محصولات کشاورزی نظرآباد در راه بازار‌های جهانی

فرزاد عسگری | البرز - خبرنگار


چندی پیش کلنگ ساخت نخستین شهرک گلخانه‌ای استان در نظرآباد به زمین خورد و قرار است به‌زودی و پس از تکمیل مراحل عمرانی، به چرخه تولید محصولات کشاورزی اضافه شود. این شهرک گلخانه‌ای 50 هکتار وسعت دارد و برای تکمیل این طرح حدود 9 میلیارد تومان اعتبار لازم است که توسط بخش خصوصی سرمایه‌گذاری می‌شود. پیش‌بینی می‌شود این شهرک گلخانه‌ای، زمینه اشتغال برای حداقل 700 نفر را ایجاد کند. همچنین از سوی دیگر اولین مرکز خرید گندم البرز در نظرآباد مورد بهره‌برداری قرار گرفت تا امکان ذخیره و نگهداری 12 هزار تن گندم در این شهرستان ایجاد شود. باید دید آینده حوزه کشاورزی نظرآباد با افتتاح این پروژه‌ها چه خواهد شد.


تولید محصول بیشتر 

رئیس اداره جهاد کشاورزی نظرآباد درباره مزیت‌های گلخانه‌ای نسبت به روش‌های پیشین می‌گوید: فضای گلخانه‌هایی که به عنوان محل کشت محصولات کشاورزی استفاده می‌شود، قبل از شروع فرایند کاشت و نگهداری محصول، ایزوله یا بهینه می‌شوند. این فضا باید به طور‌کامل تحت کنترل باشد به طوری که دما، رطوبت و ترکیبات خاک و هوای گلخانه با توجه به محصولات مد نظر کشاورز، انتخاب می‌شوند. 

«ایرج الماسی» می‌افزاید: در واقع محیط گلخانه باید این ظرفیت را داشته باشد که در کوتاه‌ترین مدت، طبق نیاز کشاورز و براساس شرایط، برای کشت هر محصول تغییر کند.
وی با تاکید بر شرایط خشکسالی و کمبود آب در البرز جنوبی ادامه می‌دهد: پیش از این، صنعت گلخانه‌داری به این خاطر مورد توجه بود که محصول بیشتری نسبت به روش‌های دیگر تولید می‌کرد و در هر فصلی امکان برداشت محصول وجود داشت، اما امروز روش گلخانه‌ای با توجه به شرایط کم‌آبی و اهمیت مصرف بهینه آب، یکی از الزامات کشاورزی است و در تلاشیم که این روش، بیش از قبل مورد توجه کشاورزان منطقه قرار بگیرد.

وی با اشاره به این‌که 9 شهرک گلخانه‌ای دیگر در نظرآباد افتتاح خواهد شد، می‌افزاید: با توجه به اهمیت بحث رونق تولید و امکان ارز‌آوری با صادرات محصولات کشاورزی به کشور‌های همسایه، تعداد شهرک‌های  گلخانه‌ای شهرستان با همکاری بخش خصوصی به 10  مورد خواهد رسید تا سطح برداشت محصولات و صادرات آنها نیز به مراتب افزایش پیدا کند. 
الماسی با بیان این‌که صادرات محصولات مختلف همچون گوجه‌فرنگی، خیار، کاهو، کلم و قارچ هم‌اکنون از نظرآباد به کشورهای حاشیه خلیج فارس رونق دارد عنوان می‌کند: گلخانه مدرن و مکانیزه پرورش گل ارکیده نیز در نظرآباد فعالیت می‌کند و صادرات هر 5 گلدان گل ارکیده برابر با صادرات یک بشکه نفت است و این اتفاق می‌تواند راهکار برون‌رفت کشور از شرایط اقتصادی کنونی و تحریم‌های بین‌المللی باشد.

