آموزش
هدایت تحصیلی با رویکرد کارآفرینی
فرایند انتخاب رشته آگاهانه برای ۳۵ هزار و ۵۶۶ دانش‌آموز پایه نهم مدارس دوره اول متوسطه استان در حال انجام است
این روزها امتحانات دانش‌آموزان در سال تحصیلی ۹۸-۹۷ به پایان رسیده است، اما دانش‌آموزان پایه نهم دوره اول متوسطه و در کنارشان والدین برای گرفتن کارنامه و برگه هدایت تحصیلی دغدغه دارند و در ذهنشان همواره به این موضوع و تصمیم مهم فکر می‌کنند که از بین شاخه‌های تحصیلی و رشته‌های مرتبط با آن، کدام را انتخاب کنند و همچنین آیا شرایط لازم را برای انتخاب رشته‌ای که مد نظر دارند کسب کرده‌اند.
به گزارش ایرنا، انتخاب رشته در دوره متوسطه مقدمه و زمینه‌ساز انتخاب رشته اصلی هر فردی در دانشگاه است، بنابراین فردی که بخواهد در رشته دانشگاهی خاصی تحصیل کند، اول باید رشته تحصیلی مناسبی را در دوره متوسطه انتخاب کند تا در آینده بتواند در شغلی که علاقه‌‌مند است پس از کسب مهارت علمی و فنی مشغول به کار شود.
در گذشته افراد مهارت‌های شغلی را به صورت سنتی یاد می‌گرفتند و حرفه‌ها نسل به نسل انتقال می‌یافتند، اما امروز دیگر مشاغل ارثی نیستند و هر فرد بر اساس توانمندی، علاقه، استعداد، پشتکار، مهارت و انتخاب آگاهانه رشته تحصیلی در سال نهم دوره اول متوسطه می‌تواند برای رسیدن به شغل مورد نظرش در آینده راه را هموار کند.
در این راه سخت اگر دانش‌آموزان همراه با آگاهی و مشورت با افراد متخصص به‌ویژه مشاوران تحصیلی در مدارس نباشند، در آینده با مشکلات زیادی روبه‌رو می‌شوند.
در سالی که از آن به عنوان سال سرنوشت یاد می‌شود، دانش‌آموزان سال نهم دوره اول متوسطه باید در شاخه نظری که شامل رشته‌های ریاضی فیزیک، علوم تجربی، علوم انسانی و معارف اسلامی است یا در شاخه فنی و حرفه‌ای، خدمات و کار و دانش دست به انتخاب بزنند که این تصمیم‌گیری مهم نیاز به همفکری و همراهی والدین نیز دارد.
انتخاب رشته تحصیلی با رویکرد کارآفرینی
مدیر کل آموزش و پرورش البرز گفت: انتخاب رشته دانش‌آموزان پایه نهم در استان باید با رویکرد بازار کار و کارآفرینی انجام شود که در این راه مشاوران تحصیلی مدارس و والدین نقش مهمی بر عهده دارند.
«سالار قاسمی» اظهار کرد: با توجه به اشباع برخی از رشته‌ها و نیاز جامعه به نیروی انسانی مهارت‌دیده در رشته‌های فنی و تولیدی، ضرورت دارد انتخاب رشته دانش‌آموزان به سمت بازار کار و کارآفرینی برای جلوگیری از بیکاری در سال‌های آینده سوق داده شود.
وی بیان کرد: امروز نیاز کاری جامعه به نیروی انسانی خلاق و کارآفرین است، بنابراین ادامه تحصیل دانش‌آموزان در رشته‌های فنی و حرفه‌ای و کار و دانش می‌تواند اولین گام برای تضمین شغلی آنها در آینده نه چندان دور باشد.
وی یادآور شد: فرایند انتخاب رشته آگاهانه برای ۳۵ هزار و ۵۶۶ دانش‌آموز پایه نهم مدارس دوره اول متوسطه استان در سال تحصیلی ۹۸-۹۷ در حال انجام است.
مدیر کل آموزش و پرورش البرز عنوان کرد: دانش‌آموزان از ابتدای سال تحصیلی ۹۸-۹۷ در مدارس متوسطه دوره اول با مراحل هدایت تحصیلی آشنا شدند و حال نوبت انتخاب آنها برای تصمیم‌گیری در مورد ورود به رشته‌های مختلف در شاخه نظری و فنی و حرفه‌ای و کار و دانش رسیده است.
