تدوین 50 پروژه برای مقابله با گردوغبار تهران
معاون فنی اداره کل حفاظت محیطزیست استان تهران از تدوین برنامه مقابله با پدیده گردوغبار استان تهران ذیل 3محور اصلی خبر داد و گفت که این برنامه به سازمان حفاظت محیطزیست ارسال شده است.
مهرداد کتالمحسنی با اعلام این خبر به همشهری گفت: ستاد استانی مقابله با گرد و غبار در اوایل سالجاری با مشارکت دستگاههای ذیربط ازجمله استانداری و صنایع استانی برای مقابله با گردوغبار در سطح ملی تشکیل شد و روی پروژههای مرتبط با پیشگیری و جلوگیری از گردوغبار متمرکز شد. این اقدام در نهایت به تعریف 50پروژه برای مقابله با گردوغبار ذیل 3محور اصلی منجر شد.
کتالمحسنی درباره 3محور یادشده تصریح کرد: محور نخست، پیشگیری و جلوگیری از انتشار گردوغبار به سمت سکونتگاهها و مراکز حساس است که راهکار تعریفشده برای اجرای آن، اجرای عملیات نهالکاری و مالچپاشی و بهعبارت دیگر اجرای عملیات بیولوژیکی و غیربیولوژیکی در قالب اقدامات فیزیکی است و اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان تهران متولی آن است. البته اقداماتی در گذشته برای مقابله با گردوغبار انجام اما مقرر شد این اقدامات بهروز شود و پس از طی مراحل اداری در دستور کار قرار بگیرد. آنطور که کتال محسنی میگوید: محور دوم، پایش گردوغبار به شیوه نرمافزاری و سختافزاری است که با محوریت سازمان حفاظت محیطزیست و سازمان هواشناسی انجام خواهد شد. با راهاندازی سامانه پایش، وضعیت گردوغبار بهصورت آنلاین گردآوری میشود و پس از تجزیه و تحلیل، گزارش نهایی آن در اختیار دستگاههای ذیربط و مردم قرار خواهد گرفت. محور سوم، اطلاعرسانی، آموزش و تنویر افکار عمومی با هدف بسترسازی برای مشارکت بیشتر مردم است که متولی آن دفتر فنی استانداری است. معاون فنی اداره کل حفاظت محیطزیست استان تهران با اشاره به اینکه 50پروژه مقابله با گردوغبار ذیل این 3محور تدوین شده، گفت: این پروژهها به تصویب کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا رسید و سپس به دبیرخانه مرکزی مقابله با گردوغبار در سازمان حفاظت محیطزیست ارسال شد. بهگفته وی، سازمان حفاظت محیطزیست تا پایان امسال، بررسیهایی در سطح ملی برای مقابله با پدیده گردوغبار انجام میدهد تا براساس آن، برنامههای مقابله با این پدیده بهصورت ملی آغاز شود.
کتالمحسنی درباره نحوه تامین اعتبارات لازم برای اجرای پروژههای مقابله با گردوغبار هم گفت: همزمان با آغاز عملیات اجرایی، اعتبارات این پروژهها بهصورت ملی تأمین خواهد شد. وی در عین حال یادآور شد که هنوز اقدام خاصی برای مقابله با گردوغبار صورت نگرفته و منتظر اعلام نظر سازمان حفاظت محیطزیست هستیم.
این مقام مسئول در اداره کل محیطزیست استان تهران گفت: به موازات عملیات مالچپاشی، نهالکاری و سایر اقدامات بیولوژیکی و غیربیولوژیکی برای مقابله با گردوغبار، پیگیری تأمین حقابه تالابها هم در دستور کار قرار دارد. به گفته وی، حقابه تالابها مدت مدیدی است که در نقاط مختلف کشور تأمین نشده و همین بیتوجهی به تالابها به بروز کانونهای گردوغبار دامن زده است؛ ازجمله حقابه تالاب بندعلیخان در استان تهران سالهای متمادی است که تأمین نمیشود و تنها در مواقعی که سیلابی جاری شود یا وضعیت بارشها مطلوب باشد این تالاب آبگیری میشود درحالیکه این تالاب نقش مهمی در مهار گردوغبار تهران دارد و تأمین حقابه آن ضرورتی اجتنابناپذیر است.
پایتخت در محاصره 180هزار هکتار کانون گردوغبار
معاون اسبق آبخیزداری، مراتع و امور بیابان سازمان جنگلها و مراتع کشور، پیش از این به همشهری گفته بود که براساس آخرین پایشهای صورتگرفته حدود 180هزار هکتار از عرصههای بیابانی که از بویینزهرا آغاز میشود و جنوب آبیک تا نظرآباد کرج، ملارد، شهریار، غرب استان تهران و جنوب کرج را دربرمیگیرد، در حال تبدیلشدن به کانونهای بحرانی گردوغبار است.
پرویز گرشاسبی افزود: رطوبت خاک تا پیش از این مانع بروز و ظهور کانونهای گردوغبار در این اراضی میشد و مادامی که حقابه منابع طبیعی این اراضی از طریق رودخانههای کرگان، زیاران، ابهررود و خررود تأمین میشد، مشکلی در این اراضی وجود نداشت اما خشکسالیهای پیدرپی از یک سو و از سوی دیگر مدیریت نادرست منابع آبی و تغییراتی که در این رودخانهها داده شد، کانون رطوبت این اراضی را که شبیه به باتلاق بود، خشک و زمینه را برای تبدیلشدن به کانونهای گردوغبار ایجاد کرد. این کانونها از پتانسیل بالایی برای شکلگیری گردوغبار برخوردار است؛ گردوغباری که سلامت شهروندان تهران، کرج، قزوین و شهرهای واقع در این حوزه را باخطر جدی مواجه میکند.
او گفت: 8هزار هکتار اراضی بیابانی محدوده چرمشهر واقع در جنوب شرق تهران هم تا تبدیلشدن به کانون گردوغبار یک گام فاصله دارد و بنا به اعلام کارگروه ملی گردوغبار، این اراضی از نظر ذرات و دانهبندی بهشدت مستعد فعالشدن گردوغبار است.
گرشاسبی به تالاب بندعلیخان ورامین هم اشاره کرد و گفت: حقابه این تالاب از طریق زهکش آبهای سطحی تهران و بخشی هم از طریق رودخانه کرج تأمین میشد که اکنون این حقابه بهشدت افت کرده و درصورت تداوم این روند، اراضی این تالاب به کانون گردوغبار تبدیل میشود.