بازار خودرو در انتظار شوک

چرخ صنعت خودرو پنجر شده، روند چند‌ماه گذشته به‌گونه‌ای بوده که این روزها هیچ‌کس از وضع بازار خودرو راضی نیست؛ نه مصرف‌کننده و نه تولیدکننده.
مدیران عامل 2غول صنعت خودروی ایران در گفت‌وگو با همشهری به صراحت گفته‌اند که نگرانند؛ نگران آینده. وزیر صنعت هفته پیش برای نخستین‌بار فاش کرد: خودروسازان ایرانی یک میلیون دستگاه خودرو را به مشتریان پیش فروش کرده‌اند؛ پیش‌فروش‌هایی که اغلب به امید سود بردن از تفاوت قیمت کارخانه و بازار، با استقبال صاحبان نقدینگی مواجه شده است.

هفته‌هاست خودروسازان منتظر چرخش قلم وزیر صنعت پای یک ابلاغیه هستند؛ ابلاغیه‌ای که افزایش نرخ خودرو را رسمیت می‌بخشد اما در زمانی که وقت انتشار ابلاغیه رسیده خود آنها هم بیمناکند. قرار بود پنجشنبه گذشته نرخ جدید اعلام شود بعدا وزیر اقتصاد گفت اوایل این هفته ابلاغ می‌شود، حالا صحبت امروز یا فرداست. هرچند گفته شده ظرف 48سال آینده از فرمول جدید قیمت‌گذاری خودرو رونمایی می‌شود اما با وجود این، خودروسازان همچنان نگرانند چون می‌دانند عبور از مانع قیمت‌گذاری مشکل چندانی را حل نمی‌کند زیرا با افزایش قیمت، آنها دیگر برای تحویل ندادن خودروهایی که پیش فروش کرده‌اند، بهانه‌ای ندارند، آنها از این پس باید با مانع تامین قطعه در شرایط تحریم بجنگند. ادعا می‌شود سازمان حمایت در تعیین قیمت جدید خودروهای زیر ۴۵میلیون تومان به حقوق تولید‌کننده توجه کرده؛ موضوعی که دیروز مدیران‌عامل 2‌خودروساز بزرگ هم بر‌آن صحه گذاشتند و برضرورت افزایش منطقی و پلکانی قیمت خودرو متناسب با نیازمشتریان تأکید کردند. به‌نظر می‌رسد میزان افزایش قیمت خودروهای پرتیراژ به‌مراتب کمتر از خودروهای خارج از شمول قیمت‌گذاری خواهد بود.

تکلیف مشتریان چه می‌شود؟

محسن صالحی‌نیا، معاون وزیر صنعت، دیروز در حاشیه سومین نمایشگاه بین‌المللی صنعت خودرو با بیان اینکه مصوبه ستاد تنظیم بازار، ملاک عمل قیمت‌گذاری خودروهاست، وعده داد: به‌زودی در این زمینه اطلاع‌رسانی خواهد شد.

او گفت: قیمت‌گذاری خودروهای پرتقاضا در ستاد تنظیم بازار در حال نهایی شدن است. او توضیح داد: خودروهای خرید قطعی مشتریان بر مبنای قیمت‌های قطعی، تحویل داده می‌شود اما خودروهایی که مطابق قرارداد برمبنای قیمت روز فروخته شده، بر پایه نرخ جدید واگذار خواهد شد.

تحویل می‌دهیم اما با تأخیر


هاشم یکه زارع، مدیرعامل ایران خودرو نیز در پاسخ به همشهری گفت: تمایل داریم خودرو با قیمت مناسب تحویل مشتری شده و در این موضوع به توان خریداران خودرو نیز توجه شود. با این روند به‌رغم افزایش هزینه تمام‌شده تولید، سعی می‌کنیم تا میزان افزایش قیمت در خودروهای پرتیراژ کمتر و به‌صورت پلکانی باشد تا توان مردم برای خرید خودرو حفظ شود.  هاشم یکه زارع با تأکید بر اینکه آنگونه نیست که قیمت خودروهای پرتقاضا یک شبه به قیمت‌های حاشیه بازار نزدیک شود، گفت: باید افزایش پلکانی قیمت این خودروها در دستور کار قرار گیرد و افزایش یکباره قیمت‌ها، سیاست تولید‌کنندگان خودرو نیست. متعهد هستیم خودروهای پیش‌خرید شده را تحویل دهیم. به گفته او هرچند مشکلات تولید موجب تأخیر در تحویل خودروهای ثبت‌نامی مشتریان شده اما آنها نباید نگرانی برای تحویل این خودروها داشته باشند.