فعالیت مشاوران تحصیلی
وی با بیان این‌که در مدارس البرز ۵۰۸ مشاور تحصیلی فعالیت دارند، اضافه کرد: هدایت تحصیلی در سال ۹۸ بر اساس اسناد فرادستی و سند تحول بنیادین نسبت به 4 سال گذشته با تغییراتی روبه‌رو بوده و اطلاعات کامل شیوه‌نامه هدایت تحصیلی به دانش‌آموزان و والدین در طول سال تحصیلی اطلاع‌رسانی شده است.
قاسمی اظهار کرد: در فرایند هدایت تحصیلی نظر والدین، دانش‌آموزان، دبیران در دروس تخصصی هر رشته، مشاور مدرسه و آزمون‌های سه‌گانه روانشناختی محاسبه می‌شود.
به گفته وی برای آشنایی بیشتر والدین و دانش‌آموزان با هدایت تحصیلی و فرایند انتخاب رشته در پایه نهم، در مراکز مشاوره مربوط به آموزش و پرورش البرز، خدمات راهنمایی و مشاوره رایگان هدایت تحصیلی ارائه می‌شود.
مدیر کل آموزش و پرورش البرز با اشاره به این‌که ۹ کمیته تخصصی هدایت تحصیلی ویژه دانش‌آموزان پایه نهم با محوریت انتخاب رشته آگاهانه در استان فعال شده است، یادآور شد: این کمیته‌ها در راستای سازماندهی، چگونگی ارائه خدمات راهنمایی و مشاوره به دانش‌آموزان و کمک به دانش‌آموزان در انتخاب رشته آگاهانه در دستور کاری و اجرایی قرار گرفتند.
قاسمی با بیان این‌که چهارمین سال است که هدایت تحصیلی در پایه نهم انجام می‌شود، اضافه کرد: در این فرایند سوابق دانش‌آموزان در پایه‌های هفتم، هشتم و نهم با ضریب خاص هر درس محاسبه و هدایت تحصیلی دانش‌آموزان ثبت می‌شود.
وی همچنین از فرایندی بودن هدایت تحصیلی، تغییر شاخص‌های هدایت تحصیلی، کسب شایستگی‌های علمی و تخصصی دانش‌آموزان از تمامی دروس سال‌های قبل و توزیع متوازن دانش‌آموزان در رشته و شاخه‌های تحصیلی متناسب با نیاز کشور به عنوان ویژگی‌های آیین‌نامه هدایت تحصیلی در پایه نهم دوره اول متوسطه یاد کرد.
6 شاخص هدایت تحصیلی
قاسمی یادآور شد: آموزش و پرورش در نظر دارد تا پایان برنامه ششم توسعه به هدف حدود ۵۲ درصد در رشته‌های نظری و ۴۸ درصد در رشته‌های کار و دانش و فنی و حرفه‌ای برای دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه دست یابد.
مدیر کل آموزش و پرورش البرز ادامه داد: موضوع عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان، کسب امتیاز از آزمون‌های پنجگانه مشاوره‌ای، نظر دانش‌آموز، معلمان، مشاور و والدین ۶ شاخص اصلی هدایت تحصیلی دانش‌آموزان محسوب می‌شود.
وی تصریح کرد: انتخاب رشته اولین و مهم‌ترین تصمیم‌گیری دانش‌آموزان در زندگی‌شان است که باید برای انتخاب درست آن آگاهانه عمل کنند تا بیکار نمانند و در بازار کار جایگاهی را بر حسب علاقه‌مندی، توانمندی و تخصص مهارتی به خود اختصاص دهند.
تحصیل یک میلیون دانش‌آموز پایه نهم
همچنین مدیر کل دفتر آموزش دوره دوم متوسطه نظری وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد: یک میلیون و ۷۰ هزار دانش‌آموز در سال تحصیلی ۹۸-۹۷ در پایه نهم انتخاب رشته تحصیلی می‌کنند.
«عباس سلطانیان» اظهار کرد: مهم‌ترین موضوع در هدایت تحصیلی دانش‌آموزان پایه نهم را انتخاب رشته تحصیلی آگاهانه تشکیل می‌دهد که طبق برنامه سالانه کاری مشاوران تحصیلی در مدارس کشور در حال اجراست.
