شفافیت بعد از یک قرن اداره شهر

مجید جباری/خبرنگار

هزینه‌های اداره شهرها را مردم می‌پردازند. به همین‌خاطر شهروندان باید بدانند، ‌درآمدهای شهرداری که از جیب آنان تأمین می‌شود، کجا، چگونه و برای چه کاری هزینه می‌شود. این حق آنان است؛ حقی که در سال‌های گذشته و به‌دنبال بروز برخی شبهات، به مطالبه عمومی مردم تبدیل شده بود. به هرترتیب دخل و خرج هرجایی باید شفاف و مشخص باشد؛ مخصوصا برای کسانی که قرار است دخل را چه مستقیم و چه غیرمستقیم تأمین کنند. اما نکته اینجاست که این مطالبه و حق عمومی طی سال‌های گذشته نادیده گرفته شده بود تا اینکه مدیریت جدید شهری پایتخت در روزهای نخست شروع به‌کار خود در پارلمان محلی درصدد تحقق این مطالبه برآمد. 
شهردار و اعضای شورای شهر از همان روزهای نخست بارگذاری تدریجی اطلاعات شهر و مدیران آن را در دستور کار قرار داد. اما آخر هفته گذشته «کمیته شفافیت و شهر هوشمند شورای شهر تهران» پس از یک قرن که از تشکیل شهرداری‌ها می‌گذرد، برای نخستین بار گام بلندی از شفاف‌سازی‌ را برداشت و اطلاعات مربوط به درآمدها و هزینه‌های شهر تهران در 6‌ماه نخست سال را هم روی سامانه شفافیت بارگذاری کرد. در این سامانه همه اطلاعات مربوط به آن به همراه جزئیات دخل و خرج شهر در حوزه درآمدهای نقدی و غیرنقدی در دسترس عموم مردم قرار گرفته است.
در واقع این بخش از شفاف‌سازی‌ مدیریت شهری، پاسخی بی‌واسطه به مطالبه به حق مردم بود. اینک سامانه شفافیت بنا بر اذعان بسیاری از کارشناسان، دروازه ورود به شهر شیشه‌ای است که شهروندان تهرانی پس از 100سال تحقق رؤیای آن را به نظاره نشسته‌اند. شهروندان زمانی در مدیریت شهر مشارکت خواهند داشت که از وضعیت درآمدهای ایجاد شده و همچنین هزینه‌های انجام شده اطلاع کافی داشته باشند.


 متولیان اصلی شهر 
سیدمحمدعلی افشانی، شهردار تهران: شهروندان متولیان اصلی شهر هستند و مدیریت شهری باید به آنان پاسخگو باشد. براین اساس برای نخستین بار با همکاری معاونت مالی و اقتصاد شهری، گزارش میزان تحقق درآمدهای شهرداری پایتخت براساس کدهای درآمدی و همچنین هزینه به تفکیک مناطق، سازمان‌ها و شرکت‌های زیر مجموعه در 6ماهه نخست سال‌جاری در سامانه شفافیت ثبت و در دسترس عموم شهروندان قرار گرفته است. 

مدیریت نرم‌افزاری

محمودرضا کبیری یگانه: 14سال پیش زمانی که شهردار وقت کار خود را شروع کرد، اقداماتی در زمینه سخت‌افزاری در شهر انجام داد. اما به‌دنبال این اقدامات نوعی دغدغه ذهنی بین مردم و افکارعمومی ایجاد شد مبنی بر اینکه هزینه‌ این طرح‌ها چگونه و از کجا تامین می‌شود. باید باور کنیم که چه برای مردم و چه برای نخبگان، این دغدغه ذهنی ایجاد شده بود که ریز درآمدهای نقدی، غیرنقدی و پایدار از کجا و چگونه تأمین می‌شود که بی‌پاسخ ماند. اینک اما از دوره مدیریت اصلاحات در شهر تهران حدود 14‌ماه می‌گذرد. نگاه مردم در دوره مدیریت جدید تهران دیگر سخت‌افزاری نیست. دید شهروندان و نخبگان به شهر و مدیریت شهری نرم‌افزاری است؛ یعنی به‌دنبال مشخص شدن دخل و خرج شهر هستند و برای آنها مهم است که این دوره از مدیریت شهری درآمدها و هزینه‌های تهران را برای مردم به‌طور شفاف تشریح کنند. از این‌رو یکی از درخشان‌ترین کارهایی که شورای اسلامی شهر تهران در این زمینه انجام داده، بدون تردید راه‌اندازی سامانه شفافیت و در دسترس قرار دادن اطلاعات مالی شهرداری و مدیران این نهاد است. راه‌اندازی این سامانه که به مرور زمان پیشرفته‌تر و به روزتر می‌شود، یکی از مطالبات مردم از رأی بالایی بود که به شورای پنجم دادند. همچنین یکی از شعارهایی که مردم آن را دنبال می‌کردند این بود که هزینه‌ها و درآمدهای شهر تهران به چه صورت است. بی‌تردید این اقدام بسیار مهم شورای شهر این است که کلانشهرهای دیگر هم در تبعیت از این اقدام این سامانه را راه می‌اندازند و چنین موضوعی به نوعی مطالبه عمومی و اجتماعی در بین مردم دیگر کلانشهرها و در سطح کشور تبدیل می‌شود.