عمارت سلجوقی - ایلخانی در ملارد پدیدار شد

کاوش تپه خاتونلر روستای مهردشت ملارد به کشف بقایای معماری با‌ارزشی از یک بنای بزرگ از دوره سلجوقی و ایلخانی منجر شد.

به گزارش پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری،  محمدرضا نعمتی، سرپرست هیأت کاوش تپه خاتونلر روستای مهردشت با اعلام این خبر گفت: تپه خاتونلر با وسعتی در حدود ۴۴۰۰‌مترمربع در مرکز روستای مهردشت شهرستان ملارد در فاصله ۶۰ کیلومتری جنوب غربی تهران واقع شده که اطراف آن را خیابان و منازل مسکونی دربرگرفته است. او گفت: با توجه به موقعیت قرارگیری این تپه در مرکز روستا،  این مکان تبدیل به محلی برای دپوی زباله و نخاله‌های ساختمانی شده که این وضعیت موجبات نارضایتی اهالی روستا را به وجود آورده است. 
این باستان‌شناس افزود: بخش‌های زیادی از این تپه،  توسط لودر به‌منظور ساخت‌وسازها و احداث خیابان از بین رفته است. 
سرپرست هیأت کاوش تصریح کرد: برنامه ساماندهی و کاوش اضطراری تپه خاتونلر با هدف مشخص‌کردن وضعیت تپه از نظر آثار و بقایای معماری، ارائه طرح حفاظتی و مرمتی یافته‌های معماری براساس وضعیت موجود تپه و قرارگیری آن در بافت روستا و در نهایت ارائه ضوابط طرح ساماندهی تپه انجام شد. او با بیان اینکه در این مدت 2کارگاه مورد کاوش قرار گرفت، افزود: در کارگاه شماره یک، در دو‌طرف یک راهروی باریک اتاق‌هایی مربع و مستطیل شکل به‌دست آمد که براساس توپوگرافی زمین ایجاد و پی دیوارها و بخشی از آنها از چینه و بخشی دیگر با خشت ساخته شده‌اند.
نعمتی با اشاره به اینکه ورودی اکثر اتاق‌ها به‌دلیل تخریب بیش از حد توسط لودر مشخص نبود، گفت: در داخل بیشتر اتاق‌ها تنورها و اجاق‌هایی برای گرمایش و پخت‌وپز وجود داشت. او ادامه داد: در این بخش همچنین سازه‌ای آجری مربوط به تاسیسات آبرسانی با لوله‌های سفالی به‌دست آمد.
سرپرست هیأت کاوش گفت: درکارگاه شماره2 که در بلندترین نقطه از تپه قرار دارد، بقایای معماری با‌ارزشی از یک بنای بزرگ به‌دست آمد که ورودی آن از سمت غرب بوده و توسط یک راهرو و اتاق‌های کوچک و بزرگ با هم در ارتباط هستند. وی تصریح کرد: دیوار این اتاق‌ها از چینه و خشت ساخته شده و دارای سقف با طاق هلالی است که آثار و بقایای این طاق‌ها در برخی اتاق‌ها پابرجا‌ست و در بعضی اتاق‌ها نیز آوار طاق‌ها به‌دست آمد.
نعمتی با بیان اینکه دیوارهای اصلی بنا ضخیم بوده و به 2.5‌تا‌3متر نیز می‌رسد، گفت: احتمالا این بنا به‌صورت دو‌طبقه بوده و به دیوارهای اصلی و زیرطاق‌ها الحاق شده است. او افزود: کف اتاق‌ها نیز با نخاله و خشت پر شده‌اند و با احداث دیوارک‌ اتاق‌ها را کوچک‌تر کرده‌اند. این باستان‌شناس گفت: از آثار باارزش به‌دست آمده می‌توان به تعداد زیادی درپوش‌های سفالی با تزیینات پرکار استامپی، مهره شطرنج(اسب)، سکه، انواع پیه‌سوز، سفال‌نوشته به خط اویغوری و قطعات زیاد خمره و ظروف سفالی که اغلب بدون لعاب و دارای تزیینات استامپی و کنده هستند، اشاره کرد. به گفته وی، بعد از اتمام کاوش، ساماندهی تپه و مستندنگاری یافته‌ها و حفاظت اولیه از آثار معماری مکشوفه شروع و پس از ارائه طرح مناسب، بنای به‌دست آمده مسقف خواهد شد. تپه خاتونلر روستای مهردشت در تاریخ 5/9/۱۳۷۹ با شماره ۲۸۸۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.