وی با اشاره به این‌که برای پیشگیری از افت تحصیلی، بیکاری در آینده و نارضایتی شغلی، دانش‌آموزان و خانواده‌هایشان باید به موضوع هدایت تحصیلی نگاهی آگاهانه و تخصصی داشته باشند، یادآور شد: فرایند هدایت تحصیلی یکی از مباحث جدی نظام آموزش و پرورش است.
این مسئول وزارت آموزش و پرورش تصریح کرد: شکوفایی استعداد، شناسایی رغبت و علایق دانش‌آموزان از جمله شاخص‌های مهم در بحث هدایت تحصیلی هستند که ضرورت دارد دانش‌آموزان به آگاهی لازم برای انتخاب رشته تحصیلی مورد نظر در پایه نهم دست پیدا کنند.
سلطانیان عنوان کرد: هدایت تحصیلی بر اساس 4 رکن استعداد و علاقه دانش‌آموزان، امکانات موجود در آموزش و پرورش و نیاز جامعه انجام می‌شود.
وی اضافه کرد: کمیته‌های هدایت تحصیلی نیز با هدف آگاهی‌بخشی به دانش‌آموزان و اولیای آنها در اداره‌های مشاوره آموزش و پرورش استان‌ها از آغاز سال تحصیلی ۹۸-۹۷ فعالیت کاری خود را در این بخش مهم شروع کردند.
مدیر کل دفتر آموزش دوره دوم متوسطه نظری وزارت آموزش و پرورش گفت: این کمیته‌ها در راستای سازماندهی، چگونگی ارائه خدمات راهنمایی و مشاوره به دانش‌آموزان و کمک به دانش‌آموزان در انتخاب رشته آگاهانه در دستور کاری و اجرایی قرار گرفتند.
سلطانیان بیان کرد: هدایت تحصیلی طی 4 سال گذشته بر اساس اسناد فرادستی و سند تحول بنیادین با تغییراتی روبه‌رو شده که لازم است اطلاعات کامل شیوه‌نامه هدایت تحصیلی به دانش‌آموزان و والدین انتقال داده شود.
وی از فرایندی بودن هدایت تحصیلی، تغییر شاخص‌های هدایت تحصیلی، کسب شایستگی‌های علمی و تخصصی دانش‌آموزان از تمامی دروس سال‌های قبل و توزیع متوازن دانش‌آموزان در رشته و شاخه‌های تحصیلی متناسب با نیاز کشور به عنوان ویژگی‌های آیین‌نامه هدایت تحصیلی یاد کرد.
مدیر کل دفتر آموزش دوره دوم متوسطه نظری وزارت آموزش و پرورش تاکید کرد: دانش‌آموزان در پایه دهم متوسطه دوره دوم در شاخه نظری که شامل رشته‌های ریاضی فیزیک، علوم تجربی، ادبیات و علوم انسانی، علوم و معارف اسلامی و شاخه فنی و حرفه‌ای و کار و دانش است ادامه تحصیل می‌دهند.
نقش هدایت تحصیلی در فضای کسب و کار
یکی از مشاوران تحصیلی مدارس البرز در خصوص نقش هدایت تحصیلی در فضای کسب و کار و به عبارتی کارآفرینی دانش‌آموزان گفت: تحصیلات عمدتاً مبنای هر نوع کسب و کاری است و امروزه همراه با پیشرفت‌های تکنولوژیکی که صورت گرفته، بر اهمیت تحصیلات افزوده شده است.
«مریم اصل زعیم» بیان کرد: هر فردی که علم و دانش مربوط به هر نوع کسب و کاری را داشته باشد، صددرصد موفق‌تر خواهد بود. این مشاور تحصیلی افزود: این یک واقعیت است که اگر کسی علم و دانش کاری را نداشته باشد و وارد آن کار بشود، نه‌تنها به موفقیتی دست پیدا نمی‌کند، بلکه با مشکلات بسیاری هم مواجه می‌شود.
