در زمین اروپا بازی نکنید

سیدعباس عراقچی، معاون وزیر خارجه گفته که تعبیرش درباره مهاجران افغانستانی، درست فهمیده نشده و منظورش این نبوده که اگر تحریم‌ها فشار آورد، ایران با خواهران و برادران افغان خداحافظی خواهد کرد. به گزارش ایسنا، او در عین حال به منتقدان داخلی کنایه زده که در زمین اروپا بازی نکنند و بار از روی دوش اروپا برندارند. عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه در یک گفت‌وگوی تلویزیونی با اشاره به هزینه‌ای که ایران برای مهاجران افغانستانی می‌پردازد، گفته بود که اگر تحریم‌ها اثر کند، ممکن است ایران نتواند از عهده این هزینه‌ها بربیاید و نمی‌تواند به این شکل از برادران و خواهران افغانستانی پذیرایی کند.

این سخنان تیرماه سال گذشته نیز از سوی عبدالرضا رحمانی‌فضلی، وزیر کشور دولت روحانی که برخاسته از جناح اصولگرایان است، مطرح شده بود اما در آن زمان جریانات سیاسی از خط و نشانی که وزیر کشور برای اروپا کشیده بود، استقبال کرده بودند.

رحمانی‌فضلی در آن زمان با اشاره به موج مهاجرانی که در ایران از آنها پذیرایی می‌شود، گفته بود: بیش از یک میلیون و 600هزار نفر از مهاجران افغانستانی در ایران آمادگی مهاجرت به اروپا را دارند و اگر او به‌عنوان وزیر کشور 24ساعت چشم روی مرزهای غربی ایران ببندد، موج عظیمی ایجاد خواهد شد و برای اروپا مشکلاتی به بار خواهد آورد. عراقچی دیروز با تصحیح سوءبرداشت و تفسیرهایی که از سخنان او شده است، گفت: من چنین چیزی نگفته‌ام که اگر تحریم‌ها فشار آورد، با خواهران و برادران افغان خود خداحافظی می‌کنیم. این تعبیر من نیست و چنین برنامه‌ای نداریم. چنین نظراتی در کشور و در وزارت خارجه وجود ندارد و بحث اخراج و یا بازگرداندن مهاجران افغان مطرح نیست. او گفت: ما 40سال است که در کنار برادران و خواهران افغان خود در ایران زندگی می‌کنیم. شاهد حضور آنها در جبهه‌های جنگ در زمان صدام و دفاع از حرم بودیم.

رشادت‌های زیادی آنها انجام دادند. آنها در جامعه ما حضور دارند و روابط خواهرانه و برادرانه‌ای با آنها برقرار است. بحث ما این است که به این عزیزان کمک شود و دیگران نیز مسئولیت‌های خود در این زمینه را انجام دهند.

تأکید داریم که غربی‌ها نمی‌توانند از یک طرف مشکلات اقتصادی برای ما به بار بیاورند و خودشان که مسبب مشکلات مردم افغانستان هستند، مسئولیتی در این زمینه انجام ندهند. درمجموع پذیرایی از مهاجران افغانستانی سالانه 8میلیارد دلار برای کشورمان هزینه دارد. براساس اعلام نهادهای داخلی کشور «کمک‌های مالی دریافتی کشور تنها جوابگوی ۳درصد هزینه‌های پذیرایی از مهاجران افغان بوده است.»

ماجرا اینجاست که با سخنان سیدعباس عراقچی درباره مهاجران افغانستانی، برخورد سیاسی شد. چه آنکه این سخنان در بیان دیگری و حتی تندتر از آنچه عراقچی گفته بود، پیش‌تر از سوی عبدالرضا رحمانی‌فضلی، وزیر کشور و سپس از سوی حسن روحانی، رئیس‌جمهور مطرح شده بود. در این هجمه سیاسی به مرد شماره2 مذاکرات هسته‌ای، مخالفان اصلی برجام در جلوی صف بودند؛ کسانی مثل علیرضا زاکانی، رئیس کمیسیون برجام در مجلس نهم و حسین شریعتمداری، مدیرمسئول کیهان تندترین حملات را به عراقچی داشتند. طبیعی بود در چنین فضایی سیدعباس عراقچی به این مهاجمان کنایه بزند ‌و بگوید به این نکته توجه داشته باشند که مواضعشان اروپا‌پسند نباشد، نکاتی را مطرح نکنند که بار مسئولیت را از روی دوش اروپا بردارند، فشار را از روی آنها برندارند و روی خودمان بگذارند و بحث را کاملا درک کنند.

عراقچی گفته است: این آمریکایی‌ها و غربی‌ها هستند که گروه‌های تروریستی را در افغانستان ایجاد کرده‌اند، جنگ راه انداخته‌اند و مسبب آوارگی مردم این کشور شده‌اند، بنابراین نباید انتظار داشته باشند که ایران فقط هزینه این مهاجران را بپردازد. آنها توقع دارند که از یک طرف ایران هزینه این مهاجران را بپردازد و از دیگر سو، ایران را تحریم می‌کنند و فشار می‌آورند. ما اعلام کردیم که در کنار ادامه‌ حمایت‌های خود از برادران و خواهران مهاجر افغان در ایران، اروپایی‌ها نیز به وظایف خود عمل کنند.

موافق

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه


 رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس (اصولگرا و حامی برجام)
«در بدترین سال‌ها به همنوعان افغان بی‌حرمتی نکردیم. آنها نیز بخشی از تاریخ بازسازی ایران بعد از جنگ هستند. نگرانی عراقچی درباره سالانه یک میلیون مهاجر شرق است که از خاک ایران عازم غرب می‌شوند و بیش از این توان جلوگیری از آنها را نداریم.»

صادق زیباکلام


استاد دانشگاه (اصلاح‌طلب و حامی برجام)
«هیچ تردیدی در بیان اشتباه عباس عراقچی نیست، اما متهم‌ساختن او به نژادپرستی غایت فرصت‌طلبی سیاسی است. آنان که 40سال جلوی اعطای کوچک‌ترین حقوق پناهندگی به افغان‌ها را در ایران گرفته‌اند، حالا مزورانه برایشان اشک تمساح می‌ریزند.»

مخالف

حسین شریعتمداری


مدیر مسئول کیهان
(اصولگرا و منتقد برجام)
«حضور برادران و خواهران افغان در ایران اسلامی سرشار از ایثار و جانبازی و فداکاری است و... حضرتعالی و وزارتخانه متبوعتان غیر از تحمیل سند ذلت‌بار برجام و برباد‌دادن امکانات و ظرفیت‌های کشور چه دستاوردی داشته‌اید؟!»

عزت‌الله ضرغامی


رئیس پیشین سازمان صدا‌و‌سیما
(اصولگرا و منتقد برجام)
«بارها در دولت روحانی در مورد بازنمایی متفاوت رسانه‌ای اقدامات آنان تذکر دادم. سخنان جناب عراقچی با هر انگیزه‌ای که بوده، باعث رنجش عزیزان افغانستانی ما شده است. یک عذرخواهی ساده مشکل را حل می‌کند.»