اجتماعی
خطر‌ناک‌ترین شغل کشور در گلوگاه
رئیس شرکت تعاونی دکل‌بندان گلوگاه: بسیاری از دکل‌بندان این شهرستان مدارک تحصیلی بالایی دارند که به دلیل نبود کار به این شغل روی می‌آورند
شهرام سوادکوهی| ساری - خبرنگار:
فصل چهارم قانون کار از مواد 85 تا 106 به حوزه ایمنی و سلامت کار پرداخته است. مقوله صیانت از جان کارگران در کارگاه‌ها از مواردی است که به عنوان یک مسئولیت اجتماعی و دولتی در کشور مورد توجه قرار دارد. نگاهی به آمارهای حوادث ناشی از کار در کشور هم نشان می‌دهد که این موضوع بیش از این‌ها باید مورد توجه قرار داشته باشد. به‌ویژه در مشاغلی که خطرهای بسیار زیادی دارند و مصدومان و فوتی‌های متعددی تاکنون برجا گذاشتند. دکل‌بندی از پرخطرترین و پرتلفات‌ترین مشاغل کشور است که بسیاری از مردم شهرستان گلوگاه مازندران هم با سختی‌های آن آشنا هستند و هم با پیامدهای تلخ ناشی از حوادث آن مواجه شده‌اند.
بر اساس آمارهای رسمی تاکنون بیش از 200 دکل‌بند گلوگاهی در این شغل پرخطر و خاص جان خود را از دست داده‌اند و صدها تن هم مصدوم و حتی خانه‌نشین شده‌اند. شهرستان گلوگاه کانون اصلی دکل‌بندان ایران محسوب می‌شود.
همه افراد در این شهرستان به نوعی با دکل‌بندان ارتباط و نسبت دارند. به عبارتی در هر خانواده‌ای می‌توان ردی از دکل‌بندی پیدا کرد. خانواده‌های زیادی را هم می‌توان یافت که از حوادث ناشی از دکل‌بندی داغدار شده‌اند.
آخرین مورد فوت مربوط به «امیر رسولی» جوان 32ساله گلوگاهی است که خرداد امسال به دلیل سقوط از ارتفاع جان خود را از دست داد. این گستردگی شغلی در یک شهرستان و وقوع حوادث پیاپی، هنوز به اتفاقات حمایتی مناسب متکی بر ماده‌های قانونی مربوط به ایمنی و سلامت کار برای دکل‌بندان منجر نشده است.
تشکیل تعاونی
دکل‌بندان گلوگاه یک شرکت تعاونی هم تشکیل داده‌اند تا بتوانند مطالبات خود را به صورت سازماندهی‌شده بیان و پیگیری کنند، اما همچنان کمترین حق آنان که ایمنی و پشتیبانی شدن حین انجام کار با پوشش‌های بیمه‌ای است، در پیچ و خم فرایندهای قانونی مانده است.
به گفته «عباسقلی عظیمی» رئیس شرکت تعاونی دکل‌بندان گلوگاه، بسیاری از دکل‌بندان این شهرستان جزو افراد دانش‌آموخته هستند که به دلیل مشکل اشتغال به این شغل روی می‌آورند.
وی می‌افزاید: «گلوگاهی‌ها دیگر توان تحمل داغ جوانان را ندارند. تحقق این آرزوی بحق شهروندان که جوانی بر اثر حواث ناشی از دکل‌بندی جان خود را از دست ندهد، به حمایت مسئولان نیاز دارد. باید برای دکل‌بندان آینده‌ای مطمئن و ایمن ایجاد شود.»
این فعال صنفی دکل‌بندی پیگیری مسائل مختلف فعالان این حوزه را مهم‌ترین دغدغه شرکت تعاونی دکل‌بندان عنوان می‌کند. البته علاوه بر این شرکت تعاونی، مسئولان استان نیز تاکنون ده‌ها بار برای حل مشکلات دکل‌بندان و مسائل مربوط به پوشش بیمه‌ای آنها و توجه به ایمنی دکل‌بندان در کار، اظهارنظر و پیگیری کردند، اما عجیب است که این پیگیری‌ها به نتیجه و سرانجام مشخصی نرسید.
نمایندگان شرق استان در ادوار مختلف از اصلی‌ترین مسئولان پیگیر مسائل مربوط به دکل‌بندان بودند. این پیگیری همواره نتایجی مقطعی داشت، اما هنوز نتوانسته نیازهای دکل‌بندان را به صورت کامل برطرف کند.
