خیابان‌های شهر در دام ترافیک

شیرین شفیعی| اصفهان- خبرنگار:

 تا چشم کار می‌کند صف خودرو در خیابان‌هاست؛ راهبندانی که ساعت‌ها وقت و انرژی شهروندان را در مسیرهای شمال به جنوب، شرق به غرب و به‌خصوص مرکز شهر هدر می‌دهد و به مشکلات زیست‌محیطی اصفهان دامن می‌زند. 

خیابان‌های شهر روز‌به‌روز شلوغ‌تر می‌شود و شهروندان انتظار دارند مشکل راهبندان‌های سنگین با ساخت خیابان‌های جدید مدیریت شود، اما مدیران شهری در سال‌های اخیر به این باور رسیده‌اند که بهترین راهکار کاهش مشکلات ترافیکی کاهش استفاده از خودروهای شخصی و ترددهای شهری به جای اضافه کردن خیابان‌هاست.

 سرشت اصفهان با طبیعت پیوند ناگسستنی دارد. در روزگار قدیم نیز از درشکه‌های عصر صفوی گرفته تا دوچرخه‌های 2-3 دهه قبل، به‌خوبی نقش جابه‌جایی مسافران بین‌شهری در مسافت‌های دورتر از محله را ایفا می‌کردند، اما این روزها مسافران شهری به‌سختی می‌توانند در اصفهان جابه‌جا شوند، بدون این‌که در قفل‌های ترافیکی بیشتر خیابان‌های شهر گرفتار شوند. آنچه در خیابان‌ها و بزرگراه‌های شهر به چشم می‌آید نابرابری ظرفیت خیابان‌ها با تعداد خودروهای سواری است که در آنها رفت و آمد می‌کنند. 

رشد جمعیت از یک سو و تنگناهای مالی برای گسترش شبکه حمل ‌و ‌نقل عمومی از سوی دیگر، باعث گرایش روزافزون شهروندان به استفاده از خودروهای شخصی شده است، تا جایی که آمارهای رسمی نشان می‌دهد روزانه 800 هزار خودرو در شهر رفت و آمد می‌کنند و دست‌کم 400 خودرو جدید شماره‌گذاری و به این تعداد اضافه می‌شوند و چرخه ترافیک شهر همچنان ادامه می‌یابد.


 اضافه کردن خیابان مشکلی را حل نمی‌کند

نایب رئیس شورای اسلامی شهر درباره گره‌های ترافیکی‌ای که در خیابان‌های اصفهان ایجاد شده به همشهری می‌گوید: اگر منظور از گره ترافیکی خیابان‌هایی باشد که بار ترافیکی سنگینی از خود عبور می‌دهند، هنوز هم وضعیت آنها به قفل ترافیک نرسیده است، اما در گذشته صحبت از این بود که چون روزانه 400 دستگاه خودرو جدید در اصفهان شماره‌گذاری می‌شوند و سرانه مورد نیاز هر خودرو نیز 4 متر‌ مربع در نظر گرفته می‌شود، نیاز است که هر روز هزار و 600 متر خیابان جدید در شهر ساخته شود تا بتوانیم پاسخگوی نیاز شهروندان باشیم.

«علیرضا نصر اصفهانی» اضافه کردن روزانه هزار و 600 متر خیابان جدید به زیرساخت‌های شهر را شرط لازم برای حفظ وضع کنونی ترافیک اصفهان می‌داند و اضافه می‌کند: نه‌تنها امکان ساخت این حجم از خیابان‌های جدید برای خودروهای شخصی و تک‌سرنشین در شهر وجود ندارد، بلکه سیاست‌های شهرداری هم بیشتر به سمت و سوی حمل‌ و ‌نقل عمومی و ایمن گرایش دارد، نه تشویق مردم به سفر با خودروهای شخصی. عضو کمیسیون حمل و نقل، محیط ‌زیست و فناوری اطلاعات در واکنش به گلایه‌های شهروندان از شلوغی و راهبندان همیشگی در برخی خیابان‌های شهر، به‌خصوص مسیر شمال به جنوب و شرق به غرب، می‌گوید: معتقدم هنوز هم معضل ترافیک در اصفهان مانند برخی کلان‌شهرهای دیگر از جمله تهران، به وضعیت قفل و دشواری نرسیده است.

