جامعه
فعالیت دوباره قلیانسراها در مهاباد
رئیس اداره صمت مهاباد: موضوع امرار معاش صاحبان قلیانسراها عامل فعال شدن دوباره آنها بعد از تعطیلی بود
افزایش قلیانسراها در چند سال اخیر باعث شده است بسیاری از جوانان به استفاده از قلیان گرایش پیدا کنند.
به گزارش ایرنا، با وجود همه هشدارهایی که کارشناسان در خصوص استفاده از قلیان و تهدید سلامتی جامعه از سوی آن می‌دهند، هنوز این موضوع به عنوان یک زنگ خطر به صدا درنیامده و در سفره‌سراها، چایخانه‌ها و حتی اماکن تفریحی و گردشگرپذیر شهرهای آذربایجان غربی، مانند دیگر استان‌های کشورمان، قلیان استعمال می‌شود.
به گفته مسئولان، در مهاباد هم استعمال قلیان با روند افزایشی قابل توجهی روبه‌رو است و تعطیلی قلیانسراها در گذشته، با وجود مشکلات اقتصادی و موضوع امرار معاش مردم، توفیق چندانی نداشته است و قلیانسراها مجددا مشغول به کار شده‌اند.
کاهش سن استعمال قلیان
رئیس اداره بهزیستی مهاباد گفت: سن جوانی و شور و نشاط این دوران می‌طلبد که جوان در محیطی خاص هیجان درونی خود را تخلیه کند. این امر در گذشته در اماکن و سالن‌های ورزشی صورت می‌گرفت اما اکنون، با توجه به اجاره‌ای شدن این اماکن و افزایش بهای شهریه‌های حضور در آنها، جوانان پاتوق‌های خود را به اماکن غیرورزشی و بیشتر به کلوپ‌ها و سفره‌خانه‌های سنتی تغییر داده‌اند.
«مهران یوسفی» افزود: در این مراکز که به نام سفره‌خانه سنتی و با کارکرد استعمال دخانیات و قلیان راه‌اندازی شده‌اند، جوانان دور هم جمع می‌شوند و با قیمت بسیار نازل و استعمال قلیان، بیش از یک ساعت در طول روز یا اواخر شب هیجان درونی خود را در میان همسالانشان تخلیه می‌کنند. نکته بسیار جالب توجه این‌که هر ساعت استعمال قلیان در این سفره‌خانه‌ها که به راحتی هم در دسترس قرار دارند، از سالن‌های ورزشی بسیار ارزان‌تر بوده و همین نکته کافی است که گرایش جوانان به سمت آن بیشتر باشد.
وی تاکید کرد: سن استعمال قلیان در سال‌های قبل بالا بود اما اکنون به ۱۴ و ۱۵ سال کاهش پیدا کرده است و این زنگ خطری جدی برای خانواده‌ها و مسئولان به شمار می‌شود. با وجود تمام تلاش‌ها برای مقابله با قلیانسراها و نهادینه کردن فرهنگ مقابله با استعمال دخانیات از سوی برخی دستگاه‌های اجرایی، اداره صنعت، معدن و تجارت به اماکنی که تنباکو و قلیان می‌فروشند، مجوز فعالیت می‌دهند.
صمت هیچ مجوزی برای قلیانسراها صادر نکرده است
رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت مهاباد با بیان این‌که بین رسته‌های اصناف واحدی به نام قلیان‌سرا وجود ندارد، گفت: این اداره هیچ مجوزی برای فعالیت صنف قلیان‌سرا صادر نمی‌کند و قلیان‌سراهای فعال با تغییر کاربری از چایخانه و قهوه‌خانه سنتی اقدام به ارائه قلیان می‌کنند.
«صادق قادری» ادامه داد: طبق آخرین سرشماری، ۶۰ قلیان‌سرا در مهاباد شناسایی و رصد شده‌اند که احتمال دارد آمار واقعی آنها بیشتر از این هم باشد. ۳۷ واحد دارای پروانه چایخانه و قهوه‌خانه سنتی در این شهرستان صادر شده است و ۱۵ واحد دیگر نیز برای دریافت پروانه فعالیت اقدام کرده‌اند. همچنین ۱۳ رستوران در شهرستان فعالند که در برخی از آنها، همزمان با غذا و نوشیدنی، قلیان هم ارائه می‌شود.
وی بیان کرد: ساماندهی قلیانسراها و نظارت بر آنها از سوی کمیته مبارزه با مواد مخدر متشکل از شبکه بهداشت و درمان، سازمان صنعت، معدن و تجارت، فرماندهی انتظامی، اعضای کمیسیون بهداشت، صدا و سیما و سازمان‌های مردم‌نهاد مرتبط با دخانیات صورت می‌گیرد که هر کدام نقش اساسی در کنترل و محدودیت عرضه قلیان ایفا می‌کنند.