عذر می‌خواهیم


محمدرضا سروش، مدیرعامل سایپا نیز در گفت‌وگو با همشهری ضمن عذرخواهی از اینکه سایپا مجبور شده تا گزینه‌های دیگری را برای جایگزینی خودروهای پیش فروش شده به مشتریان ارائه کند، گفت: عرضه محصولات خودروسازان زیر قیمت تمام‌شده زیان سنگینی را به شرکت‌های خودروسازی وارد کرده است. تثبیت قیمت خودرو محدودیت‌های جدی را برای قطعه‌سازان و خودروسازان ایجاد کرده و امیدواریم تا چند روز آینده با اعلام قیمت‌های جدید این مشکل مرتفع شود. محمد رضا سروش افزود: به‌طور منطقی وقتی قیمت خودرو افزایش یابد، تقاضا برای خرید کاهش می‌یابد اما بنگاه‌های خودروسازی نیز نمی‌توانند خودروهای تولیدی را زیر قیمت تمام‌شده بفروشند و این موضوع به تراز مالی و سهامداران شرکت‌های خودروسازی آسیب جدی وارد می‌کند. به گفته او صورت‌های مالی گروه خودروسازی سایپا در 9‌ماه امسال با زیان اساسی مواجه بوده و به‌نظر می‌رسد ادامه روند مذکور این شرکت را با بحران جدی مواجه خواهد کرد بنابراین اصلاح قیمت خودروها ضرورتی اساسی است اگرچه ممکن است شاهد کاهش تقاضای خودرو در بازار باشیم. مدیرعامل سایپا افزود: پیش‌بینی می‌کنیم میزان و چگونگی افزایش قیمت خودرو به‌گونه‌ای باشد که همچنان جذابیت خرید خودرو برای مشتریان وجود داشته باشد و منافع آنها نیز لحاظ شود.

سروش درپاسخ به پرسش دیگر همشهری، در مورد چگونگی تحویل خودروهای پیش‌فروش شده چینی و اروپایی که تولید آنها متوقف شده، گفت: همکاران ما پیگیر هستند تا خودروهای جایگزین جدیدی سفارش‌گذاری و به مشتریان اینگونه خودروها معرفی شود اما طبیعتا این روند زمان‌بر خواهد بود اما پیشنهادهایی که قبلا نیز به مشتریان پیش‌خرید خودرو ارائه شده همچنان پابرجاست و مشتریان می‌توانند خودروهای جایگزینی را که اکنون تولید می‌شود، دریافت کنند. سروش گفت: طبیعی است که خودروهای جایگزین با برخی خودروهای پیش‌خریدی مشتریان برابری نمی‌کند اما ناچار هستیم تا با توجه به محدودیت‌هایی که برای تولید خودرو ایجاد شده خودروی جایگزین را برای تحویل به مشتریان تنظیم کنیم. او افزود: جایگزینی خودروهای رده قیمتی بالاتر مانند سراتو به متقاضیان پیش‌خرید محصولات رنو را در دستور کار داریم اما این موضوع زمانبر است که امیدواریم تا یک‌ماه آینده به جمع بندی نهایی در مورد خودروهایی برسیم که امکان جایگزینی برای ارائه به مشتریان دارد.

داخلی‌سازی‌ در دستور کار خودروسازان

کاهش تیراژ تولید خودرو ازجمله دلایل اصلی خودروسازان برای تأخیر در تحویل خودرو به مشتریان است، با وجود این درحالی‌که بهرام پارسایی، سخنگوی کمیسیون اصل۹۰ مجلس از تشکیل کارگروهی برای بررسی نحوه قیمت‌گذاری، تأخیر در انجام تعهدات خودروسازان و دریافت شکایت مشتریان خبر داده است، محسن صالحی نیا معاون وزیر صنعت هم گفت: از آغاز امسال 800هزار دستگاه خودرو در کشور تولید شده که در مقایسه با پارسال 30درصد کاهش نشان می‌دهد.