رئیس اداره جهاد کشاورزی نظرآباد با بیان این‌که وجود شهرک‌های گلخانه‌ای در وضعیت اشتغال شهرستان نیز تاثیر مثبتی خواهد داشت می‌افزاید: طبق پیش‌بینی‌ها، هر شهرک به طور مستقیم و غیرمستقیم برای حداقل 700 نفر اشتغال پایدار ایجاد خواهد کرد که نکته حائز اهمیتی است.


ظرفیت‌های کشاورزی و دامی  نظرآباد

فرماندار نظرآباد با اشاره به ظرفیت‌های نظرآباد در حوزه کشاورزی و تولید محصولات گیاهی می‌گوید: ۲۱ هزار و ۵۴۰ هکتار زمین قابل کشت و مناسب برای کشاورزی در نظرآباد وجود دارد و در پی بهره‌برداری از این اراضی، حدود ۶ میلیون و ۹۰۰ هزار تن گندم و جو در این شهرستان برداشت شد که جهش قابل توجهی در صنعت تولید محصولات غذایی محسوب می‌شود. 

«محمدرضا فلاح‌نژاد» همچنین با بیان این‌که تولید محصولات دامی به 161 هزار تن می‌رسد که این موضوع نظرآباد را در تولید شیر نسبت به سایر شهرستان‌ها برتری داده است، اضافه می‌کند: رتبه اول تولید شیر از میان شهرستان‌های استان به نظرآباد اختصاص دارد، به طوری که از میان ۴۳۴ شهرستان رتبه اول تولید شیر کشور به نظرآباد اختصاص دارد و ۴ درصد شیر کشور در این شهرستان تامین می‌شود.
وی با تاکید بر اهمیت کاشت گندم و جو در زمینه تولید محصولات غذایی ادامه می‌دهد: نظرآباد در چند سال اخیر به صورت متوالی به عنوان تولید‌کننده برتر گندم در کشور انتخاب می‌شود. به گفته وی، رقابت بین کشاورزان شهرستان در برداشت هرچه بیشتر گندم در مساحت کمتری از اراضی کشاورزی باعث شده در این زمینه پیشرفت قابل توجهی حاصل شود، به طوری که این کشاورزان از هر یک هکتار زمین، بین 12 تا 14 تن گندم برداشت می‌کنند. همچنین کلزا و قارچ از دیگر محصولاتی هستند که به‌خوبی در نظرآباد کشت می‌شوند.

فرماندار نظرآباد با اشاره به بحث باغداری و برداشت میوه در نظرآباد، می‌افزاید: نظرآباد به زراعت بیش از باغبانی شهرت دارد، با این حال 1847 هکتار از باغ‌های کشت انواع میوه در نظرآباد وجود دارد که هر سال بیش از ۳۶ هزار و ۳۵۴ تن انواع میوه از این باغ‌ها برداشت می‌شود.

فلاح‌نژاد توجه به نهضت گلخانه‌ای را برای کمک به مصرف بهینه آب، پراهمیت می‌داند و می‌گوید: نظرآباد همیشه در زمینه تولیدات محصولات گلخانه‌ای از مناطق پیش‌قدم در استان است و حدود 70 درصد زعفران البرز در این شهرستان تولید می‌شود. همچنین رتبه اول تولید برخی محصولات گلخانه‌ای دیگر مانند قارچ، تعداد زیادی از گیاهان دارویی و توت‌فرنگی به نظرآباد تعلق دارد و با توجه به این نکات، برای مصرف بهینه آب و افزایش بهره‌برداری از اراضی کشاورزی، ۷۹ گلخانه در شهرستان به ۹۵ واحد افزایش پیدا کرده است که موفقیت بزرگی برای صنعت کشاورزی شهرستان و استان محسوب می‌شود.


