2 تصویر از تورم پاییزی تولید صنعتی در ایران
تصویری که مرکز آمار ایران از تورم بخش تولید صنعتی ارائه داده نشان از یک مورد عجیب در سیاستگذاری صنعتی و پولی دولت دارد و مشخص نیست چرا کشوری که داعیه فرهنگی دارد، به افزایش هزینه تمامشده تولید محصولات فرهنگی بیتوجه است.
ماجرا چیست؟ مرکز آمار میگوید هزینه تولید صنعتی در پاییز امسال نسبت به پاییز پارسال 73درصد افزایش یافته است و نرخ تورم نقطه به نقطه صنایع غذایی و آشامیدنی در پاییز امسال به 46.5درصد، تولید محصولات دخانی 156درصد، تولید منسوجات 74درصد، تولید پوشاک 47درصد، دباغی و تولید کیف و چمدان 58.6درصد و تولید چوپ و محصولات چوبی 99درصد رشد کرده است.
تورم تولید فرهنگ رکورد زد
مرکز آمار ایران میگوید: هزینه تولید کاغذ و محصولات کاغذی در فصل پاییز امسال نسبت به مدت مشابه پارسال 151درصد رشد کرده که نسبت به سایر فعالیتهای صنعتی بالاترین نرخ تورم نقطه به نقطه بهشمار میآید. قیمت کاغذ از اردیبهشتماه امسال تاکنون 6برابر افزایش یافته و بسیاری از ناشران کتاب، روزنامهها و رسانههای چاپی را با زیان سنگین مواجه کردهاست، اما برخی فعالان بازار کاغذ میگویند واردات کاغذ بهدلیل آنچه به اشتباه کالای لوکس نامیده میشود، متوقف شده و از سوی دیگر کاغذهای وارداتی به کشور با دلار 4200تومان در اردیبهشتماه امسال با نرخ دلار آزاد عرضه میشود. از سوی دیگر در بودجه سال آینده، دولت بودجه حمایت از نشر کتاب و مطبوعات را نسبت به امسال 5درصد کاهش داده؛ درحالیکه قیمت کاغذ دستکم در ماههای اخیر رشدی 500درصدی را تجربه کرده است. آمارهای رسمی نشان میدهد هزینه انتشار، چاپ و تکثیر رسانههای ضبطشده نظیر تولید فیلم و موسیقی در فاصله پاییز پارسال تا پاییز امسال 76درصد افزایش یافته است. رشد خیرهکننده قیمت تمامشده در بخش فرهنگ، از سویی مؤسسات رسانهای نظیر ناشران کتاب و مدیران نشریات را در تنگنای شدید قرار داده؛ بهنحوی که بیم آن میرود با افزایش قیمت، محصولات فرهنگی از سبد مصرفی مردم حذف شود.
یارانه بنزین در باک خودروسازان
نکته عجیبتر اینکه هزینه تولید فرآوردههای نفتی در پالایشگاههای ایران برابر با اعلام مرکز آمار ایران، در پاییز امسال نسبت به پاییز پارسال صددرصد رشد کرده اما قیمت این فرآوردهها ثابت مانده؛ درحالیکه نرخ تورم تولید وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیمتریلر در این مدت فقط 32.8درصد رشد کرده اما بهدلیل زیانده بودن شرکتهای خودروساز و بهرهوری پایین آنها قیمت خودرو و سایر وسایل نقلیه در یک سال اخیر 2برابر افزایش یافته است. این واقعیت تلخی است که در ایران برخلاف اکثر کشورهای جهان، قیمت فرآوردههای نفتی بهویژه بنزین با قیمت تمامشده عرضه میشود و به بیان روشن قیمت سوخت، گران اما خودرو ارزان است؛ اتفاقی که باعث شده عملا یارانه بنزین که به نام مصرفکننده توزیع میشود، در باک خودروهایی ریخته میشود که هم مصرف بالایی دارند و هم باعث آلودگی محیطزیست و ترافیک در شهرها میشوند، زیرا بهدلیل پایین بودن قیمت بنزین، سفرهای درونشهری به گزینه مطلوب شهروندان تبدیل شده است.
هزینه تولید ماشینآلات
مرکز آمار ایران گزارش داده هزینه تولید ماشینآلات و دستگاههای مولد و انتقال برق در پاییز امسال نسبت به پاییز پارسال 118درصد بیشتر شده است. حال آنکه افزایش تولید این ماشینآلات استراتژیک در صنعت برق باعث افزایش قیمت تمامشده تولید و توزیع برق شده؛ درحالیکه قیمت برق هم همانند سایر حاملهای انرژی ثابت مانده که در عمل به ابزار تشویق مصرفکنندگان پرمصرف تبدیل شده و یارانه انرژی نصیب پرمصرفها و پردرآمدها میشود. آیا وقت آن نرسیده که دولت و مجلس دست از روشها و سیاستهای غلط اقتصادی بردارند؟
تازهترین دادههای مرکز آمار نشان میدهد فرهنگ، بازنده و خودروسازان، برنده تورم تولید بودهاند؛ هزینه تولید کاغذ در پاییز امسال نسبت به پاییز پارسال 151درصد و هزینه تولید خودرو فقط 32.8درصد رشد کرده است