حمایت روسیه از ابتکار پاریس

اسماعیل سلطنت‌پور/ خبر‌نگار
فرصت‌ها مانند ابر می‌گذرد؛ این بخشی از حدیثی از حضرت علی(ع) است که حالا در پیام دیپلماتیک ایران به اروپایی‌ها استفاده می‌شود. دیروز سخنگوی وزارت خارجه این حدیث را به زبان انگلیسی در توییتر منتشر کرد و به اروپایی‌ها هشدار داد درصورت عملیاتی‌نشدن اقدامات و تعهدات اروپا، ایران گام سوم را سخت‌تر از قبل بر‌می‌دارد.

روز گذشته تحرکات دیپلماتیک ایران در 3 نقطه جهان جاری بود؛ وزیر خارجه در مسکو با روسیه به‌عنوان یک عضو گروه ‌1+4 مذاکره کرد، همزمان هیأتی سیاسی و فنی در وین مذاکره می‌کرد و از این دو مهم‌تر مذاکرات سیاسی و اقتصادی ایران با فرانسه بود که به ریاست معاون وزیر خارجه انجام شد. با این حال، برخی منابع گفته‌اند ایران در هر صورت روز پنجشنبه یا جمعه گام سوم خود را برای کاهش تعهدات برجامی بر‌خواهد داشت، چون نشانه‌ای مبنی بر عملیاتی‌شدن خواسته‌های ایران در این 2 روز باقیمانده مشاهده نمی‌شود.

دیروز سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه اظهار داشت: همزمان با فرصتی که جمهوری اسلامی ایران به دیپلماسی، تعامل و گفت‌وگو داده، گام سوم کاهش تعهداتش را طراحی و آماده اجرا کرده است. اگر تلاش‌های دیپلماتیک به نتیجه مطلوب برسد، این گام‌ها قابل بازگشت است.

او در توییتر هم با اشاره به مذاکرات مسکو، وین و پاریس نوشت: به‌رغم همه سختی‌ها در این مسیر، ایران علاقه‌مند است به دیپلماسی، تعامل و گفت‌وگو شانس دیگری دهد. اگر‌چه بهتر است این را به‌خاطر داشته باشیم که فرصت‌ها همچون ابر می‌گذرند.

ظریف هم در مسکو با اشاره به حضور هیأتی بانکی، نفتی و اقتصادی در پاریس که به ریاست عراقچی مشغول مذاکره با فرانسوی‌ها بودند، تأکید کرد: گام سوم طبق برنامه پیش می‌رود و اگر اروپایی‌ها به تعهدات خود عمل نکنند، ایران قطعا گام سوم را بر‌می‌دارد و هر زمان که اروپا به برجام بازگشت، ایران نیز کامل آن را اجرا می‌کند.

استقبال از ابتکار روسیه
سرگئی لاوروف در نشست با ظریف تأکید کرد: ما برای تضمین ایمنی و امنیت منطقه خلیج‌فارس که اکنون با مسائلی پیچیده روبه‌روست، توافق کردیم.

در این رابطه وزیر خارجه ایران با بیان اینکه بحث امنیت در خلیج‌فارس برای 2 کشور ایران و روسیه مهم است و 2 کشور در این زمینه دارای دیدگاه‌های بسیار نزدیکی با هم هستند، خاطرنشان کرد: ما معتقدیم که امنیت دراین منطقه از طریق همکاری بین کشورهای ساحلی ایجاد می‌شود نه از طریق رقابت و تقابل. او گفت: متأسفانه آمریکایی‌ها با مطرح کردن موضوع اعزام نیرو به منطقه به‌دنبال افزایش تنش در این منطقه هستند.

ظریف با تأکید بر اینکه آزادی کشتیرانی باید برای همه و در همه جا اعمال شود و این شامل امنیت انرژی نیز هست، تأکید کرد: ایران از ابتکار روسیه برای گفت‌وگو جهت تامین امنیت در خلیج‌فارس استقبال می‌کند و آمادگی داریم که از طرح این کشور در کنار پیشنهادات خود ازجمله تشکیل مجمع گفت‌وگوهای منطقه‌ای و امضای قرارداد عدم‌تعارض بین کشورهای خلیج‌فارس حمایت کنیم.

خواسته‌های ایران
درخواست اصلی ایران فروش نفت و بازگشت پول آن است و محمد‌جواد ظریف‌ ماه گذشته در پاسخ به همشهری انتظار ایران از اروپا را فروش 2.5 تا 2.8 میلیون بشکه در روز عنوان کرده بود.

با این حال، گفته می‌شود اروپایی‌ها در ازای فروش نفت، خط اعتباری 15میلیارد یورویی برای ایران اختصاص داده‌اند که از قبل فروش نفت تامین می‌شود. در این میان مهم‌ترین مانع در فروش نفت ایران تحریم‌های آمریکا بود که به‌نظر می‌رسد در نتیجه مذاکرات امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه با دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا، طرف آمریکایی با فروش محدود نفت ایران موافقت کرده است.

ایران 18 اردیبهشت در فاز نخست، محدودیت نگهداری 300 کیلو‌گرم اورانیوم و 1 30تن آب‌سنگین را لغو کرد و بعد از 2ماه محدودیت درصد غنی‌سازی‌ را برداشت.

ایران هنوز جزئیاتی از مختصات تصمیم تازه درباره برجام اعلام نکرده اما عبور مجدد از سقف درصد غنی‌سازی‌، به‌کار‌گیری سانتریفیوژ‌های نسل جدید و پیشرفته و شروع غنی‌سازی‌ در سایت فوردو ازجمله اقداماتی است که به‌عنوان گزینه روی میز ایران قرار دارد.

مکث
ظریف: حساب روسیه و چین از اروپا جداست
محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه کشورمان که به مسکو سفر کرده بود، در دیدار با سرگئی لاوروف، همتای روس خود تأکید کرد که روسیه و چین شرکای کلیدی تهران برای حفظ اعتبار برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) هستند. ظریف افزود: روابط با مسکو و پکن با روابط ما با سایر طرف‌های توافق هسته‌ای متفاوت است و به همین دلیل ما بر این باوریم که ایران، روسیه و چین هیچ‌گاه دست از همکاری با یکدیگر پیش از برجام و پس از آن برنداشته‌اند. وی خاطرنشان کرد: بنابراین، ما روسیه و چین را شرکایی می‌دانیم که به ما برای حفظ این توافق کمک کرده‌اند. وزیر امورخارجه روسیه نیز پیش از دیدار با همتای ایرانی خود با اشاره به وضعیت پیرامون توافق هسته‌ای، اظهار داشت: ما وضعیت کنونی درخصوص برجام را زیرنظر داریم و بررسی می‌کنیم که این شرایط چگونه پیش می‌رود. ما از اقداماتی که موجب حل این وضعیت و بازگشت به اجرای کامل شروط توافق شود، استقبال می‌کنیم.