در حاشیه تحریمها
محمد پارسا _ رئیس هیأتمدیره فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته ایران
در دورانی که گروههای فعال سیاسی و اقتصادی بر سر مذاکره یا عدممذاکره با غرب به بحث و جدل میپردازند، فراموش کردهایم که ساختارهای اشتباه در اقتصاد کلان کشور در مقایسه با تحریمهای ظالمانه آسیبهای بیشتری را به اقتصاد کشور وارد کرده است. حتی اگر در مذاکرات موفق باشیم و شرایطی بهوجود آید که تمام تحریمها برداشته شود، آنگاه با کدام ساختار میتوانیم عقبماندگیهای اقتصادی سالهای گذشته را جبران کرده و به افقهای روشن دست پیدا کنیم؟ اصلاح ساختار پیشنیاز هر حرکتی است و برای همین قانون و دولت باید کمک کنند تا قبل از هرچیز ساختارها اصلاح و سیاستهای درست اتخاذ شود. ساختار اشتباه یعنی اختصاص دادن یارانه برای اقلام مصرفی همچون برق، گاز، سوخت، بنزین و...؛ زیرا دهکهای بالای جامعه که مصرف بیشتری دارند یارانه بیشتری نسبت به دهکهای پایینی دریافت میکنند که این امر با اصول اقتصادی و اسلامی و اهداف برنامه جامع کشور در تضاد است. وقتی از اصلاح ساختارها صحبت میکنیم، یعنی اینکه دولت قیمتهای انرژی را واقعی کند و بهجای یارانه که عمدتاً برای اقشار پردرآمد جامعه قابل استفاده است، کارت انرژی توزیع کند تا دهکهای پایینی که شرایط و امکانات لازم را برای مصرف انواع انرژی ندارند، بتوانند سهمیه خود را در بورس انرژی یا بازار آزاد به دهکهای بالایی بفروشند و از این طریق برای خودشان درآمدی داشته باشند. شاید در نگاه اول به نظر برسد که توزیع کارت انرژی و واقعی کردن قیمت انرژی به دهکهای مختلف جامعه آسیب وارد میکند، ولی فروش انرژی مازاد برای دهکهای پایین جامعه ایجاد درآمد میکند و تغییری در سبد کالای آنها ایجاد نمیکند و همچنین سبب میشود تا اقشار پرمصرف جامعه بهدنبال صرفهجویی در انرژی باشند. پیشنهادهای زیادی برای اصلاح ساختارها وجود دارد که در مقایسه با مذاکره با دیگر کشورها بسیار کار راحتتری است و منافع بیشتری را برای کشور بهوجود میآورد. فراموش نشود که مصلحتهای اقتصادی باید به مصلحتهای سیاسی ارجحیت داشته باشد؛ چراکه اگر ساختارها اصلاح شود و شرایط لازم پدید آید آنگاه بنگاههای اقتصادی کشور میتوانند پروژههای زیرساختی ازجمله خدمات فنی و مهندسی را در بازار خاورمیانه و دیگر کشورها انجام دهند و روابط خود را با آنها عمیقتر کنند. از این طریق قدرت ایران در منطقه بیشتر شده و در کنار اهداف اقتصادی به اهداف سیاسی نیز دست مییابیم.