کمپینی برای مهار قاتل خاموش

   یک‌سوم جمعیت بالای ۳۰ سال کشور به بیماری پرفشاری خون که از آن با عنوان قاتل خاموش یاد می‌شود، مبتلا هستند. از همین رو زنگ خطر شیوع بالای این بیماری به شکل‌گیری کمپین ملی کنترل فشار خون انجامیده است.
به گزارش ایرنا، طبق آمارهای موجود بیماری‌های قلبی - عروقی با بیش از ۱۷ میلیون مرگ در سال مهم‌ترین عامل مرگ و میر در جهان به شمار می‌رود و اصلی‌ترین علت بروز این نوع بیماری‌ها پرفشاری خون یا فشار خون بالا است، به نحوی که سالانه ۹۷ هزار نفر در کشور ما بر اثر این عارضه اسیر مرگ می‌شوند.
با این حال، اهمیت این بیماری در میان عموم مردم به‌درستی شناخته نشده است و همین موضوع در کشور ما سبب شده که در سال‌های اخیر، جمعیت مبتلا به فشار خون و مرگ‌های ناشی از آن رشد قابل توجهی داشته باشد و از سال ۲۰۱۶ جمعیت بالای ۳۰ سال سن مبتلا به فشار خون بالا در کشور به 3 برابر افزایش یابد و هم‌اینک پیش‌بینی شود که یک‌سوم جمعیت کشور مبتلا به این بیماری باشند.
همین مساله سبب شده است که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با راه‌اندازی کمپین بسیج ملی کنترل فشار خون برای آگاه‌سازی مردم از این بیماری و آموزش راهکارهای مهار آن در صدد توقف رشد این بیماری خاموش اما کشنده در کشور برآید.


عوارض فشار خون بالا

فشار خون یکی از علائم اصلی حیات است. هنگامی که سرخرگ‌های بزرگ قابلیت ارتجاع و استحکام طبیعی خود را از دست می‌دهند و عروق کوچک‌تر باریک‌تر می‌شوند، فشار خون بالا می‌رود و البته هیچ علامتی هم ندارد.
فشار خون به طور طبیعی بر اثر استرس و فعالیت بدنی بالا می‌رود، اما فردی که دچار بیماری فشار خون بالا است در هنگام استراحت نیز فشار خون بالاتر از حد طبیعی دارد.
سکته مغزی، حمله قلبی، نارسایی قلب و ورم ریه، نارسایی کلیه و آسیب چشمی و مشکل بینایی از عوارض اصلی فشار خون بالا است.


رتبه دوازدهم چهارمحال و بختیاری

در این میان، چهارمحال و بختیاری یکی از استان‌های پرخطر از نظر بیماری فشار خون بالا در کشور است و در رتبه دوازدهم قرار دارد که به گفته مسئولان، انتظار می‌رود با اجرای طرح بسیج ملی کنترل فشار خون بتوان افراد مبتلا به این بیماری را شناسایی کرد و تحت درمان قرار داد و افراد سالم نیز در مورد این بیماری آگاهی لازم را کسب کنند و با اصلاح سبک زندگی و توجه به اصول تغذیه سالم از ابتلا به این بیماری پیشگیری کنند.
طرح بسیج ملی کنترل فشار خون از ۲۷ اردیبهشت آغاز و تا ۱۵ تیر ادامه دارد. این طرح در 2 مرحله اجرا می‌شود که مرحله نخست آن در خصوص اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی به مردم است و مرحله دوم آن ‌که از ۱۷ خرداد آغاز شده، برنامه عملیاتی و غربالگری است. به گفته سرپرست دانشگاه علوم پزشکی، خدمات درمانی و بهداشتی چهارمحال و بختیاری، از حدود 482 هزار نفر افراد بالای ۳۰ سال در استان پیش‌بینی می‌شود که ۱۳۲ هزار نفر مبتلا به بیماری فشار خون بالا باشند که تاکنون ۵۰ هزار نفر از این افراد شناسایی و تحت مراقبت قرار گرفته‌اند.
«مجید شیرانی» افزود: بی‌شک سبک زندگی و نوع تغذیه مردم استان در بالا بودن آمار افراد مبتلا به فشار خون بالا تعیین‌کننده است و تلاش ما بر این است که با ارائه آموزش‌های لازم مصرف نمک به عنوان اصلی‌ترین ماده غذایی اثرگذار بر فشار خون بالا را کاهش دهیم.
وی سبک زندگی سالم را عامل اصلی پیشگیری از فشار خون بالا دانست و گفت: کاهش مصرف نمک، کم کردن استرس‌های روزمره، تغذیه مناسب و ورزش در این حوزه نقش بسزایی دارد.
این مسئول  با بیان این‌که مهار و کنترل بیماری فشار خون بالا، آسان و کم‌هزینه است تصریح کرد: این در حالی است که بی‌توجهی به فشار خون بالا سبب بروز بیماری‌های قلبی - عروقی می‌شود و هزینه‌های هنگفتی بر خانواده‌ها و دولت تحمیل می‌کند.
شیرانی با بیان این‌که ۹۰ تا ۹۵ درصد فشار خون‌های بالا اولیه هستند و نمی‌توان علت مشخصی برای آن تشخیص داد افزود: تنها ۵ تا ۱۰ درصد از بیماران دارای پرفشاری خون به علت داشتن بیماری مشخص مبتلا به فشار خون شده‌اند.
وی خاطرنشان کرد: اگرچه وراثت و ژنتیک یکی از مهم‌ترین ریزفاکتورهای ابتلا به فشار خون به شمار می‌رود، سبک زندگی نادرست و شیوه تغذیه ناسالم نقش بسیار مهمی در این خصوص ایفا می‌کند.
شیرانی از مردم استان دعوت کرد با مراجعه به پایگاه‌های سنجش فشار خون از سلامتی خود مطمئن شوند و چنانچه مشکلی در این خصوص داشتند تحت مراقبت و درمان قرار گیرند.


