ادبیات
دست‌نوشته‌هایی که هیچ‌وقت کتاب نمی‌شود
نویسنده البرزی: نویسندگان و فعالان بسیاری در حوزه‌های مختلف ادبی قدرت مالی برای انتشار آثار خود را ندارند
علی فلاحی گلباغی | البرز - خبرنگار
فرهنگ هر ملت را می‌توان با ادبیات و قصه‌های آن شناخت و این اهمیت جایگاه ادبیات هر قومی را می‌رساند. زمانی که برای انتقال مفاهیم از ادبیات کمک می‌گیریم، به نحو شایسته‌ای این انتقال به نسل جدید صورت می‌گیرد و این اهمیت جایگاه ادبیات کودک را می‌رساند. «نگین دهقان» بانوی نویسنده البرزی، یکی از مدرسان ادبیات کودک در کرج است که سالیان طولانی به آموزش قصه‌گویی و داستان‌نویسی به کودکان و نوجوانان مشغول است. لحظاتی پای صحبت‌های وی نشستیم.
از عشق به ادبیات و آشنایی‌تان با این حوزه بگویید.
در زمان کودکی‌ام، کتاب‌های داستان و قصه مانند امروز متنوع و زیاد نبود و من به خاطر علاقه زیادم به کتاب، مجبور بودم گاهی کتاب‌هایی برای مطالعه انتخاب کنم که به گروه سنی‌ام نمی‌خورد، اما خواندن همان کتاب‌ها نیز لذت مطالعه و یادگیری داشت، حتی اگر کتاب مخصوص گروه‌های سنی کوچک‌تر و یا بزرگ‌تر از سنم بودند.
من در یک خانواده پرجمعیت بزرگ شدم و پدرم کارگر بود و قدرت خرید دائم کتاب را نداشت. من پول‌هایی را که برای خرید خوراکی از پدر می‌گرفتم جمع می‌کردم و کتاب می‌خریدم. بعد از خواندن کتاب تنها غمم این بود که کتاب را خواندم و حالا باید باز کلی انتظار بکشم تا مبلغی جمع کنم که بتوانم کتاب بعدی را بخرم.
من در جمع تمام نویسندگان انجمن ادبی همیشه گفته‌ام که شاگرد هستم و فقط علاقه و مطالعه باعث پیشرفتم در این رشته شده است.
در مورد فعالیت‌هایی که در حوزه ادبیات کودک در شهر انجام دادید توضیح دهید.
خالق 2 جلد رمان به نام‌های «چون نهالی در باد» و «هورام» بودم که رمان «هورام» از نظر خودم یکی از زیباترین آثار است. 3 جلد از مجموعه کتاب‌های کودک «قاصدک‌ها در سفر» با نام‌های «قاصدک در زریبار»، «قاصدک در دشت بیلو» و «قاصدک‌ها در سفر هورامان» با همکاری حفظ آثار و ارزش‌های اسلامی وارد بازار شد. کتاب‌های کودک «دختر شجاع» در 2 جلد به فارسی و هورامی، «شلخته در شهر زیبا» در 2 جلد فارسی و هورامی، «راز یونس» و «ک مثل کبک» و تعدادی مقاله از آثارم است.
همچنین، در فرهنگسرای شهید آوینی و در کلاس قصه‌گویی، گردآورنده اولین کتاب دنیای کودکان در استان البرز هستم که داستان‌های کودکان 3 تا 12 سال را در این کتاب به چاپ رساندم و با همکاری سازمان فرهنگی، ادبی و ورزشی کرج منتشر شد که از نظر من کاری بسیار زیبا و بزرگ بود.
از وضعیت انجمن‌های ادبی شهر باخبرید؟
از سال 90 یا 91 در انجمن‌های ادبی سیمین سخنان البرز استان عضو شدم و تا امروز عضو هستم. عضو انجمن فرزانگان نیز هستم. بیشترین موفقیتم را تا امروز حضور در انجمن‌ها می‌دانم.
