طرح مدیریت یکپارچه شهری را در قالب طرح دیگری به مجلس می‌دهیم

محمود مولایی ـ خبر‌نگار

مرتضی الویری، شهردار اسبق تهران حالا در قامت ریاست کمیسیون برنامه ‌و بودجه شورای شهر تهران و ریاست شورای‌عالی استان‌ها تجربه سال‌ها مدیریت شهری را دارد؛ تجربه‌ای که از او مردی صبور در برابر مسائل شهری ساخته است. الویری جلوگیری از تخلفات مالی و فساد در شهرداری را از اقدامات مهم در شورای شهر می‌داند. تلاش او در مورد به تصویب رسیدن لایحه مالیات بر ارزش افزوده و طرح مدیریت یکپارچه شهری همچنان ادامه دارد. گرچه بررسی لایحه مالیات بر ارزش افزوده امیدوار‌کننده است اما طرح مدیریت یکپارچه شهری به نتیجه نرسیده است. عضو شورای شهر تهران معتقد است پرونده طرح مدیریت یکپارچه شهری بسته نشده و همچنان باز است. شورای شهر پنجم به پایان سال دوم فعالیت خود رسیده و در این 2سال‌ اتفاقات بسیاری رخ داده که مرتضی الویری در گفت‌وگو با همشهری هم درباره عملکرد شورای شهر و هم عملکرد شورای‌عالی استان‌ها صحبت کرده‌است.



مرتضی الویری؛ رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران
پروژه‌ای که در مجلس به جلو رفت، طرح مدیریت یکپارچه شهری بود که با همکاری نمایندگان مجلس و نمایندگان شورای‌عالی استان‌ها پیش رفت و در صحن علنی مجلس هم مطرح شد



