راه‎های کردستان در انتظار اعتبار ویژه

‌محمد توفیق مشیرپناهی |  سنندج- خبرنگار:


کردستان280 کیلومتر بزرگراه دارد، اما بدون آزادراه است. بیش‎تر راه‌های استان ویژگی‌های راه فرعی را دارند، اما با وجود این  از جاده‎ها به عنوان مسیر ترانزیت استفاده می‌شود که بهره‌گیری بیش از حد از این جاده‎ها باعث خرابی خط‌کشی و روکش آسفالت می‌شود.

این در حالی است که با مشخص کردن 28نقطه حادثه‎خیز در راه‎های استان، مسئولیت عملیات نگهداری جاده‎ها به صورت مستمر باید ادامه داشته باشد. برای بررسی بیشتر موضوع گفت‌وگوی همشهری را با «رامبد نوذری»‌ معاون اداره راهداری و حمل‌و‌نقل جاده‎ای کردستان در ادامه می‎خوانید. 


ایمنی راه‎های استان چه وضعیتی دارد؟ 

طول شبکه راه‌های استان کردستان 7هزار و 850 کیلومتر است که 6 هزار کیلومتر راه روستایی و هزار و 850 کیلومتر آن راه بین‌شهری است. از این میزان 280 کیلومتر از راه‌های بین‌شهری شامل بزرگراه می‌شود و مابقی آن یا اصلی است یا فرعی. با توجه به این‎که وضعیت استان ما از نظر توپوگرافی و شرایط منطقه، وضعیت کوهستانی دارد، بیش از 90 درصد راه‌های استان دارای وضعیت توپوگرافی سخت و کوهستانی است و 6 ماه از سال آب‌وهوای سرد و کولاک و یخبندان بر این منطقه حاکم است که روی وضعیت ایمنی جاده‌ها تأثیرگذار است. این امر وظایف راهداری در اداره کل راهداری و حمل‌و‌نقل شهری را دشوار می‎کند. در استان کردستان 280 کیلومتر بزرگراه وجود دارد در حالی که بدون آزادراه است و بیشتر راه‎های استان از مشخصات راه فرعی برخوردارند اما با وجود این، جاده ترانزیتی به شمار می‌روند که استفاده بیش از حد از جاده‎ها باعث خرابی خط‌کشی‎ها و خرابی روکش آسفالت شده و در ایمنی جاده‎های استان تأثیر بسزایی دارد. 

با این وجود لازم است اشاره کنم که در کل مسیرهای استان «جی‌ای‌اس» وجود دارد. همچنین در طرح ممیزی ایمنی راه‌ها که بر اساس اولویت‌بندی و مشکلات پیش‌رو در جاده‌ها صورت می‌گیرد، هر سه سال یک‌بار آپدیت خواهد شد. استان کردستان در طرح ممیزی طول شبکه راه‎ها جزو اولین استان‎ها محسوب می‎شود و همچنین در روکش آسفالت مبحثی به ‌نام «میکروسرفیسینگ» وجود دارد که عملیات حفاظتی نوین رویه‎های آسفالت را انجام می‎دهد و هزینه پایینی نیز دارد. این عملیات در محور دیواندره، بیجار، قروه، سقز، بانه، سردشا، سقز به مریوان انجام شده و به عملیات بازیافت سرد مشهور است. 

وضعیت راه‌های استان از نظر علائم جاده‎ای، نگهداری تابلو علائم و خط‌کشی چگونه است؟

علائم نصب شده در جاده‌های استان مطابق استانداردها و آیین‌نامه‌های جاده‎ای است. طبق این آیین‎نامه‎ها در جاده‎هایی که تابلوهای علائم رانندگی زیاد باشد، باعث سردرگمی راننده و همچنین تصادف می‌شود.

