برکت «نوای رحمت» برای پایتخت دف جهان

محمدتوفیق مشیرپناهی/ سنندج - خبرنگار

نهمین جشنواره بین‎المللی «دف، نوای رحمت» در سنندج، پایتخت دف جهان و شهر بزرگان موسیقی و عرفان، فضای شورانگیز و استقبال خودجوش مردمی را به همراه داشت. در این جشنواره بیش از هزار نوازنده دف در بخش رقابتی و جنبی و اجراهای فضای باز و مردمی شرکت داشتند که در نوع خود آمار قابل توجهی است. این جشنواره که در فضایی فرهنگی و با استقبال پرشور مردم برگزار شد، می‎تواند زمینه‎ساز اشتغال‎زایی و رونق اقتصاد هنر در سنندج و استان برای همه شرکت‌کنندگان و همچنین مردم باشد. البته دستیابی به این هدف نیاز به زیرساخت لازم دارد و باید مسئولان استان به فراهم کردن این زیرساخت‎ها توجه کنند.

قدمت دف در خانقاه‎ها 
یکی از شهروندان که در سالن اجرای جشنواره «دف، نوای رحمت» حضور یافته، می‌گوید: در همه دوره‎ها برای دیدن اجراهای زیبای دف‎نوازان می‌آیم. خوشبختانه شرایطی فراهم شده است که مردم به‌راحتی برای دیدن و شنیدن نوای عرفانی دف بیایند.
شیوا عربی با بیان این‌که کردستان دارای سابقه‌ای طولانی در موسیقی خانقاهی و تکایاست، می‌افزاید: بزرگانی مانند خلیفه صفوتی و خلیفه آغه‎غوثی سهم زیادی در ترویج دف‌نوازی و مداحی داشتند تا جایی که امروز سنندج را بحق پایتخت دف جهان می‎نامند.
وی ادامه می‎دهد: جشنواره دف در نوع خود بی‎نظیر و سنندج در هر فصل شاهد برگزاری جشنواره‎های مختلف فرهنگی با استقبال پرشور مردم است. به نظرم این جشنواره باید بستری برای اشتغال‎زایی و درآمد این همه هنرمند باشد.

 مشعل موسیقی ایرانی 
خواننده گروه کامکارها هم به همشهری می‎گوید: جشنواره بین‌المللی «دف، نوای رحمت» مشعل موسیقی ایرانی را روشن نگه داشته است و بر همین اساس به پیشرفت تخصصی در این حوزه کمک می‎کند. این جشنواره توانسته است طی چندین دوره برگزاری، فرصت دیده شدن برای جوان‌ترها فراهم کند. بیژن کامکار با اشاره به همراهی و حمایت گسترده مردم سنندج و سایر شهرهای ایران با جشنواره بین‎المللی «دف، نوای رحمت» می‎افزاید: استقبال مردم همیشه موجب امیدواری ما بوده و است، زیرا مسئولان هیچ حمایتی از برگزیدگان این جشنواره نمی‌کنند. من بارها گفته‌ام باید از برگزیدگان این جشنواره دعوت به همکاری شود، اما از من می‌پرسند در کدام بخش؟ در حالی که اداره‌های کل ارشاد، آموزش و پرورش و صداوسیما از مهم‌ترین متولیان موسیقی هستند. این هنرمند تصریح می‎کند: هر یک از مراکز استان‎ها دارای واحد فرهنگ و هنر هستند - که به اشتباه اداره ارشاد خوانده می‎شود- و این بخش‎ها مسئولند و همه باید ارکستر داشته باشند. اگر در هر یک از ۳۱ استان یک ارکستر فعال باشد و هر یک از ارگان‎های عنوان‌شده هم به تشکیل این ارکستر اقدام کنند، می‎توان از این نیروهای جوان و هنرمند کمک گرفت.
این نوازنده پیشکسوت که برای اولین بار ساز دف را از خانقاه به موسیقی سنتی وارد کرد، اظهار می‎کند: اهالی رسانه وظیفه مهمی در این زمینه بر دوش دارند. اگر برای فرهنگ و هنر سرمایه‎گذاری نشود، رشدی را هم شاهد نخواهیم بود. علت استقبال از این جشنواره و جشنواره‎های دیگر نیز همین است. وی با اشاره به تعبیری از موسیقی یادآوری می‎کند: موسیقی بیان احساسات پاک انسانی است، اما امروزه گاهی به‌اشتباه از منبع عصیان‎ها و سرکشی‎ها ساخته می‎شود، زیرا هنرمند منبع الهامش را به جای عشق، مادر، طبیعت و دریا و کوه و جنگل، عصبانیت‎ها قرار می‎دهد. موسیقی با بصیرت و عمیق توانسته است هنرمندانی همچون بتهوون، شجریان، کامکارها، علیزاده، خالقی و کلهر را به جهان معرفی کند .
محدودیت‌ها؛ مانع ظهور ظرفیت‎های دف
دف‎نواز پیشکسوت سنندجی هم به همشهری می‎گوید: محدودیت‎های مختلفی در بعضی از نقاط کشور، مانع ظهور تمام ظرفیت‎های دف‎نوازی کشور می‎شود و باید برای رفع این مسائل برنامه‎ریزی شود.
منصور مرادی با بیان این‌که برگزاری جشنواره بین‎المللی «دف، نوای رحمت» با تلاش‎ها و پیگیری‎های خوب حوزه هنری استان کردستان و سایر دستگاه‎های ذی‌ربط در این 9 دوره به نحو احسن اجرا شده است، می‌افزاید: کردستان به عنوان پایتخت دف جهان دارای بالاترین جایگاه است و به دلیل ظرفیت‎های محدود جشنواره و همچنین محدودیت مالی، افرادی نتوانسته‎اند در این جشنواره شرکت کنند، اما هم‌اکنون گروه‎ها و افراد بسیار توانمندی حضور دارند و ما به آینده دف‎نوازی در ایران بسیار خوشبین هستیم. مرادی با اشاره به محدودیت‎های مختلف در بعضی از مناطق کشور برای رشد هنر دف‎نوازی عنوان می‎کند: انتظار می‎رود در سایه تلاش‎های انجام‌شده و میزان علاقه جوانان به دف، این محدودیت‎ها هر چه سریع‎تر از میان برداشته و زمینه توسعه و گسترش هنر دف‎نوازی در سراسر کشور به شکل بهتری فراهم شود. 