مدیرعامل ایران خودرو نیز در مورد روند تولید خودرو به همشهری گفت: بعد از اینکه پژو ایران را ترک کرد با توجه به تمهیداتی که از قبل در قرارداد پژو اندیشیده‌ایم باید به سمتی حرکت کنیم تا همان کاری را که در دوره قبلی تحریم‌ها در تولید پژو206 و پژو207 انجام دادیم، در زمینه تولید پژو301 و سایر محصولات پژو نیز انجام دهیم. هاشم یکه زارع با بیان اینکه برای طراحی پلتفرم بومی خودروی جدید ایران خودرو 2سال زمان نیاز است، افزود: تولید پژو301 با داخلی‌سازی‌ 70درصدی از اسفند‌ماه سال آینده آغاز خواهد شد و از هم‌اکنون شاهد خودکفایی در تولید بیشتر قطعات، قالب‌ها و تولید این محصول هستیم. او همچنین از تولید و عرضه پژو207 و دنا پلاس با سقف شیشه‌ای تا پایان امسال خبر داد و گفت: پیش فروش این دو خودرو تا پایان سال انجام شده و زمان تحویل نیز سال٩٨ خواهد بود و قیمت نهایی این خودروها نیز همزمان با دعوتنامه و زمان تحویل مشخص خواهد شد.

مدیرعامل سایپا نیز در پاسخ به همشهری در مورد روند تولید محصولات این شرکت گفت: با توجه به محدودیت‌های ایجاد شده برای تولید خودرو، برنامه سایپا تمرکز بر تولید محصولاتی است که میزان داخلی‌سازی‌ بالایی دارد. در این چارچوب راه‌اندازی مجدد پروژه sp100 سایپا را در دستور کار داریم و برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا پایان سال آینده محصولات جدیدی را روی این پلتفرم عرضه کنیم. سروش در مورد هدفگذاری این شرکت برای تیراژ تولید خودرو در سال آینده، گفت: براساس برنامه‌ای که به وزارت صنعت ارائه کرده‌ایم و در حال نهایی شدن با سازمان برنامه است، پیشنهاد ما تولید 700هزار دستگاه خودرو در سال آینده است، باید منتظر بمانیم و ببینیم چه عددی تا پایان سال نهایی خواهد شد.

بازارخودروهای خارجی نونوار می‌شود

عصر دیروز با دستور معاون اول رئیس‌جمهور، مجوز ترخیص ۱۳هزار دستگاه خودرو خارجی از گمرک صادر شد

نامه نگاری فعالان صنفی موجب شد تا سرانجام دولت ممنوعیت ترخیص 13 تا 14هزار خودروی خارجی دپو شده در گمرک و مناطق آزاد را لغو کند.

به‌گزارش همشهری، ممنوعیت ثبت سفارش واردات خودرو افزایش چند برابری قیمت این خودروها در بازاررا فراهم کرده بود. به‌نظر می‌رسد با دستور اخیر اسحاق جهانگیری، زمینه رشد عرضه و برقراری تعادل نسبی در بازار این خودروها فراهم شود. به‌نظر می‌رسد با توجه به تأکید دولت بر تداوم ممنوعیت ثبت سفارش و واردات خودروهای خارجی، احتمالا این آخرین محموله‌ای از خودروهای خارجی خواهد بود که حداقل تا پایان سال96 به بازار خودرو تزریق خواهد شد.

البته در این مصوبه شروط هفتگانه زیر برای ترخیص خودروهای دپو شده در گمرک تعیین و اعلام شده است.

1- ثبت سفارش برای واردات خودروهای سواری  به‌صورت بدون انتقال ارز و از محل ارز متقاضی با اظهار منشأ ارز به بانک مرکزی بلامانع است.

2- خودروهای با ارزش 40هزار دلار با پرداخت 40واحد درصد سود بازرگانی، قابل ترخیص هستند.

3- مهلت ترخیص خودروهای مذکور 4‌ماه از تاریخ ابلاغ این تصویب نامه تعیین می‌شود.

4- گمرک پس از اخذ تأییدیه سازمان حمایت نسبت به ترخیص با رعایت مقررات اقدام خواهد کرد.

5- ترخیص خودروهای با حجم موتور بالاتر از ۲۵۰۰سی‌سی کماکان امکان‌پذیر نیست.

6- اجرای این تصویب‌نامه و ترخیص خودروهای مشمول، مانع رسیدگی قضایی به تخلفات و جرایم متخلفان در واردات خودرو نخواهد بود.

7-  وزیر صنعت ضوابط ورود و ترخیص خودروهای موضوع این تصویب نامه و دستورالعمل اجرایی آن را در چارچوب قوانین ظرف یک هفته ابلاغ خواهد کرد.