یک راهکار برای 2 چالش

نفیسه زمانی‌نژاد|  اصفهان- خبرنگار: 

تاسیس اولین شهرک گلخانه‌ای کشور در سال 80 در منطقه فلاورجان و وجود ۹ شهرک گلخانه‌ای با مساحت ۲۸۳ هکتار در استان اصفهان باعث آن شده است که اصفهان استان پیشتاز در تاسیس شهرک‌های گلخانه‌ای محسوب شود. 
تاسیس شرکت شهرک‌های کشاورزی با تصویب مجلس شورای اسلامی با این هدف بود که در کنار سایر فعالیت‌هایی چون تقویت حوزه شیلات و دام‌پروری بر توسعه کشت‌های گلخانه‌ای متمرکز شود.

به‌ویژه، با وجود چالش اساسی اخیر کشور در حوزه آب و اشتغال، توسعه چنین شهرک‌هایی در استان‌های کم‌آب بسیار مورد توجه قرار گرفته و به نوعی یکی از اولویت‌های وزارت جهاد کشاورزی است، به طوری که قرار بر آن است بر اساس برنامه‌‌ریزی وزارت جهاد کشاورزی سطح کنونی گلخانه‌های کشور از ۱۲ هزار و ۵۰۰ هکتار به ۴۸ هزار هکتار افزایش پیدا کند، چراکه بنا به گفته کارشناسان این بخش با وجود بحران جدی کم‌آبی، شیوه‌های سنتی کشاورزی دیگر جوابگو نیست و ناگزیر باید کشت‌های آزاد به فضای متراکم گلخانه‌ای منتقل شود.
از این رو، با توجه به رسالت اصلی شرکت شهرک‌های کشاورزی برای تلاش در جهت گذر از کشاورزی سنتی به صنعتی بر توسعه هرچه سریع‌تر این شهرک‌ها تاکید بسیار می‌شود.


ایجاد زیرساخت شهرک‌های کشاورزی

مدیرعامل شرکت شهرک‌های کشاورزی وزارت جهاد با اشاره به وجود 29 شهرک کشاورزی در کشور بیان می‌کند: تاکنون 53 مورد پروانه تاسیس شهرک‌های دولتی و 18 مورد شهرک‌های خصوصی بدون دریافت هر گونه هزینه‌ای از سرمایه‌گذاران صادر شده است.

به گفته «علی منصوری»، پیشنهاد اجرای طرح ۱۰ هزار هکتاری طی یک دوره 3ساله برای ایجاد زیرساخت شهرک‌های کشاورزی به مسئولان مربوطه ارائه شده است و در صورت حمایت و تامین اعتبار در آینده نزدیک شاهد تحول در این زمینه خواهیم بود. وی می‌افزاید: این شرکت در 3 حوزه توسعه شهرک‌های گلخانه‌ای، توسعه آبزی‌پروری و توسعه واحدهای دام و طیور فعالیت می‌کند و می‌تواند یکی عوامل تاثیرگذار در حل چالش‌های پیش روی کشور باشد. 


موقعیت اقلیمی مناسب  

چالش کم‌آبی و بیکاری از مهم‌ترین معضلاتی است که در سال‌های اخیر، مردم اصفهان را درگیر خود کرده است، به طوری که همواره مسئولان و کارشناسان مربوطه درصدد یافتن راهکارهایی برای رهایی از این مشکلات هستند. حال با توجه به مزایای فراوان شهرک‌های گلخانه‌ای، توسعه چنین شهرک‌هایی در استان خشکسال اصفهان بسیار مورد توجه است، به طوری که در سال 80 اولین شهرک گلخانه‌ای کشور در این استان تاسیس شد و تاکنون فعالیت‌ها و مطالعات بسیاری برای توسعه شهرک‌های گلخانه‌ای در استان اصفهان انجام شده است.

در حال حاضر، بنا به گفته مدیر شرکت شهرک‌های کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان ۹ شهرک گلخانه‌ای با مساحت ۲۸۳ هکتار در استان اصفهان وارد مرحله ایجاد زیرساخت شده که از این تعداد ۴ شهرک به بهره‌برداری رسیده است.

