تنها خلیج ایرانی خزر،گندآب شد
کاهش تراز آب، ورود فاضلاب، رشد جلبکها و پسروی خلیج گرگان که پیش از این نگرانکننده شده بود، حالا بوی مشمئزکنندهاش منطقه را فراگرفته است؛ این درحالی است که خلیج گرگان تنها خلیج دریای خزر در محدوده جغرافیایی ایران است که تا خشکشدن تنها یک گام فاصله دارد. فرماندار بندر ترکمن درخصوص آخرین وضعیت خلیج گرگان به ایرنا گفت: شیب زمینشناختی بستر خزر و جریانات آبی پهنه بزرگترین دریاچه جهان سبب شده تا رسوبات دریایی به بخش جنوب شرقی دریا و خلیج گرگان بریزد که با انباشت رسوبات، این کانال مسدود و دالان آبی چپاقلی نیز کارایی مؤثر خود را از دست داده است. به گفته الیاس هیوهچی، سدسازی در مناطق بالادست و جریان نداشتن منابع آب شیرین از طریق رودخانهها نیز به بحرانی شدن وضعیت خلیج گرگان و تالاب میانکاله افزوده است. وی بیشترین تأثیرگذاری بر خلیج گرگان را پسروی آب خزر بیان کرد و افزود: نداشتن تبادل آبی بین خلیج گرگان و دریای خزر موجب ماندابی شدن باقیمانده آب و بوی بد شده که ادامه این مشکل علاوه بر به باد دادن گردشگری آشوراده، کوچ و مهاجرت اجباری ساکنان شهرستانهای بندرگز، بندرترکمن و گُمیشان را نیز در پی خواهد داشت. فرماندار بندرگز نیز معتقد است که در شرایط کنونی، آب خلیج گرگان راکد بوده و هیچ تبادل آبی بین آن و دریای خزر انجام نمیشود. حسین احمدی به ایرنا گفت: به سبب ورود فاضلاب رشد جلبک زیادشده و اینگونههای گیاهی با استفاده بیش از اندازه اکسیژن، مرگ موجودات ریز داخل خلیج گرگان را رقم زدهاند که بوی بد آب یکی از نتایج آن است. به گفته وی، بوی بد آب در شب و هنگام وزش باد از دریا به مناطق ساحلی و شهر بندرگز میرسد که موجب آزار و اذیت شهروندان و گردشگران میشود.
فرماندار بندرگز با تأکید بر بهبود تنفس هوا و تبادل آبی بین خلیج گرگان و دریای خزر، گفت: برای رفت و برگشت مناسب آب بین این دو پهنه و جلوگیری از گندابیشدن، باید با تخصیص اعتبار کافی کانالهای خوزینی و چپاقلی را هرچه زودتر لایروبی کرد.
هشدار نسبت به اقدام عجولانه در لایروبی
مدیرکل دفتر سواحل و تالابهای سازمان حفاظت محیطزیست به ایرنا گفت: زیستگاههای حوزه تالاب میانکاله و خلیج گرگان تنها اکوسیستم ساحلی سالم خزری در کرانههای جنوبی دریای خزر است که عزم و اراده ملی برای حفاظت از آن ضرورت دارد.
شهرام فداکار نسبت به هرگونه اقدام عجولانه در لایروبی تالاب میانکاله هشدار داد و گفت: توپوگرافی بستر تالاب و دریا نشان میدهد که برای لایروبی تنگه چپاقلی 2طرح و ایده وجود دارد که اجرای یکی از طرحها منجر به تخلیه آب تالاب به دریا و خشک شدن خلیج و دیگری به سرازیر شدن آب دریا به تالاب بدون درنظر گرفتن تراز اکولوژیک و شوری مناسب خواهد شد. وی تأکید کرد: خلیج گرگان باید با مخلوطی از آب شیرین بالادست و آب شور دریا پُر شود و نباید در اجرای طرحهای احیای آن دریا توسعه یافته و تالاب به بخشی از دریا تبدیل شود. براساس آخرین اطلاعات میدانی، عمق خلیج گرگان که قبلا در برخی نقاط به 3 متر میرسید، اینک بر اثر رسوبگذاری به 5/1متر کاهش پیدا کرده است. خلیج گرگان از لحاظ موقعیت جغرافیایی در جنوب شرقی دریای خزر و حوزه شهرستانهای بندرترکمن، بندرگز، نوکنده و بهشهر از 60 کیلومتر طول و حداکثر 12کیلومترعرض برخوردار بوده و دارای امتداد شرقی - غربی است. این خلیج در سال1354 همراه تالاب میانکاله و لپوی زاغمرز در استان مازندران بهعنوان نخستین مجموعه تالاب بینالمللی جهان در فهرست تالابهای کنوانسیون رامسر ثابت کرد که این خلیج و نواحی اطراف آن یک مجموعه ارزشمند زیستمحیطی است.