بازگشت چوب‌برها به جنگل‌های هیرکانی

معاون دفتر جنگلداری و امور بهره‌برداری سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری ضمن ارائه جزئیاتی از طرح مدیریت پایدار منابع طبیعی منطقه هیرکانی که به طرح «جایگزین جنگلداری» معروف است، گفت: براساس این طرح چنانچه پایداری اکوسیستم به ما اجازه دهد، برداشت چوب از جنگل خواهیم داشت اما برداشت چوب تنها از جنگل‌های دست‌کاشت صورت خواهد گرفت.

محمدعلی فخاری در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به طرح جایگزین طرح جنگلداری - طرح مدیریت پایدار منابع طبیعی منطقه هیرکانی - اظهار کرد: سازمان جنگل‌ها براساس مصوبه سال ۹۲ هیأت وزیران و بند ۳ ماده ۳۸ قانون ششم برنامه توسعه مکلف است که طرح جایگزین جنگلداری منطقه هیرکانی را تهیه کند و برای سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ به اجرا در بیاورد. وی با بیان اینکه طرح جنگلداری در سال۹۶ به اتمام رسید و کمی پس از آن طرح تنفس جنگل آغاز شد، تصریح کرد: طرح تنفس حد فاصل طرح جنگلداری گذشته و طرح جدید جایگزین است. طرح جایگزین در 2 فاز تعریف شده که فاز اول نیمه‌تفصیلی یا مطالعات پایه آمایشی است. در این مرحله ابتدا توان اکولوژیک، اجتماعی و اقتصادی در سطح حوضه آبخیز بررسی و پس از آن کاربری‌های مجاز سازگار با محیط‌زیست و طبیعت مشخص و در فاز دوم طرح تفصیلی- اجرایی در سطح حوضه آبخیز تهیه می‌شود.
معاون دفتر جنگلداری و امور بهره‌برداری سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری در ادامه با اشاره به اینکه جنگل‌کاری، گردشگری و اکوتوریسم ازجمله کاربری‌های سازگار با طبیعت است، تصریح کرد: طرح جایگزین با طرح جنگلداری گذشته تفاوت‌های اساسی دارد.

فخاری ادامه داد: ازجمله این تفاوت‌ها می‌توان به رویکرد اکوسیستمی طرح جایگزین اشاره کرد. در طرح جایگزین سیاست سازمان جنگل‌ها استفاده از تمام ظرفیت‌ها و توان منابع طبیعی و حوضه آبخیز است نه صرفا بهره‌برداری چوبی از جنگل. در طرح گذشته یک دستورالعمل برای مدیریت تمام سطوح جنگل‌های شمال داشتیم اما در طرح جدید متناسب با توان اکولوژیک، اقتصادی و اجتماعی هر منطقه از جنگل‌های شمال برای آن برنامه‌ریزی کرده‌ایم. متأسفانه در طرح جنگلداری گذشته بین دستگاه‌های مسئول موازی‌کاری و چند‌مدیریتی وجود داشت که به نوعی می‌توانست به ناهماهنگی تعبیر شود اما قصد داریم که در طرح جایگزین یا طرح «مدیریت پایدار منابع طبیعی منطقه هیرکانی» وحدت رویه ایجاد و سند راهبردی سالانه برای هر حوضه آبخیز تعریف کنیم.
فخاری در پاسخ به این سؤال که آیا در طرح جایگزین برداشت چوب از جنگل دیده شده است یا خیر، توضیح داد: طرح جایگزین با هدف تولید چوب تهیه نشده است. هدف این طرح بهداشت، اصلاح و پرورش جنگل است. چنانچه پایداری اکوسیستم به ما اجازه دهد، برداشت چوب از جنگل خواهیم داشت اما برداشت چوب تنها از جنگل‌های دست کاشت صورت خواهد گرفت و در جنگل‌های طبیعی تنها درختان شکسته و باد‌افتاده با هدف بهداشت جنگل برداشت می‌شوند.
وی افزود: رویکرد ما در طرح مدیریت پایدار منابع طبیعی منطقه هیرکانی استفاده از ظرفیت جوامع محلی برای مدیریت جنگل است.