صدایپای چین در حیاط خلوت آمریکا
افزایش نقش شرکتهای چینی در پروژههای زیرساختی اسرائیل، نگرانی آمریکا را بهدنبال داشته است
روز شنبه پایگاه اینترنتی یدیعوت احرونوت در گزارشی به نقل از منابع ناشناس در دولت اسرائیل مدعی شد افزایش روابط اقتصادی چین و رژیم صهیونیستی بهتدریج اختلاف سیاسی را در روابط میان واشنگتن و تلآویو تشکیل داده است. براساس این گزارش، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا تاکنون 5هیأت سیاسی را برای رایزنی با رهبران اسرائیل بهمنظور کاهش قراردادهای تجاری در پروژههای زیر ساختی و استراتژیک با چین به سرزمینهای اشغالی اعزام کرده است، هیئتهایی که به ریاست مقامات عالی رتبه آمریکا، ازجمله جان بولتون، مشاور امنیت ملی رئیسجمهور راهی تلآویو شدهاند. با این حال و در سایه چراغ سبز بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، نفوذ اقتصادی چین در اسرائیل روزبهروز در حال افزایش است.
سرمایهگذاریهای چین در اسرائیل؛ از مترو تا بنادر اصلی
اما حجم سرمایهگذاریهای چین در پروژههای زیرساختی اسرائیل تا چه اندازه است و آیا این ارتباط اقتصادی واقعا میتواند به عاملی برای نگرانی آمریکا، مهمترین متحد رژیم صهیونیستی در جهان تبدیل شود؟
روند آغاز مبادلات تجاری و اقتصادی میان چین و اسرائیل به شکل سازمانیافته به سال 2013بر میگردد، زمانی که تعداد محدودی از هیاتهای تجاری چین براساس اولویتهای سرمایهگذاری دولت این کشور وارد سرزمینهای اشغالی شدند. اما این روابط به اندازهای خوب و با سرعت پیش رفت که در سال 2016و براساس گزارش سفارت رژیم صهیونیستی در پکن، این سفارتخانه بیش از 10هزار ویزا برای تجار چینی صادر کرده است. طی این سالها و با حمایت ویژه حزب لیکود و مشخصا بنیامین نتانیاهو، روابط اقتصادی دوجانبه بهطور قابل ملاحظهای توسعه یافته، بهطوریکه حجم تبادل اقتصادی طرفین از 8هزار میلیارد در سال 2012به بیش از 12هزار میلیارد در سال 2018رسیده است، رقمی که بخش عمدهای از آن به سرمایهگذاریهای چین و واردات اسرائیلی بر میگردد.
تمام اینها در حالی است که نفوذ اقتصادی چین در اسرائیل بهتدریج وارد سطوح زیرساختی و استراتژیکی شده است. حفاری تونل الکرمل، اجرای پروژه متروی سبک تلآویو و از همه مهمتر، مدیریت و توسعه بنادر اسدود و حیفا، از اصلیترین قراردادهای زیرساختی است که پای تجار چینی را به مهمترین بخشهای اقتصاد رژیم صهیونیستی باز کرده است. از سوی دیگر، اطلاعات وزارت اقتصاد اسرائیل نشان میدهد طی سالهای اخیر مقدمات لازم برای ورود گسترده شرکتهای چینی به حوزه عمران و مسکن نیز مهیا شده است. اما از همه اینها حساستر و شاید نگران کنندهتر برای آمریکا و غرب، ورود پر سرعت و گسترده هوآوی به زیرساختهای ارتباطی اسرائیل بوده است. از سال 2018این شرکت چینی رسما با خرید بخش عمده سهام «هکسا تیر» و «توجا نتورکس» به دسترسی ویژهای در شبکه ارتباطات رژیم صهیونیستی دست یافته و با تغییر تدریجی تجهیزات از آمریکایی و اروپایی به چینی، تهدیدی جدی برای منافع غرب ایجاد کرده است. این در حالی است که چین هماکنون با تکیه بر این زیرساختها و همچنین در اختیار داشتن بنادری که در فاصله کمی از پایگاههای نظامی آمریکا قرار دارند امکانات گستردهای برای جاسوسی در اختیار دارد.
در مقابل اما مخالفان نتانیاهو معتقدند، دولت رژیم صهیونیستی هیچ چشماندازی برای کنترل چارچوب تعامل اقتصادی با چین در اختیار ندارد و این روند در درازمدت ممکن است تبعات منفی برای امنیت و سیاست خارجی اسرائیل به همراهداشته باشد.
مشکلات جدید برای متحدان قدیمی
انتشار تدریجی گزارشهایی از این دست مبنی بر نگرانی آمریکا از افزایش نفوذ چین در اسرائیل همزمان است با نگرانی مشابه این کشور نسبت به ورود سامانه موشکی S-400 در ارتش ترکیه؛ کشوری که در کنار اسرائیل، یکی از مهمترین متحدین آمریکا در خاورمیانه به شمار میرود و ارتش آن، زیر سایه حمایتهای همه جانبه آمریکا-ناتو توسعه یافته است. با این حال طی سالهای اخیر بسیاری از این متحدان سنتی آمریکا در خاورمیانه، بهدنبال توسعه روابط خارجی خود و آغاز ائتلافهای جدید با سایر قدرتهای جهانی، ازجمله چین و روسیه بودهاند. روزنامه رأی الیوم در این زمینه مینویسد: خرید سامانه موشکی S-400 توسط ترکیه و یا چراغ سبز دولت اسرائیل برای توسعه زیرساختی روابط این رژیم با چین پیامی مشخص برای واشنگتن دارد، مبنی بر اینکه عصر سیطره بیچون و چرای آمریکا بر منطقه به پایان رسیده است. این نه ایران یا سوریه، بلکه کشورهایی نظیر ترکیه، مصر و حتی رژیم صهیونیستی هستند که خواهان ورود به ائتلافهای جدید با قدرتهایی بینالمللی شدهاند و هیچ دولتی در آمریکا قادر به توقف این روند نیست.