سبک زندگی ناسالم عامل افزایش فشار خون

رئیس مرکز بهداشت چهارمحال و بختیاری نیز با اشاره به علل و عوامل ابتلا به بیماری فشار خون بالا اظهار کرد: سبک زندگی ناسالم به‌ویژه در میان جمعیت شهرنشین شیوع ابتلا به بیماری فشار خون بالا را افزایش داده است.
«سید راشد جزایری» تغذیه ناسالم، مصرف ناکافی میوه و سبزی و مصرف بی‌رویه فست فودها را از عوامل تغذیه‌ای مؤثر در شکل‌گیری بیماری فشار خون بالا دانست و گفت: تنها ۲۵ درصد مردم این استان میوه کافی مصرف می‌کنند و همین موضوع سبب شده است که آمار شیوع این بیماری در استان به ۲۸ درصد افزایش پیدا کند.
وی مصرف نمک را از دیگر عوامل مؤثر در ابتلا به فشار خون دانست و افزود: هم‌اینک مصرف نمک در استان نسبت به سایر استان‌های کشور در وضعیت مطلوبی قرار دارد و در رتبه سی‌ام قرار داریم، اما باید همین میزان مصرف را نیز به حداقل رساند.
به گفته جزایری، ۵۲ درصد نمک مصرفی استان از مصارف خانگی و ۴۸ درصد آن نمک دریافتی از صنعت مواد غذایی است.
رئیس مرکز بهداشت چهارمحال و بختیاری کم‌تحرکی را از دیگر علل ابتلا به فشار خون بالا دانست و در مورد شیوع چاقی و اضافه وزن در استان هشدار داد و گفت: شیوع چاقی در استان 6/52 درصد است و پرفشاری خون در افرادی که وزن بالا دارند ۲ تا ۶ برابر بیشتر از افرادی است که اضافه وزن ندارند.


 مشارکت مردم برای کنترل بیماری

مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی، خدمات درمانی و بهداشتی چهارمحال و بختیاری نیز با اشاره به تبلیغات گسترده این طرح برای مشارکت حداکثری مردم خاطرنشان کرد: ضمن این‌که ۵۵ ایستگاه ثابت و سیار واحدهای ارائه‌دهنده جمعیت تحت پوشش از ۱۷ خرداد آماده سنجش گروه‌های هدف شامل افراد بالای ۳۰ سال، مادران باردار و بیماران کلیوی هستند افراد می‌توانند با مراجعه به سامانه ثبت فشار خون به آدرس salamat.gov.ir به صورت خوداظهاری در این کمپین شرکت و فشار خون خود را کنترل کنند. «سید علی درخشان» افزود: این طرح شامل 4 مرحله ارزیابی، شناسایی، مراقبت و درمان است و انتظار می‌رود با مشارکت خوب مردم بتوان این بیماری کشنده را کنترل کرد.
به سبب اهمیت مشارکت در این طرح، استاندار چهارمحال و بختیاری نیز از مردم استان دعوت کرده است که با مراجعه به پایگاه‌های مستقر در استان و سنجش فشار خون از صحت سلامتی خود اطمینان پیدا کنند.


   بسیج ملی کنترل فشار خون

طرح «بسیج ملی کنترل فشار خون بالا»  یک کمپین بزرگ ملی و عمومی است که به ریاست وزیر بهداشت به عنوان رئیس شورای راهبری و دستور رئیس جمهوری به تمام دستگاه‌ها برای همکاری با آن تشکیل شده است و دبیری این شورا را معاون بهداشت وزارت بهداشت بر عهده دارد. فاز اجرایی بسیج ملی فشار خون در بیش از ۲۶ هزار خانه بهداشت، پایگاه سلامت و مرکز خدمات سلامت شهری و روستایی و بیش از هزار بیمارستان دولتی و غیردولتی انجام می‌شود. همچنین بیش از ۱۰ هزار ایستگاه سنجش فشار خون با هماهنگی و مشارکت بین‌بخشی از سوی نهادهای مختلف، نیروهای مسلح، ارگان‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد در سراسر کشور به صورت ثابت و سیار در محل‌های تجمعی مردم مستقر شده‌اند و اطلاعات افراد همزمان در پرونده الکترونیک سلامت ثبت خواهد شد.