فصل مردن ملخها
اسماعیل کهرم/ استاد محیطزیست
از کسانی که در نقاط مختلف تهران ساکنند، شنیدهام که در حیاط خانه یا بالکن واحد مسکونیشان ملخهایی را دیدهاند. خودم هم در محوطه دانشگاه علامه طباطبایی چندتایی دیدهام. میگویند این ملخها طوری هستند که انگار بیمار شدهاند و بیشتر از زندههایشان، لاشههای خشک و نحیف ملخهای مرده به چشم میخورد. در این باره باید بگویم علت بیتحرکی و حالت منقبض این ملخها بیماری نیست. این جانداران در اواخر دوره عمر خود هستند و برای همین بیشتر مرده آنها را میبینیم. ضمن اینکه به هیچوجه در وضع فعلی آفت به حساب نمیآیند؛ زیرا در این دوره از زیست خود به دلیل کهولت، دستگاه هاضمه آنها از کار افتاده است و تمایل و تلاشی برای بهدست آوردن غذا ندارند؛ چه برسد به اینکه به کشت و کاری آسیب بزنند و گیاهی را زخمی و رنجور کنند. بهترین جا برای انتقال لاشه ملخها هم پای گلها و گیاهان است تا پس از تجزیه، بهعنوان کود و مواد مغذی آنها به مصرف گلوگیاه برسد. با این حال باید در نظر داشت این ملخها به علت سبک بودن از عربستان و سرزمینهای دیگر به کشور ما رسیدهاند. انبوه آنها در شهرهای جنوبی مشاهده شده و در آن دوره از زندگیشان آسیبهایی را هم به کشتزارها زدهاند و سپس به شهرهای دیگر و بالاخره قم، ساری و تهران آمدهاند. بنابراین به احتمال بسیار زیاد چه در سرزمین مبدأ و چه در شهرهای میزبان سروکارشان با کشاورزان و مزرعهداران افتاده است که برای جلوگیری از آثار مخربشان با سموم کشنده و مواد شیمیایی از آنها پذیرایی کردهاند. بنابراین خوردن آنها توسط جانداران دیگر نهتنها مفید نیست، بلکه میتواند کشنده هم باشد و بهتر است از زنده یا مرده آنها بهعنوان غذای دام استفاده نشود.