آشتی با دانش درمراکز علم تهران
کمپین جدیدی برای تشویق کودکان به علمآموزی راه افتاده است؛ کاری که سالهاست شهرهای بزرگ دنیا در حال بهرهبردن از آن هستند
مرکز علم، موزه علم و صنعت، موزه علم یا شهر علم و فناوری؛ همه اینها بر یک مفهوم خاص و ثابت دلالت میکند؛ شهرکها و نمایشگاههایی که کارشان علاقهمند کردن کودکان و نوجوانان به مفاهیم علمی است. آنها برای رسیدن به این هدف، روشهای قدیمی مثل کلاس و درس را کنار گذاشتهاند و مفاهیم را بهصورت ناملموس و فرمولبندی شده به بازدیدکننده ارائه نمیکنند. بلکه آنها را مستقیم با پدیدهها درگیر کرده و تشویقشان میکنند که خودشان ماهیت پدیده فیزیکی، شیمیایی، زیستی یا فضایی را درک کنند. به گزارش همشهری، روز گذشته، نشستی با حضور مسئولان فعال در حوزه طراحی و ساخت مراکز علم ایران برگزار شد. همزمان، شرکتهای نوآور و هلدینگهایی که در این زمینه فعالیت میکنند نیز دستاوردها و تواناییهایشان را معرفی کردند. بخش مهمی از این نشست، به جزئیات قانونی و دستاندازهایی پرداخت که پیش روی ایجاد و تجهیز مرکز علم در کشور وجود دارد. در عین حال، بر غیرسودآور بودن چنین مراکزی برای بخش خصوصی تأکید شد و اینکه، یک مرکز علمی باید طوری طراحی شود که بتواند تعداد مخاطب گستردهتری را جلب کند. شنیدهها حاکی از آن است که، قرار است در آینده یک مرکز علم جدید در پایتخت ایجاد شود که به این ویژگیها توجه بیشتری داشته باشد. این مسئله در شهرهای مختلف جهان سالهاست که پیگیری شده تا افراد جامعه همیشه به علم و دانش نزدیک باشند و مشغله زندگی آنها را از این ماجرا دور نکند.
شهرک دانش و صنعت پاریس سال تاسیس: 1986
بزرگترین مرکز علم اروپا در پایتخت فرانسه واقع شده است. این مرکز علم تنوع بالای موضوعات علمی را پوشش داده و تجهیزات واقعی و غیرماکتی را به نمایش میگذارد. همچنین در این مرکز امکان تعامل بازدیدکننده کمسن و سال با تجهیزات نیز فراهم است؛ طوری که یک بخش «کارگاه بدون والدین» در این مرکز تدارک دیده شده است. به جز بخشهای قدیمیتری مثل آکواریوم و بدن انسان، در این مرکز علمی در سالهای اخیر بخشهای ویژه هک نیز راهاندازی شده است. برخی برنامههای مرکز علم پاریس به مناسبتهای تاریخی و خاص مثل ماموریت آپولو یا رکوردهای پرواز دور دنیا پرداخته است.
موزه علم لندن سال تاسیس: 1857
یکی از قدیمیترین مرکزهای علم جهان، در عین حال یکی از جذابترینهایشان نیز هست. این مرکز به جز نمایشگاه تجهیزات و سامانههایی که تاریخچه یک علم را بیان میکند یا بچهها امکان بازی کردن با آن را دارند، بهخاطر برگزاری رویدادهای مرتبط با رخدادهای علمی یا پدیدههای مهم دنیای فناوری شناخته شده است. برای مثال، این روزها که بحث خودروهای بدونراننده داغ شده، بخش ویژهای از موزه علم لندن به این حوزه اختصاص پیدا کرده است. این بخش ممکن است زمانی دیگر به بخش موزهای منتقل شده و یک ابزار جدید جای آن را بگیرد. هرچندوقتیکبار کارگاههایی هم در این موزه برگزار میشود که بچهها بدون حضور والدینشان میتوانند در آنجا دنیای دانش را بکاوند.موزه علم لندن بعضی از وقایع تاریخی علم در جهان مثل سامانه ارتباطی تایتانیک را بهطور اختصاصی به نمایش گذاشته است.
موزه علوم و فناوری شانگهای سال تاسیس: 2001
اینجا یکی از موزههای تازهتاسیس علم و فناوری در جهان است و به همین دلیل، بخش بزرگی از آن به علوم جدید اختصاص پیدا کرده است. تالارهایی که با تلفیق سینمای سهبعدی و سامانههای جدید سینمایی میتوانند آنچه در دانشهای جذابی مثل نانو، فضا و... میگذرد را به بازدیدکنندهها نمایش بدهند. هرچند عموما مراکز علم برای آشنایی کودکان و نوجوانان با مباحث علمی طراحی میشوند اما این موزه پا را از این هم فراتر گذاشته و بخشی ویژه کودکان یکساله تدارک دیده است. بخش مهمی از این موزه به جانوران و سامانههای بیولوژیک بدن آنها اختصاص داده شده است؛ موضوعی که در مورد چنین مراکزی، یک نوآوری جدی محسوب میشود.
در کنار همه این مباحث علمی، بخش ویژهای نیز برای فناوری ارتباطات فراهم شده که آنها را با مفاهیم جدید دنیای ارتباطات آشنا میکند. در عین حال، آنها را با موضوع امنیت در این شبکهها نیز آشنا میکند.
موزه علم و صنعت شیکاگو سال تاسیس: 1933
یکی از مهمترین کارکردهای مراکز علم جهان، غافلگیر کردن بچهها با استفاده از ابزارهای مختلف است. آنها موضوعهای علمی را در مسائل روزمره یا اتفاقات خاص و دستنیافتنی ادغام میکنند تا کودک یا نوجوان نگاه جدیدی به یک مفهوم علمی پیدا کند. در همین راستا، موزه علم و صنعت شیکاگو گوی سبقت را در بسیاری موارد از دیگران ربوده است. از سفر به اعماق اقیانوس تا کندوکاو در یک معدن زغالسنگ، تجربههایی است که صرفا بازدیدکنندگان موزه علم و صنعت شیکاگو میتوانند به آن دست پیدا کنند. در بخشی دیگر نیز که «اتاق نجوا» نامیده میشود، افراد یک سمت سالن میتوانند صدای افراد سمت دیگر را بهطور واضح بشنوند؛ آنهم درحالیکه همه با صدایی بسیار آهسته صحبت میکنند و فاصلهشان از هم زیاد است.