نقش همکاری در توسعۀ فرهنگی

مریم اسکندری|    کارشناس فرهنگی و امور اجتماعی:


رشد و توسعه فرهنگی هر جامعه مدیون مدیریت مدبرانه و مقتدرانه‌ای است که بتواند با اعمال مدیریت فرهنگی، جامعه را از مرحله‌ای محدود و نامناسب که فضای تنفس فرهنگی را تنگ میکند، عبور دهد و مردم را به بالندگی و توسعه برساند. اگر چنین مدیریتی در جامعه وجود نداشته باشد یا مردم مدیران ضعیف، کم‌هوش، ناآگاه و بی‌تدبیر داشته باشند، نباید انتظار شکوفا شدن فرهنگ و مقولات فرهنگی داشت. 

در سال‌های اخیر افزایش جمعیت و گسترش ترافیک و آلودگی‌های زیست‌محیطی و... ذهن بسیاری از برنامه‌ریزان شهری و مدیران اجرایی شهر را بیشتر از پیش به‌ خود مشغول کرده است. نکتۀ مهم اما نیازهای فرهنگی و رسیدگی به آرمان‌ها و خواست‌های درونی مردم است. هر شهر در کنار ساخت فضاها و کالبد شهر، نیازمند برقراری روابط معقول میان محیط طبیعی و فیزیکی با وضع اجتماعی و فرهنگی است. به ‌طور معمول در کلانشهر‌ها و شهر‌های بزرگی چون کرج، ریشه بسیاری از چالش‌های  بزرگ و زنجیره‌ای را باید در ضعف فرهنگ بومی و محله‌ای جست. 

در شهر‌هایی مانند کرج زندگی ماشینی و روابط مجازی، فروشگاه‌های بزرگ، مراکز فروش دور از منزل و نبود یا کمبود فضاها و عرصه‌های عمومی در محله‌ها و نواحی به از بین رفتن روابط محله‌ای و منطقه‌ای منجر شده است. خصوصی شدن اوقات ‌فراغت، گذراندن زمان زیاد در منزل، کاهش ارتباط میان همسایگان، نبود زمان و فرصت کافی برای تخلیه فشارهای ناشی از مشکلات زندگی روزانه و مانند اینها گسترش یافته و بر ایجاد و تشدید چالش‌های شهری اثر گذاشته است. این امر دلیل محکمی بر نیاز ضروری شهر‌ها به مدیریت کامل و جامع شهری در همه امور به‌ویژه مشکلات فرهنگی و اجتماعی است.

 باید با همکاری دستگاه‌های خدمت‌رسان در کرج و البرز در حوزه فرهنگ، با هم‌افزایی و انرژی مضاعف به توسعه فرهنگی و افزایش سرانه فرهنگی شهر دست یابیم. همه مشکلات زندگی همچون ترافیک و حمل‌و‌نقل ریشه در فرهنگ دارد و رفع آنها نیازمند ارتقای فرهنگی و شهری است. کرج شهر قومیتی با هویت‌های مختلف صنفی، زبانی، نژادی و حرفه‌ای است که نقش تاثیرگذاری در تحول و توسعه زندگی ایجاد و قدرت توصیف و تعیین وضع موجود جامعۀ انسانی در زندگی را نمایان کرده است. نقش اصلی حوزه فرهنگی و اجتماعی شهرداری کرج ارتقای فرهنگ شهروندی، توجه به سلامت اجتماعی، ایجاد نشاط و امید به زندگی و احیای فرهنگ است. مدیران شهری کرج در حوزه اختیارات خود برنامه‌های فرهنگی را اجرا می‌کنند. در اجرای این امر باید تمام دستگاه‌های خدمت‌رسان در حوزه فرهنگ همکاری و هم‌افزایی داشته باشند تا بتوان به نتیجه مطلوب دست یافت. 

برنامه‌ریزی شهرها نیازمند ایجاد هماهنگی میان دستگاه‌های تصمیم‌گیرنده در حوزه فرهنگی و اجتماعی است؛ یعنی شهرداری‌ها، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، اداره کل مسکن و شهرسازی، صدا و سیما، سازمان میراث فرهنگی، اداره کل ورزش و جوانان و برخی دیگر از دستگاه‌ها که به‌گونه‌ای دارای تجربیاتی در برنامه‌های فرهنگی، اجتماعی و تفریحی هستند. تبیین و تعیین مبانی فرهنگ شهرنشینی برای همه مردم به‌ویژه قشر جوان و نوجوان، برقراری زمینه مناسب برای رشد و اعتلای این فرهنگ و ارتقا و اصلاح فرهنگ همگانی گامی مؤثر در دستیابی به شهر فرهنگی است.
توسعه فضاهای فرهنگی مانند فرهنگسراها، خانه‌های فرهنگ، کتابخانه‌های عمومی و تخصصی، نگارخانه‌ها، موزه‌ها و بنا‌های فرهنگی به فراخور جمعیت محله‌ها و منطقه‌های شهری در حوزه فعالیت‌ها و برنامه‌های شهرداری‌هاست.