میدان اختلافات

معظمه نقی‌پور|  ساری - خبرنگار:



یکی از فضاهایی که در زیباسازی محیط شهری می‌توان از آن بهره برد، میدان‌های شهر هستند. از گذشته تاکنون در جغرافیای شهری میدان به عنوان نقطه شاخص مطرح بوده و می‌توان به عنوان اثرگذارترین فضای شهری از آن نام برد. میدان‌ها در کنار نقشی که در معرفی یک شهر و زیباسازی آن دارند، نقش ترافیکی هم ایفا می‌کنند.

این روزها برداشتن یا تغییر شکل میدان شهر زیراب از سوی شورای ترافیک مطرح شده و همین تصمیم حساسیت‌های مردمی را در پی داشته است. این طرح از سوی شهروندان مورد انتقاد شدید قرار گرفت. البته از این منظر که میدان لازمه و نماد هر شهر است، چنین واکنش‌هایی کاملا طبیعی است، مگر این‌که حذف یا تغییر شکل آن سودی برای شهر داشته باشد.گذرگاهی بودن زیراب و قرار داشتن در مسیر پرتردد تهران-شمال سبب می‌شود روزانه هزاران خودرو از دل این شهر عبور کنند، به همین دلیل گاهی در حاشیه میدان مرکزی این شهر که تنها میدان زیراب است، ترافیک هم ایجاد می‌شود که البته به گفته رئیس شورای شهر زیراب روان است. با این حال برخی مسئولان موافق تغییر شکل میدان هستند و بعضی دیگر هم با آن مخالفت کرده‌اند. به هرحال سنگین شدن بار ترافیک به‌ویژه در تعطیلات و پیدا کردن راه‌حلی برای رفع آن غیر قابل انکار است و از سوی دیگر، شهر بدون میدان را هم نمی‌‌توان متصور شد.


شورا مخالف است

رئیس شورای شهر زیراب گفت: اگرچه برای این پروژه طرحی ارائه شده، اما به نظر می‌رسد این طرح عملی نخواهد شد، زیرا هم هزینه دارد و هم متولی آن مشخص نیست. اگر اداره راه بخواهد اجرایی شدن این طرح را برعهده بگیرد، دو دوربرگردان باید ایجاد شود. در هر حال اعضای شورای شهر با طرح تغییر میدان موافقت نکردند، ما نیز معتقدیم میدان نماد شهر است.

«علی سبحانی» با بیان این‌که طرح تغییر شکل میدان زیراب به شکل بیضی از سوی شورای ترافیک مطرح است، افزود: طرح تغییر شکل میدان زیراب توسط شورای ترافیک مطرح شد و دلیل آن نیز ترافیک پایان هفته و تعطیلات عنوان شده است. در صورتی که ما در سراسر ایران شاهد ترافیک هستیم. از سوی دیگر ترافیکی که در زیراب می‌بینیم، روان است که همین عاملی برای آشنایی مسافران با شهر و خرید از مغازه‌های آن می‌شود. در هر حال شورای ترافیک اصرار بر تغییر شکل میدان از دایره به بیضی دارد ولی شورای شهر موافقت نکرده است.

وی احترام به نظر مردم را لازمه اجرای هر پروژه دانست و اظهار کرد: این میدان تنها میدان زیراب و نماد شهر ماست. طبیعی است که شهروندان مخالف این طرح باشند. باید به تصمیم مردم احترام گذاشت و به احترام مخالفت شهروندان، شورای شهر زیر بار اجرایی شدن پروژه نمی‌رود.


اصلاح به جای حذف

اما فرماندار سوادکوه موافق تغییر شکل تنها میدان شهر زیراب است. «سعید یزدانی» در گفت‌وگو با همشهری میدان را نماد شهر دانست و به همشهری گفت: حذف میدان زیراب به هیچ‌وجه در دستور کار نیست. اما شکل کنونی میدان را هم قبول نداریم و معتقدیم که باید میدان جدیدی برای حل مشکل ترافیک مرکز شهر طراحی شود و این محل پرتردد وضعیتی شکیل به خود بگیرد.
وی افزود: شورای ترافیک این احتمال را داده که شاید شعاع دایره‌ای میدان تغییر کند. به این معنا که شعاع دایره‌ای میدان کم و وسط آن نیز توسط کارشناسان برنامه‌ریزی شهری و هنرمندان معماری طراحی شود. البته کلیات طرح مورد نظر در شورای ترافیک مصوب شد، اما جزئیات آن هنوز مصوب نشده و باید بررسی شود.


