سمیرا رحیمی
روزهای آخر سال را میتوان به شکلهای متفاوتی پشتسر گذاشت؛ مثل همیشه به کار و فعالیتهای روزانه و مشغولیتهای همیشگی پرداخت تا روزهای سال قدیمی به پایان برسند و سال جدید را با روزهایی مشابه روزهای سال قبل آغاز کرد؛ هیچکاری نکرد و کرخت و بیحوصله در انتظار پایان سال نشست یا میتوان با هیجان شمارش معکوس پایان سال کهنه و آغاز سال نو را آغاز کرد. هر راهکاری که در پیش گرفته شود، نباید فرصت برنامهریزی برای سال آینده را فراموش کرد زیرا این روزها بهترین فرصت است برای دورخیز کردن؛ بازبینی آنچه در سال گذشته رخ داده و جهش به آینده؛ آنچه میتوان برای 365روز آینده طراحی کرد. با برنامهریزی برای یک سال میتوان هوشمندانهتر زندگی کرد و مشکلات را دور زد و سریعتر به اهداف انتخابی دست یافت.
برای حفظ تعادل در برنامهریزی، کلیدیترین تکنیک «تفکر زنجیرهای بصری» است. افراد بلندپرواز میدانند که هر قدم به سوی اهدافشان یک قدم ساده و هر اصلی که برای رسیدن به اهداف باید به آن پایبند شوند یک اصل ساده نیست؛ آنها هر قدمی که برمیدارند را حلقهای از زنجیرهای از رویدادها و فعالیتها میبینند که در نهایت آنها را به هدف نهاییشان میرساند. وقتی بتوان تمامی حلقههای این زنجیره منتهی به موفقیت را به وضوح دید، دیگر خبری از ناامیدی، ترس و عجله نخواهد بود و حتی در سختترین شرایط حرکت رو به جلو متوقف نخواهد شد زیرا چشمانداز واضحی از نقطه پایان وجود دارد.
برنامهریزی برای زندگی شخصی اصول و مراحلی مشخص و سادهدارد که بیشتر افراد موفق به خوبی با آنها آشنایی دارند، اما مهمتر از برنامهریزی، اجرای برنامهاست. نخستین قدم در مسیر اجرای برنامه نیز سادهاست: ابتدا باید برنامه یک روز کامل مشخص شود و بعد فعالیتهای آن روز آغاز شوند، تکرار هرروزه این اصل و تبدیل کردن آن به بخشی از سبک زندگی، در نهایت نتیجهای جز موفقیتی که در ذهن هر فرد تعریفی متفاوت دارد، نخواهد داشت.
بازبینی سال گذشته- پیش از آغاز برنامهریزی، باید زمانی کوتاه را به یادآوری سال گذشته اختصاص داد، روزهایی که بیشترین خوشی تجربه شدهاند، نقاط ضعفی که به ترمیم نیاز دارند و درسهایی که از تجربههای مختلف بهدست آمدهاند. پاسخ به این پرسشها چشماندازی تصویری از آنچه باید در سال آینده بر آن متمرکز شد و آنچه باید در سال آینده متحول شود، به دست خواهد داد.
فراموش کردن- همه انسانها از گذشته خود خشمها، پشیمانیها و اشتباهاتی به همراه دارند و با خود حمل میکنند؛ بار سنگینی که حمل آن فرد را در پیمودن مسیر زندگی کندتر میسازد. فراهم کردن فهرستی از این خاطرات و رویدادهای ناخوشایند گذشته که باید به فراموشی سپرده شوند یا وسایل اضافی که باید دور ریخته شده یا بخشیده شوند، فضا را برای رویاها و اهداف جدید در زندگی باز خواهد کرد.
خلق چشماندازی از آینده- زندگی ایدهآل در آینده چه تصویری دارد؟ یادداشت جنبههای مختلف این زندگی، مانند شغل، سلامت، ثروت، خلاقیت، یادگیری، رفاه و سبک زندگی با ذهن و خلاقیتی رها که بدون محدودیت ایدهپردازی میکند، نقشهای دقیق از آینده را خلق خواهد کرد.
انتخاب اهداف اصلی- در مرحله بعد، اصلیترین هدفهای سال باید براساس اولویتها انتخاب شوند؛ اهدافی که بیشترین تأثیر را بر زندگی خواهند داشت. رسیدن به هدفها نیازمند زمان و انرژی است؛از اینرو باید هدفهایی انتخاب شوند که در پایبند ماندن به آنها تردیدی وجود نداشته باشد. درنهایت این اهداف باید به پلههایی قابل اجرا تقسیم شوند، پلههایی که قدم گذاشتن بر آنها، هر ماه هدف را چند پله نزدیکتر خواهدکرد.
ذهنیت در راستای هدف- برای محقق شدن هدفها باید به تواناییهای درونی ایمان داشت و تفکراتی که این تواناییها را تقویت میکنند، بهخاطر سپرد و تکرار کرد. مثلا تفکراتی که باورهایی مانند قدرت، عزتنفس و رفاه را القا میکنند. باید براساس این تفکرات جملات تأکیدی نوشته و روزانه تکرار شوند تا ذهنیت با هدف سازگار شود.
وقتی برای بازیگوشی- زندگی را نباید تنها به اهداف بزرگ اختصاص داد، زمانی را نیز باید برای استراحت، سرگرمی، یادگیری و وقتگذرانی با عزیزان اختصاص داد.یافتن روزهای مناسب چنین فعالیتهایی در هفته یکی از جذابترین بخشهای برنامهریزی سالانهاست.
تعیین همراهان- دوستان و نزدیکان نقشی کلیدی در موفقیت برنامهریزی سالانه دارند، باید میان افرادی که اهداف بزرگ دیگران را به سخره میگیرند یا ناممکن توصیف میکنند با آنهایی که اهداف را عالی و دستیافتنی میپندارند، تفاوت قائل شد و تصمیم گرفت که در طول 12ماه آینده، حضور درکنار کدام گروه رسیدن به اهداف را سادهتر میکند. افرادی که در رسیدن به اهداف تعیین شده کمکی نمیکنند و حتی باعث درجا زدن میشوند، باید بهمدت یک سال کنار گذاشته شوند.
افزودن عادتی جدید- انسان به همان کاری تبدیل خواهد شد که هرروز انجام میدهد. اگر فعالیتها و عادات روزانه سال کهنه چیزی به زندگی نیفزوده یا نفعی نرساندهاند، باید عادتی کوچک و ساده اما مثبت را به سبک زندگی افزود یا جایگزین عادات پیشین کرد؛ مثل یوگا، نوشتن خاطرات روزانه، مرور هفتگی اهداف یا وقتگذراندن و فعالیتکردن در راستای باوری قلبی.
در لحظه بودن- شادی مفهومی ذهنی و شکلی از بودن است که در نتیجه قدرشناسی و لذت بردن از زندگی ایجاد میشود؛ زمانی که انسان بیاموزد قدردان هرلحظه از بودن باشد و از آن لذت ببرد، انرژی و انگیزه بیشتری برای دستیابی به بزرگترین رویاها و اهدافش خواهد داشت.
چه اصولی برای برنامهریزی سالانه وجود دارد؟
دورخیز کن و بپر
چند پیشنهاد برای برنامهریزی شخصی در شروع سال جدید
در همینه زمینه :