سلامت
تغذیه کرمانشاهی‌ها زیر ذره‌بین
تعیین میانگین سرانه دریافت مواد غذایی و کمک به شناسایی جمعیت‌های در معرض ناامنی غذایی از اهداف بررسی الگوی مصرف مواد غذایی خانوارهاست
فرحناز چراغی| کرمانشاه- خبرنگار:
دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه از آغاز اجرای مرحله دوم طرح بررسی الگوی مصرف مواد غذایی و وضعیت تغذیه‌ای خانوارها از ابتدای مردادماه خبر می‌دهد. این دومین مرحله فصلی اجرای این طرح در کرمانشاه است. در این طرح قرار است الگوی تغذیه و مصرف مواد غذایی خانوارها مشخص شود. طرح بررسی الگوی مصرف مواد غذایی و وضعیت تغذیه‌ای خانوار و فرد در استان همزمان با سراسر کشور با هدف تعیین الگوی مصرف مواد غذایی از سوی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اجرا می‌شود.
«ابراهیم شکیبا» معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه می‌گوید: بر اساس برنامه‌‌ریزی دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت مقرر است مرحله دوم مطالعه طرح ملی بررسی الگوی مصرف مواد غذایی و وضعیت تغذیه‌ای خانوار و فرد از ابتدای مرداد سال جاری توسط تیم‌های منتخب تعیین شده از سوی معاونت بهداشتی در مناطق شهری و روستایی استان کرمانشاه اجرا شود.
وی می‌افزاید: در این مطالعه کارشناسان تغذیه با کارت شناسایی و ابلاغ مرکز بهداشت شهرستان مربوطه به منازل خانوارهای تعیین شده مراجعه می‌کنند و به تکمیل پرسش‌نامه خانوار، توزین مواد غذایی مصرفی و اندازه‌گیری شاخص‌های تن‌سنجی می‌پردازند. این مسئول اضافه می‌کند: مرحله اول این طرح در دی‌ماه سال 97 انجام شد.
اهداف طرح
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در ادامه به اهداف این طرح اشاره می‌کند و می‌گوید: از اهدافی که در این بررسی کشوری دنبال می‌شود، می‌توان به تعیین میانگین سرانه دریافت مواد غذایی و الگوی وعده‌های غذایی، تعیین کفایت سرانه دریافت انرژی و مواد مغذی و کمک به شناسایی گروه‌ها و جمعیت‌های در معرض ناامنی غذایی به تفکیک استان، مناطق روستایی، شهری و حاشیه شهرها اشاره کرد.
شکیبا اضافه می‌کند: به‌روز کردن و تدوین راهنمای غذایی و سبدهای غذایی مطلوب، فراهم‌آوری منابع اطلاعاتی پایه میزان مصرف مواد غذایی برای انجام مطالعات ارزیابی مخاطره، شناسایی روند تغییرات در الگوی مصرف مواد غذایی، پایش و اصلاح سیاست‌ها و برنامه‌های حوزه غذا و تغذیه، تدوین سیاست‌ها و برنامه‌های اجرایی و تخصیص بودجه در حوزه غذا و تغذیه با هدف ایجاد هماهنگی بین الگوی تولید، عرضه و مصرف در زمینه تامین نیازهای تغذیه‌ای و سلامت از دیگر اهداف این طرح است.
شیوه اجرای طرح
کارشناس تغذیه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه نیز در گفت‌وگو با همشهری با بیان این‌که در هر مرحله ۴۸ خوشه بررسی می‌شود، می‌افزاید: الگوی مصرف غذایی و وضعیت تغذیه هر خوشه در 3 مرحله مورد بررسی قرار می‌گیرد. «نیلوفر حیدری» می‌گوید: یک تیم دو نفره مرحله پرسشگری این کار را انجام می‌دهند؛ مرحله اول این طرح سال گذشته در دی‌ماه انجام شد و مرحله بعدی آن قرار است در مردادماه باشد.
وی درباره اجرای این طرح توضیح می‌دهد: پرسشگرها به در منازل روستایی و شهری می‌روند، البته نه همه منازل. خانوارها به صورت نمونه تصادفی پرسش‌نامه را پر خواهند کرد. خانوارها از سوی وزارت بهداشت و مرکز آمار کشور تعیین می‌شوند. این انتخاب با توجه به جمعیت و پراکندگی آن در شهرستان‌ها صورت می‌گیرد.
ممکن است در شهر کرمانشاه بیشتر از شهرستان‌های آن پرسشگری انجام شود. کارشناس تغذیه معاونت بهداشت اضافه می‌کند: در این طرح وضعیت مصرف صبحانه، ناهار، شام و میان وعده‌ها بررسی می‌شود. میزان مصرف نمک، شکر، قند، روغن، برنج و... بررسی و مخازن این مواد در خانوارها اندازه‌گیری می‌شود. در واقع الگوی مصرف خانوارها با ترازوی دیجیتال خاص اندازه‌گیری می‌شود. اعضای خانواده نیز وزن‌گیری می‌شوند.
وضعیت دریافت کالری، انرژی، لبنیات همچنین چاقی و تن سنجی بررسی می‌شود. حیدری می‌گوید: این طرح پژوهشی ملی است که از سوی وزارت بهداشت برای برنامه‌ریزی‌های کلانی و بودجه‌ای کشور انجام می‌شود. وی با بیان این‌که این پژوهش هر چند سال یک‌بار انجام می‌شود، می‌گوید: آخرین پژوهش در این زمینه حدود ۱۷ سال پیش انجام شده است.
امنیت غذایی و کیفیت زندگی
نیلوفر حیدری، کارشناس تغذیه گفت : غذا یکی از اجزای اساسی و ضروری حفظ سلامت و از ابعاد مهم رفاه فردی و اجتماعی شامل امنیت غذایی و کیفیت زندگی است. امروزه در تمام دنیا دسترسی به اطلاعات جامع، دقیق و با کیفیت بالا در زمینه دریافت‌های غذایی برای پیشبرد تعهدات ملی و بین‌المللی و سیاست‌های اجرایی در بخش سلامت، غذا و تغذیه به عنوان یکی از ارکان اصلی برنامه‌های توسعه ملی، یک ضرورت محسوب می‌شود. به گفته وی، شناسایی الگوی کمی و کیفی، تعیین میزان مواد مغذی دریافتی و کیفی تغذیه رژیم غذایی، شناخت عوامل خطر بیماری‌های غیرواگیر، شناسایی روند تغییرات الگوی غذایی از جمله نتایج بررسی‌های این طرح است. حیدری تصریح می‌کند: هنوز نمی‌توان به مهم‌ترین نتایج به دست آمده از این تحقیق اشاره کرد، چراکه نتایج به صورت علمی توسط انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی ایران بررسی می‌شود.