ضرورت مطالعات فنی و ترافیکی

نمونه‌هایی از طرح‌های کاهش بار ترافیکی در استان اجرا شد که گاهی شرایط را بدتر کرد و در خوش‌بینانه‌ترین حالت تاثیری در بهبود وضعیت ترافیکی نداشت. همین موضوع نیز سبب نگرانی شهروندان زیراب شده که مبادا با اجرای یک طرح نامناسب، مشکل به جای حل شدن، بزرگ‌تر شود.

یک کارشناس ارشد عمران با بیان این‌که میدان متحمل بار ترافیکی است، گفت: میدان در کمربند اصلی بین شهری قرار گرفته و عمدتا در تعطیلات دارای بار ترافیکی است.
البته درباره ترافیک‌های سنگین در صورت وجود بستر، راه‌حل مناسب ایجاد زیرگذر یا روگذر است. در مواردی هم که بستر فراهم نباشد، گزینه تعریض معابر و گذر یا کوچک کردن شعاع میدان در صورت امکان وجود دارد.

«فاطمه توکلی» با بیان این‌که کم کردن شعاع میدان زیراب، نیازمند بررسی‌های تخصصی است، اظهار کرد: شعاع میدان با توجه به عرض تقاطع و بار ترافیکی محاسبه می‌شود. باید به این نکته توجه داشت که کاهش غیراستاندارد شعاع میدان هم می‌تواند در یک اثرگذاری معکوس، منجر به اختلال در ترافیک شود. بنابراین در نظر نگرفتن موارد تخصصی مشکل‌ساز خواهد بود و می‌تواند به تردد خودروها در شهر و نقطه تمرکز شهری اختلال وارد کند.

وی اجرایی شدن طرح کاهش شعاع میدان زیراب را منوط به فراهم بودن بستر دانست و افزود: اگر طبق نظر کارشناسان شهرسازی و براساس آمار و ارقام و محاسبات این طرح قابل اجرا باشد، می‌توان گفت گزینه تعریض تقاطع نیز در صورت مناسب بودن بستر و زیرسازی‌های لازم قابل اجرا خواهد بود. بنابراین برای ایجاد امنیت خاطر در شهروندان و مسافران باید تمامی موارد تخصصی را در نظر گرفت تا بتوان بهترین راه‌حل را برای روان بودن ترافیک انتخاب کرد.


اجرای طرح توقف مطلقا ممنوع در محدوده میدان زیراب 

این حق شهروندان است که نسبت به سرنوشت تنها میدان شهر خود حساسیت داشته باشند. اگر کاهش شعاعی میدان در برخی مناطق پاسخگوی مشکلات بود، در شهر زیراب با توجه به موقعیت میدان، معابر و مغازه‌های اطراف و مجاورت با پل اصلی شهر که دو نقطه شرقی و غربی را به هم متصل می‌کند، کاهش شعاع نمی‌تواند چندان تاثیری در بار ترافیکی داشته باشد. برای ارائه چنین طرح‌هایی تمام جوانب امور شهری و شهروندان را باید در نظر گرفت. نکته اینجاست که در حال حاضر میدان شهر زیراب گره ترافیکی بزرگی ایجاد نمی‌کند تا با کاهش شعاع، این گره باز شود. پیش‌بینی شهروندان و برخی صاحبنظران این است که حتی کاهش شعاع میدان زیراب ممکن است ترافیک سنگین‌تری در شهر ایجاد کند. به هر حال پروژه، آن هم در روزهای پایانی سال، برای شهروندان زیراب که معمولا در همه مناسبت‌های تعطیل ترافیک سنگینی در شهر شاهد هستند، صرفا یک پروژه اصلاح هندسی عادی نیست و طرحی مهم در زندگی شهری محسوب می‌شود. پیشنهاد می‌شود قبل از گرفتن هر تصمیم، را‌ه‌های کم‌هزینه‌تری تجربه و پس از آن تصمیم نهایی گرفته شود. به همین منظور می‌توان شعاعی برای میدان در نظر گرفت و طرح توقف مطلقا ممنوع را در آن اجرا کرد، زیرا دلیل اصلی گره ترافیکی در این میدان، پارک بی‌دلیل خودروهاست.