آقای الویری، تلفیق بودجه سال‌های 93 و 94 در دوره پنجم شورای شهر تهران بررسی و ابهاماتی درباره عملکرد مالی برخی از شرکت‌های تابعه شهرداری دیده شد. وظیفه شورای شهر برای پیگیری ابهامات موجود چیست؟
شورای شهر دو اقدام زیربنایی و اساسی برای جلوگیری از تخلفات مالی و فساد در شهرداری انجام داد؛ یکی، کنترل و نظارت‌های حین خرج و یکی هم کنترل بعد از هزینه و خرج. در زمینه کنترل حین خرج، شورای شهر مصوبه‌ ذی‌حساب را از ذیل شهرداری تهران خارج کرده و به‌صورت تشکیلاتی در ذیل شورای شهر تعریف کرد. با این اقدام فی‌الواقع ذی‌حساب که کنترل‌کننده هزینه‌ها در زمان انجام هزینه‌هاست، دیگر زیرنظر شهردار و شهرداری نخواهد بود و چون زیر نظر شورای شهر و پاسخگو به شوراست، از استقلال بیشتری برخوردار خواهد بود و دیگر نمی‌تواند تحت فشار مجری اقدام به انجام هزینه غیرقانونی شود. نکته دیگری که برای نظارت‌های مالی قابل توجه است، مسئله کنترل بعد از خرج و شامل بحث حسابرسی‌ها می‌شود. قبلا حسابرسی‌ها بیشتر به‌صورت تشریفاتی و فقط به شکل گزارش در صحن شورای قرائت می‌شد و مورد تأیید قرار می‌گرفت. شیوه جدیدی که شورای پنجم اتخاذ کرده، درون آن بایدها و نبایدها جدیدی را شورا تصویب می‌کند؛ برای اینکه بتواند این حسابرسی‌ها را با دقت بیشتری بررسی کند و جلوی تخلفات بعدی را بگیرد.
در لایحه مالیات بر ارزش افزوده که به مجلس ارائه شد، ایرادهایی وجود دارد. ظاهرا برخی از این اشکالات برطرف شده و به‌طور کلی وضعیت این لایحه به کجا رسیده است؟
لایحه مالیات بر ارزش افزوده که دولت تقدیم مجلس کرده بود، متأسفانه دارای 13 ایراد اساسی و پایه‌ای بود. مهم‌ترین ایراد سلب اختیار و محدود کردن اختیارات شوراها در وضع عوارض بود و همچنین تعریف کردن عوارض در ذیل مالیات. فی‌الواقع به موجب آنچه در قانون‌ اساسی آمده، باید کنترل‌ها روی مالیات اعمال ‌شود؛ مانند ورود به خزانه واحد دولتی و دیوان محاسبات که همه این محدودیت‌ها را در آن اعمال می‌کرد. بحمدالله با تلاش و پیگیری‌های صورت گرفته، مقدار زیادی از اشکالات لایحه مالیات بر ارزش افزوده برطرف شده است. هم‌اکنون نیز گزارشی که آماده طرح در جلسه علنی مجلس است، بسیاری از این اشکالات را درون خود ندارد اما چند مورد دیگر هست که به‌صورت پیشنهاد به امضای نمایندگان رسیده و امیدوار هستیم با طرح آن در صحن مجلس این اشکالات هم برطرف شود.
طرح مدیریت یکپارچه شهری با وجود تلاش شما، به نتیجه نرسید. آیا راهکار دیگری برای به نتیجه رسیدن طرح مهمی چون مدیریت یکپارچه شهری وجود دارد؟
فی‌الواقع آن پروژه‌ای که در مجلس به جلو رفت، طرح مدیریت یکپارچه شهری بود که با همکاری نمایندگان مجلس و نمایندگان شورای‌عالی استان‌ها پیش رفت و در صحن علنی مجلس هم مطرح شد اما به‌دلیل مخالفت دولت با طرح نماینده وزیر کشور متأسفانه با این طرح مخالفت کرد. درحالی‌که اگر مخالفت نمی‌شد، این طرح رأی می‌آورد. زیرا تنها 5رأی کم آورد و با تصویب آن، می‌شد اشکالاتی که مورد توجه وزارت کشور است، در مرحله بعد برطرف کنیم. به هر حال، به‌دلیل کمبود 5رأی از تصویب بازماند. البته کاری که ما می‌خواهیم انجام دهیم، این است که این طرح را در قالب دیگری و طبق قانون، بعد از گذشت 6ماه مجدد در مجلس مطرح کنیم.
در اجلاس و جلسات هم‌اندیشی شورای‌عالی استان‌ها وزیرانی چون رحمانی یا کلانتری- رئیس سازمان محیط‌زیست - و نوبخت-  رئیس سازمان برنامه‌وبودجه- حضور پیدا کرده‌اند و قراردادهای همکاری امضا شده. تعامل با دولت چه آورده‌ای برای مدیریت شهری داشته است؟
ببینید تا زمانی که مدیریت شهری به‌صورت کامل از مدیریت ملی تفکیک نشده باشد، ما چاره‌ای نداریم جز اینکه به وسیله تفاهمنامه و امضای سندهای همکاری بتوانیم این همکاری را در قالب دیگری داشته باشیم. برای اینکه اگر مدیریت محلی و مدیریت ملی که همان دولت است، همکاری نداشته باشند، هزینه‌ پروژه‌ها و خدمات بالا می‌رود و مردم متضرر می‌شوند. ما بنا گذاشتیم وزارتخانه‌هایی که بیشتر با مدیریت شهری سروکار دارند، مانند گردشگری، میراث فرهنگی، وزارت صمت، وزارت مسکن و شهرسازی، بنیاد مسکن یا نظیر اینها، آن موارد که باید همکاری صورت بگیرد، در قالب تفاهمنامه مبادله کنیم. نتایج خیلی خوبی هم داشتیم  و در جلساتی که نمایندگانی از سراسر کشور می‌آیند، از آن استقبال کردند. مشکلات حوزه‌های انتخابیه خودشان را مطرح کردند و نتایج خیلی خوبی هم به‌دست آمد.
شورای پنجم به پایان سال دوم فعالیت خود رسید. فکر می‌کنید مهم‌ترین مصوبه شورا در این 2سال چیست؟
مهم‌ترین کاری که شورای پنجم انجام داده شفاف‌سازی بوده است. مانند شفاف‌سازی در معاملات، در حوزه کارکنان شهرداری، سفرهای خارجی و در مذاکرات شوراها و ثبت و ضبط آرایی که اعضای شورا می‌دهند. به هر حال، این شفاف‌سازی زمینه‌ای فراهم کرده که اولا کارها با سرعت بیشتری پیش برود و ضمنا جلوی فساد تا حد زیادی گرفته شود. به همین دلیل، من می‌توانم با قاطعیت بگویم یکی از دستاوردهایی بود که در این دوره شورا به‌دست آمد و ما دیگر با تخلفات مالی دوره‌های گذشته مواجه نیستیم. به‌نظر من، این شفافیت باعث شد مشکل بزرگ و شائبه‌هایی که در دوره‌های قبلی وجود داشته، خوشبختانه در این دوره وجود نداشته. قطعا چه در مورد اعضای شورای شهر و چه در مورد مدیران شهری در این 2ساله هیچ مورد تخلفی که قابل ذکر باشد، نداشته‌ایم. البته ما در آغاز راه هستیم و این مرحله شفاف‌سازی هرچه جلوتر برود، موجب جلوگیری از فساد می‌شود و همچنین به‌شدت هزینه‌ها را کاهش خواهد داد.



اولویت‌های 2 سال آینده شورای پنجم
یکی از اولویت‌های ما توسعه شبکه مترو است که روی غلتک افتاده‌است. تقریبا ماهی یک ایستگاه مترو راه‌اندازی خواهد شد و حمل‌ونقل عمومی توسعه پیدا خواهد کرد. همچنین سیاستگذاری‌ای که درباره ورود به محدوده ترافیک صورت گرفته، موجب کاهش آلودگی هوا شده. این مسیر را ما می‌توانیم جلوتر ببریم و سالم‌سازی هوا را داشته باشیم. در همین حوزه بازهم می‌توان به سالم‌سازی محیط‌زیست اشاره کرد؛ به موجب یکی از تبصره‌هایی که در بودجه تصویب شده، ان‌شاءالله از شبکه فیبرنوری شهر تهران استفاده کنیم. چنانکه بتوانیم بسیاری از آنتن‌های موبایل را که سبب آلودگی‌های محیط‌زیستی می‌شود، به زیر زمین ببریم و از فیبر نوری استفاده کنیم.



شفاف‌سازی
مهم‌ترین کاری که شورای پنجم انجام داده شفاف‌سازی بوده است. مانند شفاف‌سازی در معاملات، در حوزه کارکنان شهرداری، سفرهای خارجی و در مذاکرات شوراها و ثبت و ضبط آرایی که اعضای شورا می‌دهند