در چه جشنواره‌هایی شرکت داشتید و چه مقام‌هایی کسب کردید ؟
علاوه بر فعالیت‌های ادبی و خلق اثر در ایران و در کرج، آثاری هم به زبان کردی و هورامی دارم که با استقبال دوستداران کودک و فعالان ادبیات در کشور در کردستان ایران و عراق مواجه شده است. چندین بار به جشنواره‌ها دعوت شدم و چندین تقدیرنامه و تندیس دریافت کردم.
الگوی خاصی برای داستان‌نویسی داشته‌اید؟
مرحوم «مهدی آذریزدی» در خلق هر اثر کودکانه‌ای اولین انرژی را به قلمم می‌دهد. در منطقه هورامانات، استاد «فتح‌الله رضایی» یکی از بهترین و پرانرژی‌ترین فعالان ادبی در حوزه کودک به زبان هورامی یعنی زبان مادری من و کودکان آن منطقه است و الگویی برای نوشتن کتاب‌های کودکانه من است.
چرا باید به ادبیات کودک و نوجوان اهمیت ویژه‌ای قائل شد؟
کودکان آینده‌سازان و سرمایه‌های هر جامعه هستند و هر دولت و مسئولی باید تمام تلاش خود را برای نگهداری و حفظ این آینده‌سازان و سرمایه‌های جامعه به کار بگیرد. همان‌طور که همه ما می‌دانیم، جوهر قلم نویسندگان و فعالان ادبی است که نخلستان فرهنگ هر جامعه را آبیاری می‌کند. پس باید بیشترین مبلغ و بهترین زمینه را برای این فعالان فراهم کرد تا این نخلستان هرچه بهتر بارور شود.
به قول یکی از استادهایم، کودکان مانند خمیری در دست ما هستند و باید با دقت به آنها شکل دهیم که وقتی به مرور زمان سفت و سخت شدند، ما زیباترین شکل را به آنها داده باشیم.
جایگاه ادبیات و داستان‌نویسی در کرج چگونه است؟
شهر کرج از لحاظ ادبیات تا جایی که من خبر دارم پیشرفت چشمگیری داشته و انجمن‌های ادبی زیادی تشکیل شده است و در حال فعالیت هستند. نویسندگان و فعالان ادبی در حوزه‌های مختلف ادبی مانند کودک، رمان وحتی شعر و شاعری فعالیت دارند و آثار زیبا و خوبی هم خلق کرده‌اند. اما به دلیل نداشتن قدرت مالی برای انتشار اثر، مجبورند آثار خود را به صورت دست‌نوشته در صندوقچه‌های خود قرار دهند و هیچ وقت منتشر نمی‌شوند.
آینده کاری خود را چگونه می‌بینید؟
آینده کاری من و امثال من بستگی به وضعیت مالی و قیمت کاغذ و چاپ دارد. بیشتر همکارانی که نمی‌خواهند آثارشان به مرور زمان از بین برود و توان طراحی و گرفتن مجوز را دارند، مجبورند به صورت دیجیتال چند نسخه چاپ کنند و توانایی چاپ بیشتر ندارند.
سخنی با مسئولان دارید؟
ادبیات یکی از مهجورترین حوزه‌ها اما از باارزش‌ترین و گران‌بها‌ترین سرمایه‌ها در هر کشوری است و باید مسئولان توجه بیشتری داشته باشند. نویسندگان و دنیای ادبیات بیشترین حرف را برای گفتن دارند، اما گوشی برای شنیدن پیدا
نمی‌کنند.
فعالیت در حوزه آموزش کودکان
نگین دهقان: اگر بخواهم درباره ادبیات و آموزش کودکان صحبت کنم، شاید ساعت‌ها و روزها نیاز به زمان داشته باشم. به‌تازگی در فرهنگسرای شهید آوینی در منطقه 10 هفته‌ای یک بار فیلم و انیمیشن کودکان به طور رایگان اکران می‌شود که استقبال زیادی هم از آن شده است. کلاس‌های قصه‌گویی سال 96 با 3 هنرجو در فرهنگسرای شهید آوینی با تدریس من آغاز شد و شاید به جرات بگویم تا امروز حداقل 90 هنرجوی خردسال این کلاس‌ها را گذرانده‌اند و همچنان استقبال خوبی می‌شود. کلاس‌های از انشا تا نویسندگی و نمایش هم تازه آغاز شده است.