وی مبنای هر شغلی را علم و دانش مربوط به آن رشته دانست و یادآور شد: این مبنا باید به‌درستی ریخته شود تا بتوان کسب و کار درست و مناسبی فراهم کرد. همچنین از منافع آن رشته مثل جایگاه، شغل و تحصیلات مناسب بهره‌برداری کرد. اصل زعیم عنوان کرد: ایجاد محیط کسب و کار طبعاً برای اکثر افراد جامعه با همین شاخه فنی و حرفه‌ای و کار و دانش در نظام آموزشی پایه‌گذاری شده است که باید دید امکانات و ظرفیت‌های لازم برای پرداختن به این رشته‌ها به اندازه کافی وجود دارد یا خیر. وی تصریح کرد: اگر این امکانات و تجهیزات به وجود بیاید، خیلی خوب است و اکثر افراد جامعه می‌توانند وارد محیط و فضای کسب و کار شوند، در حالی که اگر این امکانات فراهم نباشد، آموزش نمی‌تواند اثربخش باشد. این
مشاور تحصیلی اضافه کرد: قرار نیست که همه افراد وارد دانشگاه شوند چراکه تعدادی از این افراد می‌توانند در رده تکنسین باشند و در رشته‌هایی چون کاردانی فضای کسب و کار برای خود ایجاد کنند.
وی ادامه داد: آموزش و پرورش زیربنای هدایت تحصیلی و آموزش‌های لازم برای فضای کسب و کار است که به این مهم در جامعه باید اهمیت داده شود تا با مشکلات اجتماعی همانند بیکاری مواجه نشویم.
انتخاب رشته تحصیلی آزادانه
مدیر کل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد: دانش‌آموزان پایه نهم دوره اول متوسطه کشور می‌توانند آزادانه و آگاهانه برای ورود به شاخه‌ها و رشته‌های تحصیلی مورد علاقه خود اقدام کنند.
«مسعود شکوهی» با بیان این‌که صدور برگه‌های هدایت تحصیلی دانش‌آموزان از دهم تیرماه ۹۸ آغاز می‌شود، عنوان کرد: به استان‌ها توصیه کرده‌ایم بر اساس اولویت‌های انتخاباتی دانش‌آموزان ظرفیت رشته‌های تحصیلی را برای دانش‌آموزان در شاخه‌ها و رشته‌های مختلف که مورد علاقه آنها باشد، ایجاد کنند.
وی بیان کرد: توزیع در رشته‌های مختلف بر اساس ظرفیت استان‌ها با توجه به توانایی، انگیزه، استعداد، رغبت و شخصیت دانش‌آموزان انجام می‌شود.
شکوهی با اشاره به این‌که از آغاز سال تحصیلی جاری تاکنون دوره‌های آموزشی و توانمند‌سازی مختلفی برای اولیا، مدیران، معلمان و مشاوران تحصیلی مدارس برگزار شده است، یادآور شد: فرایند هدایت تحصیلی دانش‌آموزان پایه نهم بر اساس جدول زمانبندی در طول سال تحصیلی ۹۸-۹۷ انجام شده است.
مدیر کل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش افزود: مشاوران مدارس در هدایت آگاهانه دانش‌آموزان برای تصمیم‌گیری صحیح در انتخاب رشته تحصیلی دانش‌آموزان مسئولیت خطیری بر عهده دارند.
وی تصریح کرد: پس از صدور کارنامه‌ها، ارزیابی نهایی برای صدور نمونه برگه‌های هدایت تحصیلی دانش‌آموزان بر عهده مشاوران تحصیلی مدارس است.
شکوهی در ادامه به سیاست توسعه متوازن شاخه‌ها و رشته‌های تحصیلی پرداخت و افزود: هدایت تحصیلی دانش‌آموزان باید بر اساس ایجاد حداکثر ظرفیت و استعدادشان در نظر گرفته و دنبال شود.
این مسئول وزارت آموزش و پرورش گفت: تنها محدودیت آموزش و پرورش استان‌ها در بخش هدایت تحصیلی را فضا، امکانات و نیروی انسانی تشکیل می‌دهد.
شکوهی تاکید کرد: دانش‌آموزان امروز برای این‌که در آینده در شغل مورد علاقه‌شان مشغول به کار شوند باید به انتخاب رشته تحصیلی در پایه نهم نگاهی آگاهانه داشته باشند تا در زندگی فردی و اجتماعی با مشکل روبه‌رو نشوند و از شغل خود لذت ببرند.