در این باره «مهدی بازباز اصفهانی» با اشاره به مزایای فراوان این شهرک‌ها بیان می‌کند: توسعه راه‌اندازی شهرک‌های گلخانه‌ای و برنامه‌‌ریزی برای ساخت شهرک‌های جدید در کشور و استان اصفهان از اهداف تاسیس شرکت شهرک‌های گلخانه‌ای است.
وی می‌افزاید: شهرک‌های گلخانه‌ای اصفهان در قصرچم شهرضا، نهضت‌آباد نجف‌آباد، دامنه فریدن، حسین‌آباد تیران و کرون، دهاقان، فلاورجان، کرتمان خمینی‌شهر، نیاسر کاشان و سعیدآباد لنجان واقع شده‌اند که هر کدام دارای ویژگی‌هایی هستند. 
بازباز اصفهانی عنوان می‌کند: تقریبا ۵۳ نقطه دیگر در استان اصفهان برای ساخت شهرک‌های گلخانه‌ای مناسب ارزیابی شده است که بهترین شهرستان‌ها مورد نظر برای ایجاد شهرک‌های گلخانه‌ای با موقعیت اقلیمی مناسب، شهرستان‌های تیران و کرون، شهرضا و دهاقان است.
این کارشناس ایجاد شبکه واحد تامین نهاده‌های مورد نیاز گلخانه‌ها، ایجاد شبکه واحد بازاریابی برای محصولات گلخانه‌ها و ایجاد اشتغال پایدار در شهرک‌های گلخانه‌ای را از مهم‌ترین مزایای چنین شهرک‌هایی در استان کم‌آب اصفهان عنوان می‌کند و می‌گوید: با توجه به این‌که اشتغال پایدار در شهرک‌های گلخانه‌ای از اهداف اصلی تاسیس این مجموعه‌ها به‌ شمار می‌آید، در حال حاضر حدود ۱۶ هزار نفر به صورت مستقیم در شهرک‌های گلخانه‌ای مشغول به کار هستند. ضمن آن‌که اشتغال‌زایی غیرمستقیم هم ایجاد کرده است. 


افزایش چند برابری تولید 

«رضا پرویزی» که از کارشناسان کشاورزی است، نیز با تاکید بر تاثیر توسعه شهرک گلخانه‌ای به‌ عنوان راه‌حلی اساسی برای مقابله با چالش کم‌آبی و بیکاری می‌گوید: وجود این شهرک‌ها در شهرستان‌هایی که به دلیل کم‌آبی با کاهش کشاورزی مواجه شده‌اند بسیار کارآمد است، چون از طرفی بخشی از محصولات کشاورزی را می‌توان در این شهرک‌ها پرورش داد و از طرف دیگر، نیروهای انسانی بسیاری مشغول به فعالیت می‌شوند.

وی می‌افزاید: بهترین مزیت این شهرک‌ها برای پروراندن محصولات کشاورزی، استفاده کمتر از آب و افزایش چند برابری تولیدات است. به عنوان مثال، اگر برای تولید یک کیلوگرم گوجه‌فرنگی در زمین کشاورزی حدود 400 لیتر آب نیاز باشد، این میزان محصول در گلخانه به 30 لیتر آب احتیاج دارد.
پرویزی زودرس بودن محصولات، امکان تولید خارج از فصل و افزایش صادرات را از دیگر مزایای کشت گلخانه‌ای عنوان و تاکید دوباره می‌کند که اشتغال‌زایی مهم‌ترین دلیل برای توسعه شهرک‌های گلخانه‌ای است.


آموزش؛ تنها راه توسعه

به گفته مسئولان جهاد کشاورزی اصفهان، برگزاری کارگاه‌های آموزشی مهارت‌های گلخانه‌ای در ۱۰ دوره، بازدید آموزشی ۹۰۰ نفر از گلخانه‌ها، ۱۲۵ دقیقه تولید برنامه‌های تلویزیونی، ۹۰ دقیقه تولید برنامه‌های رادیویی، توزیع 6‌ هزار بروشور و کتابچه آموزشی و نصب ۴۰۰ بنر ترویجی از جمله اقدامات شرکت شهرک‌های گلخانه‌ای برای فرهنگ‌سازی، آموزش، توسعه و افزایش شهرک‌های گلخانه‌ای بوده است.