این مسئول گفت: به دنبال مراجعه‌های مکرر مبنی بر آموزش و نظارت با شرایط خاص به جای تعطیلی قلیانسراها، فعالیت آنها از سر گرفته شد. وی موضوع امرار معاش صاحبان قلیانسراها را هم عامل دیگر فعال شدن دوباره این مکان‌ها دانست و گفت: هم‌اکنون مخارج بیش از ۲۰۰ خانوار شامل جمعیتی بالغ بر هزار نفر از این راه تامین می‌شود.
قادری افزود: اردیبهشت امسال در کارگروه مبارزه با مواد مخدر شهرستان نحوه نظارت بر قلیانسراها مشخص شد و بر اساس آن نصب دوربین مداربسته، ساعت کاری مشخص، عدم عرضه قلیان به افراد زیر ۱۸ سال، عدم تبلیغ و نصب تابلو انجام می‌شود. امیدواریم با نظارت بیشتر از سوی کمیته مبارزه با مواد مخدر و اعمال محدودیت در عرضه قلیان، از آسیب‌های اجتماعی این پدیده جلوگیری شود.
برخورد چکشی با قلیانسراها جواب نمی‌دهد
همچنین، معاون توسعه و برنامه‌‌ریزی فرماندار مهاباد گفت: تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد که برخورد چکشی با قلیانسراها و پلمب کردن آنها باعث می‌شود مصرف قلیان به خانه‌باغ‌ها و سفره‌خانه‌های زیرزمینی منتقل شود که در این صورت بر آنها نظارتی صورت نمی‌گیرد.
«خشایار صنعتی» افزود: تنها راهکار اجرایی مقابله با رشد سریع قلیانسراها، افزایش نظارت‌ها بر فعالیت این اماکن و محدود کردن تدریجی آنها در یک بازه زمانی مشخص است. فعالیت انجمن‌ها و تشکل‌های مردم‌نهاد و رسانه‌ها برای نهادینه کردن فرهنگ «نه به قلیان و استعمال دخانیات» کارساز به نظر می‌رسد.
وی اظهار کرد: این فرهنگ زمانی نهادینه می‌شود که زیان‌های استعمال قلیان به بطن جامعه راه یابد و بین خانواده‌ها ترویج پیدا کند. در این خصوص نهادهای مدنی می‌توانند مفیدتر و تاثیرگذارتر از دستگاه‌های دولتی عمل کنند. البته بسیاری از انجمن‌ها و نهادهای مدنی فعالیت خود را بر مسائل زیست‌محیطی و جمع‌آوری کمک‌های مردمی برای نیازمندان متمرکز کرده‌اند و کمتر در زمینه فرهنگ‌سازی «نه به قلیان» وارد عمل شده‌اند و همین امر باعث وجود یک خلأ فرهنگی در این زمینه شده است.
وی با اشاره به راه‌اندازی دبیرخانه کارگروه مبارزه با مواد مخدر شهرستان در فرمانداری گفت: صاحب‌نظران و فعالان مدنی می‌توانند نظرها و پیشنهادهای خود را در زمینه مقابله با گسترش استعمال قلیان و سایر مواد دخانی و مخدر به این کارگروه ارائه دهند.
گذر از جامعه سنتی به مدرن بدون مهارت‌آموزی
رئیس اداره بهزیستی مهاباد اظهار کرد: جامعه ما از قالب سنتی به مدرن در حال گذار است و تغییر از سنت به مدرنیته به عنوان یک مقوله جامعه‌شناختی نیازمند مهارت‌آموزی است. هنوز هم بسیاری از خانواده‌ها مهارت‌های ساده زندگی در دنیای مدرن را کسب نکرده‌اند و نمی‌دانند که چگونه می‌توانند فرزندان خود را برای دنیای جدید تربیت کنند و آموزش دهند. همین نکته باعث شده است که آنها نتوانند راهکاری مناسب برای مقابله با استعمال دخانیات از سوی نسل جوان پیدا کنند.
«مهران یوسفی» با اشاره به تفاهم‌نامه بهزیستی و آموزش و پرورش درباره ارائه آموزش‌های فرزندپروری به اولیای دانش‌آموزان، از خانواده‌ها خواست این مهارت‌ها را تقویت کنند تا بتوانند فرزندان شایسته، خلاق و مطالبه‌گر تربیت کنند و به جامعه تحویل دهند. یوسفی از خانواده‌ها خواست، با راهکارهای مناسب و اصولی، از فرزندان خود بیشتر مراقبت کنند تا در دامن اعتیاد به مصرف دخانیات و مواد مخدر گرفتار نشوند، البته اگر خودشان در این وادی نیستند.
