوبه شماره 461345مورخ 28/8/1397شورای اقتصاد به‌منظور تأمین 630دستگاه واگن مترو با استفاده از تسهیلات مالی خارجی معادل 994.3میلیون یورو اقدام شده است که صددرصد تضمین بازپرداخت تسهیلات مذکور بر عهده دولت است و مقرر شده که وزارت کشور (سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور) تمهیدات اجرایی آن ‌را اتخاذ کند.
کمک به هزینه‌های بهره‌برداری مترو و اتوبوسرانی:به‌منظور کمک به عملیات بهره‌برداری مترو و اتوبوسرانی شهری از محل بودجه عمومی در سال 1397معادل 2هزارمیلیارد ریال و در سال 1398تاکنون معادل 800میلیارد ریال به‌عنوان یارانه بلیت حمل‌ونقل عمومی اختصاص یافته است.
نوسازی ناوگان تاکسی و وانت:شورای اقتصاد به استناد مصوبه شماره 537573مورخ 23/9/1398طرح حمایت از تولید و تبدیل کارخانه‌ای و کارگاهی تعداد 1464000دستگاه خودروی تاکسی، ون(تاکسی) وانت و مسافربر شخصی بنزینی به گاز طبیعی (CNG) را در سقف بیش از 563.7میلیون دلاردر تعهد دولت به تصویب رساند و مقرر است وزارت نفت تمهیدات اجرایی آن‌را اتخاذ کند.