نماینده بهشهر، نکا و گلوگاه در مجلس شورای اسلامی درباره حمایت از دکل‌بندان گلوگاهی می‌گوید: «تلاش‌هایی برای حل مشکل بیمه دکل‌بندان در حال انجام است و کمک‌هایی هم به برخی دکل‌بندان و خانواده‌های آنان شده است.»
حمایت موردی
به گفته «علی محمد شاعری» حدود 2 هزار و 600 دکل‌بند در گلوگاه زیر پوشش کمک‌های موردی مانند کمک‌هزینه تامین جهیزیه فرزندان و دریافت سبد کالا قرار گرفته‌اند. وی بارها در مورد حل مشکل دکل‌بندان و ساماندهی وضعیت شغلی و ایمنی کار آنها صحبت‌هایی کرده است.
دکل‌بندان امیدوارند این وعده‌ها به نتیجه برسد. مهم‌ترین بخش این فعالیت‌ها نیز ایجاد ساختار و سازمانی مناسب برای حمایت از فعالان در شغل پرخطر دکل‌بندی است.
مدیرکل بازرسی کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی می‌گوید: «برای حل مشکلات دکل‌بندان گلوگاه و پشتیبانی از فعالان و مصدومان و بازماندگان فوتی‌های این شغل، تاکنون بیش از 10 جلسه با سازمان‌های مربوطه داشتیم تا بتوانیم یک ساختار ویژه برای این افراد تشکیل بدهیم. هدف ما این است که با تشکیل یک ساختار مناسب شرایط به گونه‌ای رقم بخورد که پیمانکاران بدون توجه به مسائل آموزشی و مهارتی دکل‌بندان و قرار دادن آنها زیر پوشش بیمه نتوانند دکل‌بندان را به کار بگیرند.»
«علی مظفری» به پیگیری‌های نماینده شرق مازندران در مجلس برای رفع مشکلات دکل‌بندان اشاره می‌کند و می‌افزاید: «با پیگیری‌های نماینده مردم منطقه و تاکیدهای وزیر و مسئولان مربوطه تلاش شده از افرادی که پیشتر در این شغل آسیب دیده‌اند و پرداخت بیمه‌شان درست انجام نشده است، با همکاری سازمان بهزیستی حمایت کنیم. چنین روندی مستمر خواهد بود و تا رفع مشکلات این قشر پیگیر هستیم.»
آموزش دکل‌بندان
وی با اشاره به برنامه‌ریزی برای مهارت‌افزایی دکل‌بندان اظهار می‌کند: «برنامه‌ریزی شده تا با حمایت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و اداره کل فنی و حرفه‌ای مازندران، مبلغی برای آموزش دکل‌بندان اختصاص داده شود. این برنامه‌ریزی نتیجه داده و این طرح در استان در حال انجام است.»
آموزش دکل‌بندان برای نخستین‌بار در مازندران و در گلوگاه اجرا شد تا با افزایش مهارت دکل‌بندان در مسائل مربوط به اجرا و ایمنی کار در ارتفاع و روی دکل، حوادث شغلی این صنف کاهش یابد. در این طرح آموزشی، دکل‌بندان حدود 160 ساعت آموزش در مورد مسائل ایمنی و استانداردهای دکل‌بندی پشت سر می‌گذارند. به گفته رئیس مرکز آموزش فنی و حرفه‌ای گلوگاه بالا بودن تعداد دکل‌بندان در گلوگاه سبب شده که طرح از این شهرستان آغاز شود. «بهروز عبدی» بیان می‌کند: «با توجه به جمعیت بالای دکل‌بندان در این شهرستان و نیاز به آموزش و استقبال مردم، این آموزش‌ها ادامه دارد.»
گلوگاه، آبستن حوادث دکل‌بندان
آموزش نکات ایمنی به دکل‌بندان مساله مهمی بود که مورد توجه قرار گرفت، اما این تمام مشکل دکل‌بندان گلوگاه نیست. در اختیار نداشتن تجهیزات ایمنی مناسب نیز به عنوان یکی دیگر از حداقل‌های اساسی در این شغل گاهی از زبان دکل‌بندان به عنوان یکی دیگر از مشکلات مطرح می‌شود. دکل‌بندان لباس و تجهیزات خاص و متفاوتی باید در اختیار داشته باشند تا از آنها در مقابل خطرات این شغل محافظت کنند. همه این نکات در صورتی که توجه دولت به طور ویژه به دکل‌بندان و الزامی شدن پوشش بیمه‌ای، ایمنی و تجهیزاتی آنان از سوی پیمانکاران معطوف شود، محقق خواهد شد. به خاطر همین مسائل نیز با وجود تمام پیگیری‌هایی که مسئولان انجام داده‌اند، گلوگاه هنوز آبستن خبرهای تلخ برای دکل‌بندان است.