 منظور از ایمنی این است که تابلوهای علائم رانندگی به اندازه کافی و طبق وضعیت و استانداردهای جاده‎ای و برابر با آیین‌نامه باشد. همچنین طی 2 سال گذشته 40 میلیارد تومان بابت ایمنی ‌جاده‎ها از بخش خصوصی مطالبه داریم این حاکی از آن است که عملیات نگهداری از جاده‎ها تمام‌‌شدنی نیست و به صورت مستمر انجام می‎گیرد. وظیفه اداره راهداری نیز این است که تابلوهای 8هزار کیلومتر جاده را نگهداری و حفظ کند. در حال حاضر راه‎های بین‌شهری در وضعیت خوب به سر می‎برد، اما راه‎های روستایی در وضعیت متوسط است، دلیل این‎که راه‎های روستایی از وضعیت متوسط برخوردارند این است که به‌صورت متوالی برای راه‎های روستایی از اعتبارات استانی استفاده می‌شود، اما در راه‎های بین‌شهری و شریانی، سازمان راهداری و حمل‌و‌نقل جاده‌ای کشور اعتبارات لازم را در نظر می‌گیرد.

 لذا از 6 هزار کیلومتر راه روستایی استان 2هزار و 800 تا 2هزار و 900 کیلومتر آن آسفالت شده و هنوز در این راه‌ها، خط‌کشی و نصب تابلوهای علائم راهنمایی و رانندگی انجام 
نگرفته است. استاندارد خط‌کشی‎های جاده‌ای از طرف سازمان راهداری کشور هر 15 ماه یک‌بار تمدید می‌شود.

تعداد تلفات رانندگی و رتبه استان در آمار تصادفات چه وضعی دارد؟

در استان کردستان آمار تلفات رانندگی طبق آمار رسمی پزشکی قانونی مرتب ارائه می‎شود. بنابراین در 9 ماه سال 97 در مقایسه با مدت مشابه آن در سال گذشته حدود 7/2 درصد افزایش یافته است، به عبارتی در این مدت، تعداد تلفات رانندگی و متوفیات در جاده‎های بین شهری 152 نفر بوده (شامل 11 نفر در تصادف اتوبوس با تانکر نفتی تیر ماه) در حالی که تعداد تلفات رانندگی در سال 96، 148 نفر بوده و افزایش تلفات وجود داشته است. استان کردستان بین 31 استان کشور رتبه 21 را در 9 ماه اول سال جاری از لحاظ تلفات داشته است. 

کیفیت جاده‎ها چه تأثیری بر تصادفات دارد؟

در دنیا 5 عامل در بروز تصادفات رانندگی نقش دارد که از آن جمله می‎توان به عوامل انسانی، خودرو، جاده، امدادی و محیطی اشاره کرد. معمولاً در بررسی تقسیم عوامل تصادف که توسط کارشناسان فنی و مهندس راه و پلیس راه انجام می‎گیرد، بیشترین عوامل تصادف را عامل انسانی می‎دانند و در واقع طبق آمار جهانی حداقل 75 درصد عامل تصادفات رانندگی عوامل انسانی است. در کشور و در استان نیز به جرات می‎توان گفت در میان تمام عوامل بیش از 15 درصد را عوامل انسانی شامل می‌شود. 


توسعه راه‎های استان و تعیین اولویت اصلاح نقاط حادثه‌خیز  

«رامبد نوذری» معاون اداره راهداری و حمل‌و‌نقل جاده‎ای کردستان می‌گوید: راه‎های استان از نظر توسعه باید روز به روز شتاب بیشتری به خود بگیرد و این تحقق نمی‌یابد، مگر با تخصیص اعتبار بیشتر. نقاط پرتصادف استان برابر آمار 2یا 3 سال گذشته با همکاری پلیس راه شناسایی می‌شود و این نقاط پرتصادف با توجه به تصادفاتی که شده (جرحی، فوتی، خسارتی) هر کدام شاخص و وزنی دارد که نشان می‌دهد آن نقاط پرتصادف است یا خیر.

در شناسایی نقاط پرتصادف ابتدا از طریق پلیس راه اطلاعات در اختیار راهداری قرار می‌گیرد و ما نیز نهایتاً به این شاخص رسیدیم که 28 نقطه پرتصادف در استان وجود دارد؛ در مرحله اول این نقاط به صورت مرتب و هر سال آشکارسازی می‌شود و در مرحله بعد نقاط ذکر شده اصلاح و رفع می‎شود. برای سال جاری 5 نقطه در نظر گرفته شده که در برنامه‎ کاری سال 97 اصلاح و رفع شود و به قبل و بعد از این نقاط نیز توجه شود. در طرح ممیزی که جزو اقدامات پیشگیرانه است، هدف آمار تصادفات نیست، بلکه مشکلات جاده‎ها را بر اساس قضاوت مهندسی و استانداردهای موجود بررسی می‎کنیم.