جشنواره‎ای برای مردم 
مهدی احمدی،  دبیر هنری نهمین جشنواره بین‎المللی «دف، نوای رحمت» هم با بیان این‌که جشنواره برای مردم و جلوه‌گاه موسیقی اقوام مختلف است به همشهری می‌گوید: در این دوره تلاش کردیم موسیقی‌های اقوام مختلف کشور در جشنواره حضور داشته باشند و بهتر و بیشتر معرفی شوند. ضمن این‎که مردم هم در این رویداد حضور دارند و همیشه سعی کرده‎ایم اجراها در اماکن و فضاهای عمومی برگزار شود تا عموم مردم و علاقه‎مندان بتوانند از برنامه‎ها لذت ببرند .

نمایش همدلی، مهربانی و هم‌گرایی
مدیر نهمین جشنواره بین‎المللی «دف، نوای رحمت» هم با بیان این‌که این جشنواره امروز به درختی تنومند و صحنه‌ای برای نمایش همدلی، مهربانی و همگرایی تبدیل شده است به همشهری می‌گوید: اگر این رویداد تا دیروز محدود به ایران بود، در این دوره در ابعاد بین‎المللی گسترش یافته است. امین مرادی با تاکید بر این‌که استقبال پرشور مردم از جشنواره نشان داد کردستان استانی هنردوست و فرهنگی است، می‌افزاید: سنندج به عنوان پایتخت دف جهان و شهر بزرگان نوای دف و ذکر حق، میزبان کشورهایی چون پاکستان، افغانستان، هند و عراق بود.  رئیس حوزه هنری استان کردستان با اشاره به برگزاری آیین بزرگداشت مفاخر موسیقی کردستان در دوره‌های مختلف این جشنواره می‎گوید: بزرگداشت این دوره از جشنواره به استاد محمد جلیل عندلیبی، از بزرگان عرصه موسیقی ایران، اختصاص داشت. 

بیژن کامکار: استقبال مردم همیشه موجب امیدواری ما بوده و  است، اما اگر برای فرهنگ و هنر سرمایه‎گذاری نشود، رشدی را هم شاهد نخواهیم بود


 مدیر جشنواره «دف، نوای رحمت»: این جشنواره به درختی تنومند و صحنه‌ای برای نمایش همدلی، مهربانی و همگرایی تبدیل شده و در ابعاد بین‎المللی گسترش یافته است