گام جدی دولت برای حذف 4صفر از پول ملی

پیشنهاد بانک مرکزی که در سال گذشته مبنی بر حذف 4 صفر از پول ملی به هیأت دولت ارائه شده بود، برای بررسی در دستور کار کمیسیون اقتصادی هیأت دولت قرار گرفت.
به گزارش همشهری، سال‌هاست که صفر‌های زیادی جلوی پول ملی ایران قرار گرفته که عملا کارایی ندارد و فقط هزینه مبادلات پولی را افزایش داده است. براساس وعده جدیدی که بانک مرکزی برای سومین بار در دو دهه گذشته داده قرار است این طرح ظرف دو سال اجرا شود با این حال هنوز جدول زمانی برای آگاهی فعالان اقتصادی و مردم ارائه نشده و فقط رئیس‌کل بانک مرکزی دی‌ماه پارسال به این جمله بسنده کرد که این طرح ظرف 2‌سال اجرا می‌شود. قبل از این در سال‌های 1372و 1386هم بانک مرکزی وعده داده بود صفر‌های پول ملی را حذف خواهد کرد که این وعده‌ها هیچ‌گاه عملی نشد.
هم‌اکنون وجود صفر‌های اضافی منجر به مشکلاتی از قبیل افزایش قابل توجه حجم اسکناس در گردش، استفاده از ارقام بزرگ در مبادلات ساده روزمره، خارج شدن سکه از چرخه مبادلات اقتصادی، بروز مشکلات محاسباتی، افت حیثیت ظاهری پول ملی در مقایسه با سایر ارز‌های دنیا، استفاده نشدن از نام واحد پول رسمی (ریال) و جایگزینی آن با واژه غیررسمی تومان شده است. علاوه‌براین، بالا بودن استهلاک اسکناس به‌دلیل نگهداری آن در حجم بالا، هزینه بالای چاپ اسکناس و همچنین استهلاک بالای دستگاه‌های خودپرداز و پول‌شمار از دیگر پیامدهای منفی وجود صفر‌های اضافی است.

برنامه حذف 4صفر 
دیروز پایگاه اطلاع‌رسانی دولت اعلام کرد: طرح بانک مرکزی برای حذف 4صفر از پول ملی بعد از دریافت از بانک مرکزی اکنون به کمیسیون اقتصادی هیأت دولت رفته و این کمیسیون در حال بررسی کارشناسی این طرح است. طول دوره ‌گذار از ریال به تومان ۲۴‌ماه پیشنهاد شده و در این مدت اسکناس‌ها و سکه‌های قدیمی جمع‌آوری و جایگزین می‌شود.
براساس این طرح واحد پولی ملی جدید ایران تحت عنوان تومان تعریف می‌شود که هر تومان معادل 10هزار ریال فعلی و 100ریال جدید خواهد بود. اجرای این طرح منجر به تسهیل و بازیابی نقش ابزارهای پرداخت نقد در تبادلات پولی داخلی و کاهش هزینه‌های چاپ و نشر اسکناس و سکه و کارآمدی نظام پولی خواهد شد. به‌نظر می‌رسد اجرای این طرح در کوتاه‌مدت آثار روانی مثبتی داشته باشد.

سوابق جهانی حذف صفر
طرح حذف صفر از پول ملی در برخی کشورهای توسعه یافته و یا در حال توسعه و نوظهور اجرا شده و از سال ۱۹۲۳ تاکنون ۵۰ کشور به حذف صفر از پول‌های ملی خود اقدام کرده‌اند.تا ابتدای دهه ۱۹۴۰، صفرزدایی از پول ملی فقط در منطقه اروپا اجرا شد اما از ابتدای دهه ۱۹۷۰ تا ابتدای دهه ۱۹۹۰، کشورهای آمریکای لاتین از نظر دفعات و تعداد حذف صفر، پیشرو بودند. 
از ابتدای دهه 90میلادی این سیاست به دفعات در سایر مناطق جهان نیز اجرا شد و بارز‌ترین نمونه آن به سال 2008میلادی بازمی‌گردد که براساس آن زیمبابوه تا سال 2009ابتدا 10و سپس 12صفر را از پول ملی خود حذف کرد و رکورد تازه‌ای را در حذف صفر‌های پول ملی ثبت کرد. تازه‌ترین تجربه حذف صفر‌های پول ملی هم به کشور بلاروس بازمی‌گردد که این کشور 2سال پیش 4صفر را از پول ملی کشورش حذف کرد.

   الزامات حذف 4صفر

از تاریخ رواج قانونی، تومان واحد پولی جدید به‌عنوان واحد رسمی پول ایران معرفی خواهد شد. همچنین مبالغ مندرج در کلیه تعهدات و اسناد و دفاتر و قراردادها از تاریخ رواج قانونی تومان باید ثبت و مطالبه شود و هر جا که در تعهدات و اسناد و دفاتر تجاری و قراردادها تا قبل از تاریخ رواج تومان از واحد ریال استفاده شده است، تقویم این مبالغ براساس نرخ برابری به تومان الزامی خواهد بود.همچنین کلیه عملیات حسابداری، مالی، مالیاتی، محاسباتی، آماری، صورت‌های مالی، داده‌های تاریخی، ثبت اطلاعات، اصلاح دفاتر و حساب‌ها و گرد کردن اعداد، در دستگاه‌های اجرایی بعد از حذف صفر‌های پول باید براساس واحد پولی جدید یعنی تومان انجام شود.