اهمیت راهبردی یک شهرک گلخانه‌ای

استاندار البرز با اشاره به شهرک گلخانه‌ای نظرآباد می‌گوید: شهرک متمرکز گلخانه‌ای نظرآباد علاوه بر تولید محصولات کشاورزی می‌تواند به عنوان یک نماد برای این شهرستان و استان عمل کند بنابراین باید از تمام منابع ملی و استانی در جهت پیگیری امور این شهرک استفاده شود.
«عزیزالله شهبازی» با تاکید بر لزوم توجه به بخش خصوصی ادامه می‌دهد: باید همکاری دولت با بخش خصوصی افزایش یابد. امروز شاهدیم که بخش خصوصی با دستگاه‌های اجرایی در استان هم‌افزایی قابل توجهی دارد و هر روز در البرز طرح‌های ارائه‌شده این بخش، خروجی و نتیجه خوبی از خود نشان می‌دهند.

وی ادامه می‌دهد: بخش خصوصی در همه جای استان در قالب سرمایه‌گذاری در شرایط سخت تحریم‌ها ایجاد تولید و اشتغال کرده است و مشارکت‌های مردمی در قالب بخش خصوصی موتور محرکه اقتصاد کشور محسوب می‌شود، بنابراین باید بستر و زیرساخت لازم را برای فعالیت آنها فراهم کرد.
 

چرا کشت گلخانه‌ای به صرفه است؟ 

 وحید نودهقان | کارشناس کشاورزی


گلخانه‌ها فصل جدیدی را در دنیای کشاورزی مدرن و امروزی ایجاد کرده‌اند. فضایی که شرایط کاملا مطلوبی را برای رشد گیاه ایجاد می‌کند و باعث می‌شود محصول تولیدشده از کیفیت بالایی برخوردار باشد. فاکتور‌های بسیاری وجود دارد که نشان می‌دهد کاشت گلخانه‌ای نسبت به سایر روش‌ها ارجح است.

در شرایطی که میزان مصرف آب در تمام زمینه‌ها افزایش یافته و خطر کمبود منابع آبی، مناطق شهری را تهدید می‌کند، روش گلخانه‌ای با مصرف تنها یک‌دهم آب نسبت به روش کشاورزی در خاک 10 برابر محصول بیشتری تولید می‌کند و در واقع بازده 20 برابری دارد که به معنای سودآوری و تضمین سرمایه این روش است. تولید در گلخانه از راهکارهای موثری است که می‌تواند منجر به افزایش کارآیی مصرف آب و تولید مواد غذایی شود.

به سبب فضای کنترل‌شده و قابل تغییر گلخانه، امکان کنترل عوامل نامساعد جوی، بیماری‌ها و آفات فصلی نسبت به فضای آزاد آسان‌تر است، بنابراین از بین رفتن محصولات و سرمایه، کشاورزان و سرمایه‌گذاران را تهدید نمی‌کند پس می‌توان به فعالیت کشاورزی در گلخانه به عنوان یک فرایند تضمین‌شده و مطمئن برای سرمایه‌گذاری نگاه کرد. 

این نگاه ویژه باعث می‌شود تا سرمایه‌گذار بخش خصوصی نیز بتواند به‌راحتی به بخش کشاورزی که از پایه‌های مهم تولید محصولات غذایی در کشور است، روی بیاورد و در این حوزه فعالیت کند. محصولات حاصل از این روش به سبب کنترلی که روی عوامل تاثیرگذار در رشد محصول وجود دارد، با کیفیت بیشتری ارائه می‌شوند و امکان صادرات محصولات کشاورزی به خارج از کشور را به وجود می‌آورند.

فضای ایزوله و کنترل‌شده گلخانه باعث می‌شود نیاز به استفاده از سم کاهش پیدا کند، بنابراین محیط‌زیست نیز از تاثیرات مخرب سموم شیمیایی مورد استفاده در روش کشاورزی روباز در امان می‌ماند. البته باید توجه داشت که تسلط به علم کنترل شرایط در این روش بسیار مهم و حائز اهمیت است، زیرا با از بین رفتن یکی از شروط رشد و نمو گیاه، محصولات به طور کلی از بین خواهند رفت و خسارات زیادی متوجه کشاورز می‌شود، بنابراین آموزش روش‌های کنترل محیط و شناخت رفتار گیاه با توجه به شرایط خاک و هوا، برای بهره‌برداری هرچه بهتر در این روش الزامی است.