نصر اصفهانی ادامه می‌دهد:  البته نمی‌توان نادیده گرفت که در بسیاری از خیابان‌ها مشکل راهبندان و شلوغی و کاهش سرعت عبور و مرور شهروندان را داریم، اما وضعیت به گونه‌ای نیست که مسافران نیم ساعت و بیشتر برای گذشتن از یک مسیر در ترافیک بمانند، مگر این‌که مشکلی مانند تصادف به وجود آمده باشد.


کلاف سردرگم

نصر اصفهانی در عین حال این موضوع را تایید می‌کند که ترافیک اصفهان در حال افزایش است و در صورتی که برای کاهش حجم سفر با وسیله نقلیه شخصی در خیابان‌ها چاره‌ای اندیشیده نشود، به‌زودی مشکل ترافیک اصفهان هم به وضعیت قفل و راهبندان تبدیل می‌شود.
نایب رئیس شورای شهر اصفهان بهترین راهکار را افزایش امکانات ناوگان حمل‌ و ‌نقل عمومی شامل اتوبوس، تاکسی و مترو و در مرحله بعد تشویق شهروندان به استفاده از این وسایل نقلیه پاک و ایمن‌تر بیان می‌کند و می‌افزاید: از آنجا که زیرساخت‌های شهر ثابتند و تعداد خودروها روز به روز در حال افزایش، پیش‌بینی می‌شود که به‌زودی گره‌های ترافیکی اصفهان پیچیده‌تر شوند. البته شهرداری هر جا از نظر تراکم ساخت‌وساز، امکان آزادسازی مسیر و ایجاد خیابانی وجود داشته باشد اقدام می‌کند و هیچ گونه تنگنای مالی یا بودجه‌ای مانع از ادامه این حرکت نشده است. با این حال، رویکرد اصلی مدیریت شهری بر تقویت ناوگان حمل‌ و‌ نقل عمومی متمرکز است و برنامه‌ای برای خیابان‌سازی‌های جدید ندارد.


ناوگان مناسب نداریم

یک کارشناس ارشد حمل ‌و ‌نقل می‌گوید: یکی از ارکان اصلی معماری شهری حمل ‌و ‌نقل است و همه زیرساخت‌های حمل و نقلی از جمله تردد عابران پیاده در قالب مسیرهای حمل و نقلی باید طراحی و پیاده‌سازی شود.
«شهاب کبیری» با اشاره به تلاش‌های زیادی که برای بهبود وضع حمل ‌و ‌نقل در شهر انجام شده ادامه می‌دهد: با این حال، شهر اصفهان نیاز بیشتری به توسعه زیرساخت‌های حمل و نقلی دارد.

 تسهیلات دوچرخه‌سواری، توسعه شبکه مترو، ارتقای سیستم اتوبوسرانی و گسترش فرهنگ ترافیک از اولویت‌های مورد توجه در سال‌های اخیر بوده است، اما تا رسیدن به نقطه ایده‌آل فاصله زیادی وجود دارد.
او بهبود حمل و نقل شهر را حاصل تلاش و همکاری دوجانبه بین مردم و مسئولان می‌داند و می‌گوید: در صورتی می‌توانیم از مردم تقاضا کنیم از خودرو شخصی استفاده نکنند که ناوگان حمل‌ و‌ نقل عمومی مناسب در اختیار آنها باشد. در این صورت شهروندان خود ترغیب به استفاده از حمل ‌و ‌نقل عمومی می‌شوند.


کندی و شلوغی ناوگان حمل و نقل عمومی

«حسن کامران» عضو مجلس شورای اسلامی، می‌گوید: برای جبران کاهش سهم اتوبوس و تاکسی در سفرهای درون‌شهری، لازم است که شهرداری‌ها برنامه‌هایی برای رفع اشکالات اتوبوس‌های شرکت واحد، افزایش خطوط تندرو و بهبود امکانات رفاهی اتوبوس‌ها در دستور کار قرار دهند.