عزم شهرداری برای حمایت از سهشنبههای بدون خودرو
صدرالدین علیپور /مدیرکل محیطزیست شهرداری تهران
الگوسازی رفتاری در جوامع زمانی اهمیت پیدا میکند که شرایط، مهیای پذیرش موضوع، توسط آحاد مختلف جامعه جهت رسیدن به هدف مورد نظر نباشد. در این راستا نقش مدیران ارشد جهت تصمیمگیری نسبت به تغییر الگو، فرهنگسازی مناسب و ارتقای ظرفیت جامعه نسبت به پذیرش موضوع از جایگاه ویژهای برخوردار است. تغییر رفتار و الگو برداری یک مهارت آموختنی است و نمیتوان افراد را مجبور به تغییر کرد؛ لذا باید زمینه را برای ایجاد تغییر فراهم ساخت تا خود افراد اقدامکننده آن باشند و زمانی این امر قابل پذیرش میشود که توسط افراد در بالاترین ردههای سازمانی محقق شود.
شهر تهران با جمعیت شناور بالای 10میلیون نفر و تردد بیش از اندازه خودرو و بروز انواع آلایندگیها مواجه است که لازمه خروج از این بحران فراهمسازی زیر ساختهای مناسب حملونقل پاک شهری جهت استقبال مردم و همکاری با مدیریت شهری جهت بهبود وضعیت آلودگی هوای شهر است. حال که شهردار محترم تهران و همه مسئولین شهری با عزمی راسخ و یکپارچه با همراهی خانواده بزرگ شهرداری تهران به حمایت از طرح سهشنبههای بدون خودرو همت گماردهاند، امیدواریم گامهای مثبتی در راستای توسعه زیرساختهای حملونقل شهری بهویژه شناسایی مسیرهای امن بهمنظور تردد با دوچرخه با رعایت جداسازی از مسیرهای موتوری، درنظر گرفتن شیب، زیبایی منظر، کاربری ترکیبی، فاصله کوتاه مسیر، این وسیله نقلیه بهعنوان یکی از مدلهای حملونقل پاک در شهر تهران بهخصوص در مسیرهای شلوغ و مرکزی شهر و مناطقی که استاندارهای لازم را جهت تردد با این وسیله دارند، برداشته شود.
دوچرخه از نظر انرژی با صرفهترین وسیله نقلیه است. انرژی لازم برای پیمایش ۴۰۰ کیلومتر با دوچرخه برابر با یک لیتر بنزین است. در فرایند تولید هر ۱۰۰ دوچرخه، انرژی معادل یک خودرو صرف میشود. در سفرهای کوتاه شهری (تا ۶ کیلومتر) سرعت متوسط دوچرخه از سرعت متوسط خودرو بیشتر است. از نظر جای پارک هم که طلای کمیاب تهران است؛ هر ۱۵ دوچرخه را میتوان در جای پارک یک خودرو جا داد. حملونقل با دوچرخه امکان تعامل شهروند را با سایر شهروندان و نیز فضاهای شهری تقویت و احساس تعلق و هویت مشترک را ایجاد میکند که به احساس مسئولیت شهروند در قبال شهر و مشارکت در طرحهای شهری کمک میکند و میتواند فرد را از شهروند منفعل و خدمات بگیر به شهروند فعال و مشارکتجو تبدیل کند.
فرهنگسازی و آموزش در کنار تداوم استفاده از حملونقل عمومی با حمایت از طرح سهشنبههای بدون خودرو توسط مدیران ارشد شهرداری میتواند زمینه را جهت مشارکت بیشتر شهروندان آماده کند.
بدون تردید استفاده از تجربیات کشورهای پیشرو در موضوع استفاده از دوچرخه در تردد روزانه و همافزایی و تعامل بین بخشی گستردهتر جهت یکپارچه شدن سیستم حملونقل شهری و پیادهسازی الگوهای مناسب با شرایط ویژه شهر تهران و تخصیص بودجه حملونقل عمومی به پیادهروها، دوچرخهها و حملونقل عمومی پیوسته، میتواند شهروندان را جهت استفاده از سیستم حملونقل شهری نظیر مترو، بیآرتی، دوچرخه سواری و پیادهروی ترغیب کند.
هرچند استفاده از دوچرخه بهعنوان یک وسیله حملونقل و پیادهروی باید در شرایط آب و هوایی سالم صورت گیرد.
امید است حال که مدیران ارشد شهرداری تهران عزم تغییر شرایط شهر تهران را به سوی شهری انسانمحور به جای خودرومحور دارند، همراهی و همدلی بیشتر شهروندان محترم تهرانی با حس تعلق خاطر بیشتر به شهر کمک شایانی به این امر کند تا شاهد شهری پاک، زیبا و با نشاط در آیندهایی نزدیک باشیم.