ما کجا؛ چین کجا؟

      خبر: عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست می‌گوید: 80میلیون ایرانی به اندازه 1.4 میلیارد چینی انرژی مصرف می‌کنند.

      نقد: این نه یک حرف تازه که تکراری از گزاره‌ای است که در سال‌های اخیر بارها از زبان مسئولان بیان شده و البته کسی این سؤال را پیش روی مسئولان نگذاشته که تفاوت ما و چینی‌ها‌ و دیگر کشورهای کم‌مصرف دنیا ناشی از چیست و آیا این مردم ایران هستند که مقصر مصرف بالای انرژی هستند یا اینکه خطای سیاستگذاران و دولتمردان باعث چنین شکافی در جاده پیشرفت بین ما و دیگران شده است؟

در شرایطی که کشور فاقد سازمانی برای حفاظت از منابع انرژی باشد، نتیجه روشن است، تولید با وجود انرژی ارزان، گران تمام می‌شود و مصرف، ارزان خواهد بود. اگر عیسی کلانتری مثال می‌آورد که در بیشتر کشورهای جهان خودرو ارزان و نگهداری آن گران است، اما در ایران قیمت خودرو گران و نگهداری آن بسیار ارزان است و باید این نکته را به ایشان و سایر دولتمردان گوشزد کرد که راز این مثال‌های انحرافی در سیاستگذاری‌های غلط چند دهه گذشته است و دولت‌ها بیش از آنکه به کارآمدی توجه داشته باشند، خریدار محبوبیت‌های سیاسی زودگذر هستند و با این روند امیدی به اصلاح فرایندهای غلط نیست.

چین با جمعیت 1.4میلیارد نفری، بخش عمده انرژی خود را وارد می‌کند و تولید ارزان را به دیگر کشورها صادر می‌کند و ایران با جمعیتی 80میلیون نفری نیازی به واردات انرژی ندارد ولیکن تولید گران دارد و در بازارهای جهانی سهم چندانی ندارد. اشکال آنجاست که هنر دولتمردان ما در عرضه انرژی بیشتر است تا مدیریت تقاضا و مقبولیت کوتاه‌مدت را به مصلحت و منفعت بلندمدت ترجیح می‌دهد و همچنان ترجیع‌بند اظهارنظرهای دولتمردان این است که ما چند برابر دیگران انرژی مصرف می‌کنیم. 

حال اگر جهت تغییر کند، سرمایه‌گذاری در زمینه مصرف بهینه انرژی توجیه پیدا می‌کند و اشتغال ایجاد خواهد شد، افسوس که ما دولتمردانی داریم که قدر منابع انرژی را نمی‌دانند، به فکر حفاظت از منابع عظیم انرژی نیستند و مردم را مقصر می‌دانند. غافل از اینکه مردم به دولتمردان رأی می‌دهند تا روند صحیح را در پیش بگیرند و به جای سخن گفتن، عمل کنند.